Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Wspomnienie o dr Janie Olbromskim (5 grudnia 1928 - 4 lipca 2015).
  • Ostatnia zmiana 28.09.2015 przez Medyk Białostocki

    Wspomnienie o dr Janie Olbromskim (5 grudnia 1928 - 4 lipca 2015)

    Dr Jan Olbromski lekarz medycyny weterynaryjnej, doktor nauk medycznych, nauczyciel akademicki, dokumentalista, bibliograf, tłumacz, poliglota, redaktor, starszy kustosz dyplomowany, dyrektor Biblioteki Głównej Akademii Medycznej w Białymstoku.

    Urodził się w Przemyślu 5 grudnia 1928 roku. Dwojga imion Jan Rafał, ale drugiego nie używał. Żona doktor medycyny. Wanda z domu Buczyńska, lekarz okulista, sybiraczka. Ma córkę Anetę Hannę (ur. 1958) anglistkę oraz dwoje wnucząt: Filipa (ur. 1984) i Zuzannę (ur. 1987) - absolwentów Uniwersytetu w Toronto - Kanada.

    W Przemyślu uczęszczał do szkoły podstawowej, jednak z powodu wybuchu II wojny światowej V i VI klasę ukończył na Węgrzech (Keszthely i Balatonzamárdi), dokąd trafił wraz z tysiącami uchodźców. W roku 1941 rozpoczął naukę w polskim Gimnazjum i Liceum w Balatonboglár, gdzie ukończył klasy I-III. Nauczanie przerwano i szkołę zamknięto po wkroczeniu na Węgry 19 marca 1944 r. wojsk niemieckich. Dalszą edukację - po powrocie w roku 1945 do Polski - kontynuował w Przemyślu. Maturę zdał w 1947 r. Potem studiował na wydziale medycyny weterynaryjnej Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. Dyplom zakończenia nauki odebrał w październiku 1952 roku.

    Wśród jego nauczycieli akademickich był późniejszy jego szef - dr med. i dr med. wet. Karol Buluk, który 1 września 1952 roku objął kierownictwo Zakładu Patologii Ogólnej i Doświadczalnej w organizującej się Akademii Medycznej w Białymstoku. To właśnie on zaproponował mu pracę w zakładzie od stycznia 1953 roku. Olbromski przeniósł się do Białegostoku i jednocześnie próbował dostać pozwolenie na anulowanie obowiązku nakazu pracy. Bezskutecznie. Od 1 maja 1953 do 31 października 1956 zmuszony był do pracy na stanowisku starszego lekarza weterynarii w Wojewódzkim Zarządzie Weterynarii w Białymstoku. Do zakładu patologii powrócił 1 listopada 1956 roku. Zajmował się tam m.in. biblioteką zakładową.

    Równolegle z pracą w zakładzie rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim AM od III roku, po zdaniu egzaminu z anatomii prawidłowej. Dyplom ukończenia studiów otrzymał w październiku 1962 roku.

    W roku 1965 rektor uczelni zaproponował mu stanowisko wicedyrektora Biblioteki Głównej AMB, a po rocznym okresie, od 1 kwietnia 1966 r. awansował go na stanowisko dyrektora. Pełniąc tę funkcję przez kilka lat, zajmował się dydaktyką, prowadząc wykłady z historii medycyny dla studentów III roku i propedeutyki nauk medycznych dla studentów I roku. Był współinicjatorem - z dr Bertą Szaykowską (poprzednią dyrektor biblioteki) obowiązkowych zajęć dla studentów I roku AMB pt. „Wprowadzenie do bibliotekoznawstwa...”.

    W latach 1969 - 1971 był opiekunem i kierownikiem 20-osobowych grup studentów lat starszych będących uczestnikami wymiany ze studentami Uniwersytetu Medycznego w Szeged (Węgry). Przez trzy lata (1970-1972) był rzecznikiem prasowym uczelni.

    Opracował i doprowadził do wydania drukiem w roku 1970 pierwszej „Bibliografii publikacji naukowych pracowników AMB za lata 1950 - 1966”, kontynuowanej w latach późniejszych. Był też członkiem zespołu redakcyjnego „Roczników AMB...”, biorąc udział w współredagowaniu i tłumaczeniu na język angielski tekstów, streszczeń i tytułów prac polskojęzycznych. W roku 1974, na zaproszenie Slavobaltiska Sallskapet Uniwersytetu w Lund, z inicjatywy prof. dr Falka, przebywał miesiąc w Szwecji (Lund, Uppsala, Sztokholm), gdzie zapoznał się z funkcjonowaniem ośrodków informacji naukowej, korzystających - już wówczas - z bazy komputerowej MEDLINE.

    W wywiadzie dla „Gazety Białostockiej” (nr 71, 1967 r.) z dnia 24 marca mówił o trudnych początkach pracy biblioteki, kiedy druki zwarte i czasopisma liczyły ponad 5000 woluminów, a po 10 latach wzrosły do około 70 000, by w roku 1967 liczba ich sięgnęła około 100 000. W tym czasie w uczelni funkcjonowały 23 biblioteki zakładowe, których zbiory przekraczały 30 000 woluminów. Zbiory biblioteki głównej, poprzez wymianę międzybiblioteczną (140 placówek w Polsce i 351 zagranicznych), obejmującą głównie „Roczniki AM w Białymstoku”, powiększały się, by w roku 1967 osiągnąć liczbę 1082 tytułów czasopism, w tym 863 zagranicznych. Biblioteka wydawała własny biuletyn nabytków, informujący o aktualnych zbiorach wszystkie zakłady i kliniki AMB, szpitale powiatowe Białostocczyzny i biblioteki AM w Polsce.

    W dwóch artykułach zamieszczonych w „Kontrastach” (rok 1969 i 1970) „Uczniowie Hipokratesa” i „Wiedza medyczna z pięciu kontynentów” omówił dzieje kształcenia lekarzy i nauczania medycyny oraz rolę bibliotek, w tym działalność Biblioteki AMB. Rozwój biblioteki nie byłby możliwy bez wielkiego zaangażowania jej pracowników i zrozumienia przez władze uczelni potrzeb i rangi tej usługowo-naukowej placówki, mieszczącej się w zabytkowym (uznanym przez UNESCO) pałacu Branickich.

    W trakcie swojej pracy dr Olbromski poszerzał wiedzę, uczestnicząc kilkakrotnie w Warszawie w kursach z zakresu informacji naukowej i dokumentacji. W roku 1974 zorganizował od podstaw Ośrodek Informacji i Dokumentacji Naukowej i Technicznej AMB, w skład którego weszły Pracownia Kserograficzna i Laboratorium Fotograficzne.

    W roku 1966 uzyskał stopień dr n. med. na podstawie dysertacji „Trombinowa aktywacja stabilizatora włóknika i formowanie desmofibryny”, za którą w roku 1968 otrzymał nagrodę Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia i Opieki Społecznej. Oprócz tej nagrody, Uchwałą Senatu AMB, za opracowanie „Bibliografii...” nagrodzono go nagrodą resortową II stopnia w roku 1970 oraz kolejną resortową w roku 1974. Do tych nagród dochodziły jubileuszowe za wieloletnią pracę i za osiągnięcia dydaktyczno-naukowe. Oprócz nagród, dr Olbromski był wielokrotnie wyróżniany odznaczeniami, m.in. w roku 1968 „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, Złotym Krzyżem Zasługi (1969 r.), srebrną i złotą Odznaką „Zasłużony Białostocczyźnie” (1974 i 1978), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976) oraz Medalem Pamiątkowym za szczególne zasługi dla uczelni (1996).

    Po okresie urlopu bezpłatnego (praca w ramach kontraktu w szpitalu w Zliten, Libia) dr Olbromski powrócił do pracy w Bibliotece AMB od 1 kwietnia 1984 na stanowisku zastępcy dyrektora (1/2 etatu kustosza służby bibliotecznej) w oddziale informacji, gdzie pracował do 31 grudnia 1998 roku. Zajmował się m.in. opracowywaniem rzeczowym prac doktorskich i habilitacyjnych, znajdujących się w zbiorach Biblioteki AMB, sporządzaniem tematycznych zestawień literatury medycznej, a od lipca 1990 r. wyszukiwaniem danych z literatury medycznej światowej i krajowej z bazy danych MEDLINE z dysków firmy Silver Platter, w czym bardzo przydatna była jego wiedza fachowa i znajomość kilku języków obcych.

    W roku 1991 dr Olbromski złożył z wynikiem pomyślnym egzamin dla dyplomowanych pracowników dokumentacji naukowej przed komisją działającą przy Polskiej Akademii Nauk. Egzamin obejmował wiedzę z zakresu bibliotekoznawstwa i znajomość dwóch języków obcych. Oprócz języka angielskiego i wobec braku eksperta węgierskiego - drugim językiem był język łaciński. Fakt powyższy umożliwił mu zmianę statusu zatrudnienia i zakwalifikowanie go jako nauczyciela akademickiego oraz kustosza, a następnie -starszego kustosza dyplomowanego.

    Do miłych akcentów związanych ze znajomością języków obcych można zaliczyć rolę tłumacza grupy 12 wybitnych solistów Opery i Baletu z Budapesztu (1955 - Festiwal Młodzieży w Warszawie), tłumacza ministra zdrowia i opieki społecznej dr J. Sztachelskiego w czasie wizyty oficjalnej delegacji węgierskiej z ministrem dr Zoltanem Szabó (1965), tłumacza (j. angielski) w czasie wizyty w uczelni ówczesnego sekretarza ONZ dr Kurta Waldheima (1974) oraz w czasie wielu zjazdów i konferencji naukowych organizowanych przez zakłady i kliniki AMB z udziałem uczestników z Węgier.

     

    Danuta Dąbrowska-Charytoniuk, bdc

  • 70 LAT UMB            Logotyp Młody Medyk.