Uniwersytet Medyczny w Białymstoku jest tegorocznym koordynatorem głównym XXI Podlaskiego Festiwalu Nauki i Sztuki (PFNiS), a organizują go już tradycyjnie i wspólnie prawie wszystkie publiczne i niepubliczne uczelnie wyższe województwa podlaskiego oraz Białostocki Park Naukowo-Technologiczny – w sumie 12 partnerów. Do udziału w blisko 500 wydarzeniach, które odbędą się w dniach od 9 do 18 maja 2025 r. zapraszali dziś (11 kwietnia 2025 r.) podczas konferencji prasowej organizatorzy i koordynatorzy tegorocznego Festiwalu.
Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki (PFNiS) to największa cykliczna impreza w Polsce północno-wschodniej, popularyzująca i przybliżająca naukę oraz sztukę. W 2025 roku odbywa się po raz dwudziesty pierwszy.
W organizację XXI PFNiS zaangażowało się 11 uczelni z regionu (Uniwersytet Medyczny w Białymstoku - koordynator główny, Uniwersytet w Białymstoku, Politechnika Białostocka, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie Filia w Białymstoku, Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina Wydział Instrumentalno-Pedagogiczny, Edukacji Muzycznej i Wokalistyki Filia w Białymstoku, Akademia Podlaska w Białymstoku, Akademia Łomżyńska, Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach, Wschodnioeuropejska Akademia Nauk Stosowanych w Białymstoku WANS, Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku, Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku) oraz EpiCentrum Nauki, prowadzone przez Białostocki Park Naukowo-Technologiczny.
Przedstawiciele wszystkim instytucji dziś w Auli Magna Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku przekazali szczegóły dotyczące przygotowanego programu tegorocznego Festiwalu.
Blisko 500 wydarzeń w 9 dni
W programie m.in. wykłady, warsztaty, laboratoria, wystawy, koncerty i spektakle, dzięki którym będzie można poznawać różnorodne dziedziny nauki: humanistyczne, techniczne, ścisłe, przyrodnicze, społeczne, medyczne, a także kulturę i sztukę.
W sumie przygotowanych zostało ponad 500 wydarzeń skierowanych do szerokiej publiczności: od dzieci i młodzieży, przez rodziny, pasjonatów nauki czy seniorów. Wszystkie wydarzenia są bezpłatne, na większość z nich obowiązuje jednak, ze względu na ograniczoną liczbę miejsc w salach i laboratoriach, rejestracja poprzez stronę internetową
www.podlaskifestiwal.pl . Festiwal odbywać się będzie w Białymstoku, Łomży, Suwałkach oraz w Wilnie na Litwie (Filia Uniwersytetu w Białymstoku).

W jakim celu organizujemy spotkania popularyzujące naukę? O tym podczas konferencji mówiła Prorektor ds. nauki i ewaluacji UMB, prof. Irina Kowalska:
Nauka to odkrywanie prawdy, droga do prawdy. Wiedza zdobyta dzięki nauce pozwala nam nie tylko na zrozumienie i wyjaśnienie zjawisk, lecz również na ich praktyczne wprowadzenie w nasze życie. Dzięki temu staramy się lepiej zrozumieć świat. Ale też staramy się pokazać, że nauka i sztuka, to nie jest coś niedostępnego. Tę cykliczną imprezę kierujemy do wszystkich - od najmłodszych do najstarszych i głęboko wierzymy, że każdy znajdzie tu dla siebie coś ciekawego.
Prof. Kowalska poruszyła również istotny problem, który chcemy poddać publicznej debacie - problem dezinformacji w nauce, a konkretnie - w medycynie.
Motto tegorocznego Festiwalu: „Nie lekceważcie nigdy zjawisk, które wydają wam się niezwykłe”
XXI edycja Festiwalu odbędzie się pod hasłem: „Nie lekceważcie nigdy zjawisk, które wydają wam się niezwykłe” - to słowa Alexandra Fleminga, odkrywcy penicyliny. XXI PFNiS upamiętnia 80. rocznicę przyznania Flemingowi nagrody Nobla za wynalezienie penicyliny i 70. rocznicę jego śmierci. W tym roku chcemy zwrócić uwagę na ważny temat antybiotyków, ich znaczenia w procesie leczenia, ale także ich nadmiernego stosowania w Polsce oraz na problem antybiotykooporności.
Chcielibyśmy również praktycznie edukować społeczeństwo, kiedy należy i jak prawidłowo przyjmować antybiotyki.
Wiemy, ile istnień ludzkich zostało uratowanych dzięki antybiotykom, natomiast dzisiaj, w 2025 r. chcielibyśmy zwrócić uwagę na problem z nadużywaniem tych leków oraz na problem antybiotykooporności. Chcielibyśmy również zwrócić uwagę na choroby zakaźne (...). Zachęcam wszystkich do udziału w wydarzeniach przygotowanych przez wszystkie uczelnie naszego województwa i przez Białostocki Park Naukowo -Technologiczny - mówiła prof. Anna Moniuszko- Malinowska, główna koordynatorka wydarzenia z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
9 maja o 17.00 - uroczysta inauguracja Festiwalu
Inauguracja Festiwalu odbędzie się 9 maja (godz. 17:00, Aula Magna Pałacu Branickich), a rozpocznie ją wykład pt. „Antybiotyki: od wielkich odkryć do globalnych problemów – korzyści i zagrożenia” prof. dr hab. Katarzyny Dzierżanowska-Fangrat, mikrobiologa, specjalistki w zakresie leczenia antybiotykami.
Po wykładzie zapraszamy na prezentację pt. „Historia odkrycia penicyliny w Polsce” dr Magdaleny Muskały, kierownik Muzeum Historii Medycyny i Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
Uroczystą inaugurację tegorocznego Festiwalu zakończy koncert inspirowany muzyką dwudziestolecia międzywojennego - okresu, w którym Alexander Fleming odkrył penicylinę. Aktorka Alicja Grabowska zaprezentuje między innymi utwory Zygmunta Białostockiego, urodzonego w Białymstoku kompozytora popularnych w dwudziestoleciu międzywojennym piosenek, jak również światowe standardy jazzowe z tego okresu.
Podczas inauguracji zostanie przygotowane także specjalne laboratorium Alexandra Fleminga w ujęciu historycznym.
Harmonogram XXI PFNiS
10 maja, w sobotę na Festiwalowej scenie zaprezentuje się Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filia w Białymstoku z pokazem spektaklu “Wypiór” . W poniedziałek 12 maja festiwalowe stery przejmie Politechnika Białostocka, która tego dnia przygotowała 137 wydarzeń. We wtorek 13 maja na atrakcje Festiwalowe zapraszamy do Akademii Łomżyńskiej i na Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina.
14 maja to dzień Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, który przygotował prawie 50 różnych wydarzeń na terenie Uczelni i na dziedzińcu przed Pałacem Branickich. W tym dniu zapraszamy również do Suwałk, do Państwowej Uczelni Zawodowej im. Prof. Edwarda F. Szczepanika.
W czwartek 15 maja bank wydarzeń rozbił Uniwersytet w Białymstoku, który przygotował ponad 100 atrakcji, dzieląc scenę festiwalową z Wyższą Szkołą Medyczną w Białymstoku i Wschodnioeuropejską Akademią Nauk Stosowanych. 16 maja (w piątek) do udziału w licznych wydarzeniach festiwalowych zapraszają: Akademia Podlaska, Białostocki Park Naukowo-Technologiczny i EpiCentrum Nauki oraz Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku.
18 maja - Rodzinny Piknik Naukowy na Stadionie Chorten Arena
Podczas Rodzinnego Pikniku Naukowego (od 10.00 do 16.00) uczelnie wspólnie z EpiCentrum Nauki przygotowują ponad 50 różnorodnych działań naukowych oraz atrakcji edukacyjnych i kulturalnych. Czynne będzie także praktyczne stanowisko mikrobiologiczne, gdzie zaprezentujemy podstawowe metody badania drobnoustrojów oraz ich wrażliwości na antybiotyki, a także techniki biologii molekularnej wykorzystywane w badaniu oporności drobnoustrojów na antybiotyki. Do akcji edukacyjnej dotyczącej odporności na antybiotyki włączają się aktywnie studenckie koła naukowe, szczególnie SKN Prophi działający przy Zakładzie Epidemiologii i Ergonomii UMB.
Na Stadionie Chorten Arena uruchomione zostanie także specjalne studio festiwalowe Cafe Nauka. Najmłodsi będą mogli skorzystać ze ścieżki zdrowia oraz specjalnego placu zabaw.
XXI Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki otrzymał dofinansowanie ze środków budżetu państwa przyznanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki II.
Współorganizatorami festiwalu są Miasto Białystok i Stadion Chorten Arena, Patroni honorowi: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Zdrowia, Wojewoda Podlaski, Marszałek Województwa Podlaskiego, Prezydent Białegostoku, Prezydent Łomży, Prezydent Suwałk, Podlaski Kurator Oświaty.
Patroni medialni: Nauka w Polsce, TVP3 Białystok, Polskie Radio Białystok, Radio Akadera, bialystokonline, 4lomza, Suwalki.info, Kurier Poranny i Gazeta Współczesna, Nasze Miasto.