Decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Uniwersytetowi Medycznemu w Białymstoku zostały przyznane środki finansowe w wysokości 2 439 000 zł na zakup Spektrometru masowego typu potrójny kwadrupol z mobilnością jonów i zestawem ultrasprawnej chromatografii cieczowej.
Wniosek o finansowanie wymienionego sprzętu został opracowany przez Panią dr hab. Agnieszkę Błachnio – Zabielską Kierownika Zakładu Higieny, Epidemiologii i Zaburzeń Metabolicznych, która dzięki tej aparaturze będzie mogła kontynuować badania wyjaśniające rolę aktywnych biologicznie lipidów w indukowaniu insulinooporności mięśni szkieletowych, tkanki tłuszczowej oraz wątroby.
Pani dr hab. Agnieszka Błachnio-Zabielska realizuje obecnie Projekt w ramach programu TEAM Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej "Elucidation of the role of individual intramuscular lipid intermediates in fat-induced insulin resistance”, TEAM/2016-1/2, o wartości 3 245 620 zł (Program TEAM Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, realizowany jest w ramach Działania 4.4 Zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020). Badania w projekcie dotyczą wyjaśnienia, na poziomie komórkowym jak i systemowym, mechanizmów indukowania insulinooporności związanej z akumulacją aktywnych biologicznie lipidów, w komórkach tkanek, w głównej mierze odpowiedzialnych za metabolizm glukozy i lipidów. Mięśnie szkieletowe są główną tkanką odpowiedzialną za insulinozależny wychwyt glukozy. Spożywanie diety bogatotłuszczowej (HFD) i otyłość prowadzi do, wewnątrzmięśniowej akumulacji aktywnych biologicznie lipidów takich jak długołańcuchowe estry acylo-CoA (LCACoA), ceramidów (Cer) i diacylogliceroli (DAG). Ponieważ akumulacja tych lipidów jest postrzegana jako przyczyna rozwoju insulinooporności, dlatego też kluczowe jest wyjaśnienie mechanizmów, które prowadzą do gromadzenia tych lipidów w komórce i w jaki sposób lipidy te prowadzą do zmian działania szlaku insulinowego i w efekcie osłabionego wychwytu glukozy. Do tej pory nie było możliwości odpowiedzi na te ważne pytania ze względu na brak odpowiedniej metodyki, która pozwoliłaby na zbadanie tempa syntezy wewnątrzmięśniowych lipidów. Dostępne metody z wykorzystaniem radioizotopów nie pozwalają na jednoczesny pomiar zawartości danych związków i ich wzbogacenia izotopowego, przez co nie jest możliwe precyzyjne określenie tempa ich syntezy. Aby móc precyzyjnie określić tempo syntezy aktywnych biologicznie lipidów, które uczestniczą w indukowaniu insulinooporności dr hab. Agnieszka Błachnio-Zabielska przebywając przez 2,5 roku w Mayo Clinic, Rochester, MN, USA (Department of Endocrinology, Diabetes Metabolism and Nutrition, Mayo Clinic, Rochester, USA), opracowała metody oparte na spektrometrii mas, pozwalające na jednoczesne oznaczenie zawartości, jak i wzbogacenia izotopowego badanych związków, po uprzedniej infuzji znakowanego stabilnym izotopem kwasu tłuszczowego. Takie podejście pozwala na ustalenie zarówno mechanizmu akumulacji poszczególnych grup lipidów jak i wpływu ich akumulacji na działanie szlaku insulinowego. Dzięki tym badaniom, do wykonania których niezbędny jest spektrometr masowy o najwyższej dostępnej czułości, z opcją spektrometrii ruchliwości jonów, możliwe będzie wyjaśnienie dokładnego mechanizmu indukowania insulinooporności mięśni szkieletowych oraz uzyskanie niezbędnej wiedzy do określenia nowych celów terapeutycznych i wczesnej diagnostyki zarówno cukrzycy typu 2 i insulinooporności jak i innych chorób metabolicznych wynikających z otyłości i zaburzonego metabolizmu lipidów, co może skutkować mniejszą zapadalnością na cukrzycę typu drugiego, jak i inne schorzenia cywilizacyjne związane z otyłością.
Ponadto, poza wspomnianymi oznaczeniami, dr hab. Agnieszka Błachnio-Zabielska zamierza opracować, nową metodę opartą o spektrometrię mas, pomiaru glukozy i glukozo-6-phosforanu, która pozwoli na ocenę wychwytu glukozy przez mięśnie (po infuzji znakowanej stabilnym izotopem glukozy), co pozwoli ocenić funkcjonalne działanie mięśni szkieletowych w aspekcie działania szlaku insulinowego.