W sobotę rano (12 kwietnia 2025r.) w Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku zainaugurowano 1. edycję studiów podyplomowych Edukacja zdrowotna. W uroczystości udział wzięła Katarzyna Lubnauer, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. UMB jest jedną z pierwszych uczelni, z którą resort podpisał umowę o organizacji i finansowaniu takich studiów. W sumie 11 szkół wyższych w Polsce, w tym 6 medycznych będzie prowadzić taką podyplomówkę.
Informacja o utworzeniu tego kierunku studiów w UMB pojawiła się ledwie miesiąc temu. Przygotowano 70 miejsc, zarejestrowało się 270 osób (mogli się zapisać tylko czynni nauczyciele i maksymalnie trzech z jednej szkoły). Studia powstały w oparciu o projekt i ramy programowe Ministerstwa Edukacji Narodowej, które chce wzmocnić edukację prozdrowotną w szkołach. Udział w zajęciach jest bezpłatny dla nauczycieli, koszty pokrywa MEN.
Inauguracja
Ostatnio ktoś stwierdził, że żyjemy coraz dłużej. Problem polega na tym, że wcale nie żyjemy coraz dłużej w dobrym zdrowiu. Realnie rzecz biorąc, jeżeli spojrzymy na młode pokolenie, to ono jest coraz mniej aktywne, coraz częściej ma problemy ze zdrowiem psychicznym, coraz częściej prowadzi tryb życia, który delikatnie mówiąc nie zapowiada im długiego i zdrowego życia w przyszłości – stwierdziła podczas inauguracji Wiceminister Katarzyna Lubnauer.
Sobotnie wydarzenie było jedną z pierwszych w Polsce inauguracji studiów na tym kierunku.
Oferujemy Państwu w ramach tych studiów naszych najlepszych specjalistów z zakresu zdrowia psychicznego, z zakresu seksuologii, z zakresu biochemii, farmakologii, lekarzy rodzinnych, biochemików, specjalistów od aktywności fizycznej. Po co? Po to, żebyście Państwo dostali twardą wiedzę, bez żadnych emocji – dodała prof. Małgorzata Żendzian–Piotrowska, kierownik studiów.
W inauguracji nowych studiów udział wzięli m.in. Wojewoda Podlaski Jacek Brzozowski, Podlaska Kurator Oświaty Agnieszka Krokos-Janczyło i Wiceprezydent Białegostoku Tomasz Klim, UMB reprezentował prof. Janusz Dzięcioł, Prorektor ds. szpitali klinicznych i kształcenia podyplomowego.
Edukacja zdrowotna od nowego roku szkolnego będzie nieobowiązkowym przedmiotem w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Program obejmie 11 działów związanych z szeroko pojętym zdrowym trybem życia, m.in. zdrowiem psychicznym, właściwym odżywianiem, aktywnością fizyczną, profilaktyką uzależnień, ale też problematyką okresu dojrzewania i aspektami zdrowia seksualnego. Uprawnieni do nauczania nowego przedmiotu są m.in. nauczyciele biologii, WF, czy wychowania do życia w rodzinie, ale też lekarze i pielęgniarki z wykształceniem pedagogicznym.
... i pierwszy wykład
Wykład inauguracyjny wygłosił dr hab. Mateusz Maciejczyk, adiunkt w Zakładzie Higieny, Epidemiologii i Ergonomii UMB, jeden z najlepszych w Polsce naukowców młodego pokolenia, od kilku lat stale notowany w światowym rankingu TOP 2 procent najlepiej publikujących badaczy i najlepszych naukowców.
Proszę Państwa, na co najprawdopodobniej umrzemy? – zapytał w pierwszym zdaniu wykładu o środowiskowych zagrożeniach zdrowotnych Mateusz Maciejczyk.
Statystyki naukowców są nieubłagane: 1 miejsce – choroby układu krążenia (zawały, incydenty zakrzepowo- zatorowe, choroby związane z miażdżycą, podwyższonym ciśnieniem tętniczym, itp.), 2 miejsce – nowotwory, 3 miejsce – choroby układu oddechowego.
W większości są to choroby, na które sami „pracujemy”. Predyspozycje genetyczne do tych zachorowań nie oznaczają, że na nie zachorujemy.
Rzeczywiście istnieją takie geny, które promują występowanie różnych chorób. Takie geny zidentyfikowano na przykład w otyłości, w chorobie Alzheimera, w chorobie Parkinsona. Tylko, że gen predyspozycji nie oznacza, że ta choroba się ujawni. Musi zadziałać szereg sprzyjających czynników: stresogenny tryb życia, brak aktywności fizycznej, złe odżywianie i wtedy rzeczywiście możemy, mając taki gen, mieć większe szanse, że zachorujemy – tłumaczył dr hab. Mateusz Maciejczyk.
Naukowcy obliczyli, że w ok. 50 procentach o naszym zdrowiu decyduje nasz styl życia i nasze zachowania prozdrowotne, kolejne 20 proc. to czynniki środowiskowe, w 20 proc. są to nasze geny, a pozostałe czynniki są związane np. z systemem ochrony zdrowia (m.in. wielkość wydatków państwa na ten cel).
Studia podyplomowe Edukacja zdrowotna będą trwały trzy semestry, zjazdy będą odbywały się w weekendy. Przed słuchaczami ponad 300 godzin zajęć, pogrupowanych w bloki tematyczne.
Z uwagi na ogromne zainteresowanie studiami w całej Polsce (na ponad 500 miejsc zgłosiło się kilka tysięcy osób), nie wyklucza się utworzenia ich kolejnej edycji.
