1. Jednostka odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu:
- Zakład Farmakoterapii Monitorowanej
2. Kierownik:
- prof. dr hab. n. med. Krystyna Pawlak
3. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu:
- prof. dr hab. n. med. Krystyna Pawlak
4. Wymiar godzinowy zajęć:
- wykłady – 15 godz.
- ćwiczenia – 30 godz.
5. Forma zakończenia zajęć (forma zaliczeniowa):
- egzamin w formie pisemnej (test)
6. Cel nauczania:
Podstawowym celem nauczania farmakologii jest przyswojenie przez studentów informacji dotyczących losu leków w ustroju, mechanizmu ich działania, efektów niepożądanych, toksycznych, a także ewentualnych interakcji, które mogą pojawić się w trakcie politerapii. Szczególna uwaga poświęcona jest modulacji parametrów biochemicznych oraz hematologicznych przez określone grupy farmaceutyków. Omawiane są również zasady monitorowania stężenia leku w płynach ustrojowych i interpretacja uzyskanych wyników w odniesieniu do leków o niskim współczynniku terapeutycznym.
7. Formy nauczania:
- wykłady
- ćwiczenia
8. Program nauczania:
Nauczanie przedmiotu rozpoczyna się wprowadzeniem terminologii z zakresu farmakologii, omówieniem postaci farmaceutycznych preparatów leczniczych, sposobów podawania leków, elementów farmakokinetyki. Fundamentem farmakologii jest zrozumienie mechanizmów działania leków, a zatem w programie nauczania szczególny nacisk został położony na oddziaływanie substancji leczniczej z organizmem na poziomie komórkowym oraz molekularnym. W dalszym etapie wyjaśniane są zasady stosowania leków w określonych procesach patologicznych, wskazania do ich stosowania, objawy niepożądane, przeciwwskazania i interakcje. Każda grupa farmaceutyków jest charakteryzowana pod względem przydatności w terapii określonych schorzeń, z krytyczną oceną ich wartości terapeutycznej. Szczególną uwagą zwraca się na wyjaśnienie wpływu farmakoterapii na wyniki badań laboratoryjnych.
- Elementy farmakologii ogólnej. Losy leków w organizmie. Podstawy farmakokinetyki.
- przedmiot i zadania farmakologii
- pochodzenie i nazewnictwo leków
- drogi podawania leków
- transport i dystrybucja leku
- procesy biotransformacji substancji leczniczych
- eliminacja leków i ich metabolitów z organizmu
- matematyczny opis procesów kinetycznych, pojęcie kompartmentu
- stężenie leku jako wypadkowa procesów wchłaniania i eliminacji
- mechanizmy działania leków
- receptory i wtórne przekaźniki
- interakcje leków
- czynniki modulujące działanie leków
- działania niepożądane farmakoterapii
- Farmakologia autonomicznego układu nerwowego
- leki układu adrenergicznego
- leki układu cholinergicznego
- Farmakologia leków ośrodkowego układu nerwowego cz. I
- leki przeciwpadaczkowe
- farmakoterapia choroby Alzheimera
- farmakoterapia parkinsonizmu
- leki neuroleptyczne
- Farmakologia leków ośrodkowego układu nerwowego cz. II
- leki przeciwdepresyjne
- leki stosowane w znieczuleniu ogólnym, leki zwiotczające mięśnie
- Farmakoterapia bólu
- niesteroidowe leki przeciwbólowe
- opioidy w praktyce klinicznej
- drabina analgetyczna w leczeniu bólu przewlekłego
- Leki modulujące czynność mięśnia sercowego
- podstawy farmakologicznego leczenia choroby niedokrwiennej serca
- leki przeciwmiażdżycowe
- farmakoterapia niewydolności mięśnia sercowego
- leki antyarytmiczne
- Kolokwium I
- Ogólne zasady farmakoterapii nadciśnienia tętniczego
- leki moczopędne
- b-adrenolityki
- inhibitory konwertazy angiotensyny, antagoniści receptorów angiotensynowych
- antagoniści kanałów wapniowych
- leki hipotensyjne działające ośrodkowo
- a-adrenolityki
- Farmakologia układu oddechowego
- leki przeciwkaszlowe
- leki wykrztuśne i sekretolityczne
- stany spastyczne układu oddechowego – leki stosowane w astmie oskrzelowej
- Leki modulujące czynność przewodu pokarmowego
- farmakoterapia choroby wrzodowej żołądka
- leki stosowane w chorobach wątroby
- leki przeczyszczające i zapierające
- leki wpływające na czynność zewnątrzwydzielniczą trzustki
- Antybiotykoterapia
- ogólne zasady chemioterapii
- antybiotyki b-laktamowe (penicyliny, cefalosporyny, karbapenemy, monobaktamy)
- makrolidy
- linkozamidy
- antybiotyki aminoglikozydowe
- tetracykliny
- fluorochinolony
- Farmakoterapia zakażeń grzybiczych, wirusowych i inwazji pasożytniczych
- leki przeciwgrzybicze
- leki przeciwwirusowe
- środki stosowane w zakażeniach pierwotniakami
- farmakoterapia zakażeń płazińcami i robakami obłymi
- Farmakologia wybranych układów hormonalnych
- farmakoterapia cukrzycy
- farmakoterapia zaburzeń gruczołu tarczowego
- Wpływ farmakoterapii na wyniki badań laboratoryjnych
- leki modulujące procesy metaboliczne białek, lipidów, węglowodanów
- wpływ farmakoterapii na gospodarkę wodno-elektrolitową
- leki wpływające na układy enzymatyczne
- techniki monitorowania stężenia leków w materiale biologicznym
- Kolokwium II
PODRĘCZNIK: Mutschler E, Geisslinger G, Menzel S, Ruth P, Schmidtko A. Farmakologia z elementami toksykologii. Tom 1-2, Wydawnictwo MedPharm Polska 2020.