Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Aktualności.
  • Aktualności

    Prof. dr hab. Artur Bossowski ogólnopolskim koordynatorem badań przesiewowych cukrzycy typu 1 u dzieci

    16.01.2019 11:06
    Autor: Administrator UMB
     
    Prof. dr hab. Artur Bossowski został ogólnopolskim koordynatorem badania wieloośrodkowego, dotyczącego wczesnego wykrywania cukrzycy typu 1 u dzieci z rodzin obciążonych tym schorzeniem. Testy screeningowe będą wykonywane w referencyjnym laboratorium na Europę w Cardiff w ramach wieloletniej  współpracy międzynarodowej UMB z tym ośrodkiem.
     

    Cukrzyca typu 1 (DM1 – diabetes mellitus type 1) jest zaliczana do najczęstszych przewlekłych chorób metabolicznych ujawniających się w populacji pediatrycznej. W ostatnich 20 latach obserwowano ok. 300-procentowy wzrost liczby zachorowań, szczególnie w grupie dzieci najmłodszych gdzie często gwałtownie przebiegający początek choroby może skutkować zagrożeniem życia pacjenta. Rozwój cukrzycy typu 1, należącej do chorób autoimmunizacyjnych, jest procesem powstałym w wyniku defektu w układzie nadzoru immunologicznego – często jest poprzedzony działaniem czynników nieswoistych (np. zakażenie bakteryjne i wirusowe), urazem fizycznym czy psychicznym (stres) i wiąże się z powstaniem swoistych autoprzeciwciał skierowanym przeciwko elementom wysp trzustkowych doprowadzających do niszczenia produkujących insulinę komórek B. Obecność przeciwciał może być stwierdzona we krwi obwodowej wiele lat przed wystąpieniem zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Natomiast dopiero przy zniszczeniu około 80 % komórek B niedostateczne stężenie insuliny prowadzi do ciężkich zaburzeń metabolicznych upośledzając homeostazę organizmu, indukując produkcję ciał ketonowych co skutkuje wystąpieniem objawów klinicznych pod postacią poliurii, polidypsji, polifagii, nadmiernej senności, chudnięcia oraz w skrajnych przypadkach cukrzycowej śpiączki ketonowej. Obecnie w Polsce cukrzyca jest rozpoznawana najczęściej dopiero w momencie wystąpienia objawów klinicznych, a u około 1/3 pacjentów zagrażającej życiu kwasicy ketonowej z koniecznością hospitalizacji i zwiększonych nakładów finansowych ma opiekę medyczną. Wykrycie obecności przeciwciał w stadium przedobjawowym stwarza możliwość objęcia pacjenta ścisłą opieką diabetologiczną, wdrożenia profilaktycznych zmian dietetycznych oraz indywidulaną edukację rodziny dziecka, zapewniając jednocześnie uniknięcie czynnika stresowego związanego z ciężkim stanem pacjenta przy rozpoznaniu. Udowodniono także, że rozwój cukrzycy typu 1 może mieć związek z występowaniem w danej populacji predysponującego do zachorowania haplotypu HLA (human leucocyte antygen – ludzkie antygeny leukocytarne), z tego względu szczególną obserwacją powinny być objęte osoby z najbliżej rodziny chorego. Ryzyko zachorowania uwzględniając stopień pokrewieństwa wynosi 40 % dla bliźniaka jednojajowego, 6-17% dla rodzeństwa, 1-4% u potomstwa matek chorych na DM1, 3-8% u potomstwa ojców chorych na DM1, 30% u obojga rodziców chorych na DM1.

    Powrót