KARTA MODUŁU ZAJĘĆ/SYLABUS

Wydział Nauk o Zdrowiu UMB

dotyczy cyklu kształcenia rozpoczynającego się w roku akad.  2022/2023

Kierunek studiów

Logopedia z fonoaudiologią

Profil studiów

□  ogólnoakademicki    x  praktyczny  

Nazwa jednostki organizacyjnej realizującej moduł zajęć

Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka

Osoba(y) prowadząca(e)

dr n. med. Magdalena Szkudlarek, mgr Ewa Ostrowska, prof. dr hab. n. med. Janusz Dzięcioł

Poziom studiów

I stopnia  (licencjackie)  x   II stopnia (magisterskie) □  jednolite magisterskie □

Forma studiów

stacjonarne  x   niestacjonarne □

Rok studiów

I  x    II   □   III  □   I V  □   V  □         

Semestr studiów:

1   □   2  x    3   □   4  □  5  □   6  □ 7   □   8  □    9   □  10  □ 

Nazwa modułu zajęć

Podstawy anatomii

Język wykładowy

polski   x     angielski   □

Miejsce realizacji:

zajęć praktycznych

nie dotyczy

praktyk zawodowych

nie dotyczy

Opis zajęć:

Założenia i cel zajęć:

Celem zajęć jest omówienie anatomii prawidłowej człowieka w zakresie szczegółowego zapoznania studentów ze budową i funkcją struktur tworzących aparat mowy, narząd słuchu, narząd wzroku, układ ruchu oraz ogólnego zapoznania studentów  z  budową pozostałych narządów i układów.

Metody kształcenia:

Wykłady informacyjne; seminaria (metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna)

Symbol i numer przedmiotowego efektu uczenia się

Efekt uczenia się

Odniesienie do kierunkowych efektów uczenia się

Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów uczenia się:

Formujące*

Podsumowujące**

WIEDZA

W1

Posiada podstawową wiedzę w zakresie anatomii narządu głosu, fizjologii procesu głosowego oraz patologii głosu o charakterze czynnościowym i organicznym.

W02

W2

Posiada wiedzę w zakresie anatomii, patomorfologii, patofizjologii oraz diagnozowanych postaci czynnościowych   dysfonii.

W03

W3

Posiada podstawową wiedzę dotyczącą zaburzeń mowy o różnej etiologii.

W08

W4

Posiada podstawową wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii narządu słuchu i równowagi.

W10

W5

Zna elementarne procedury wykorzystywane w profilaktyce zaburzeń jakości głosu, mowy i słuchu.

W14

NAKŁAD PRACY STUDENTA (BILANS PUNKTÓW ECTS)

Forma aktywności studenta

Obciążenie studenta (godz.)

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (wg planu studiów)

40

Udział w wykładach (wg planu studiów)

10

Udział w seminariach (wg planu studiów)

30

Udział w ćwiczeniach (wg planu studiów)

Udział w zajęciach praktycznych (wg planu studiów)

Udział w konsultacjach związanych z zajęciami

Samodzielna praca studenta (przykładowa forma pracy studenta)

35

Samodzielne przygotowanie do seminariów

10

Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń

Samodzielne przygotowanie do zajęć praktycznych

Wykonanie projektu, dokumentacji, opisu przypadku, prezentacji, itd. …………………………….

Obciążenie studenta związane z praktykami zawodowymi (wg planu studiów)

Samodzielne przygotowanie się do zaliczeń etapowych

12

Samodzielne przygotowanie do egzaminu/zaliczenia końcowego i udział w egzaminie/zaliczeniu końcowym

13

Sumaryczne obciążenie pracy studenta                                                                                                     Godziny ogółem:

75

Liczba punktów ECTS

3

Forma zajęć

Treści programowe poszczególnych zajęć

Symbol przedmiotowego efektu uczenia się

Liczba godzin

WYKŁADY

Aparat oddechowy mowy:

1. 1. Rdzeń kręgowy w aspekcie kontroli czynności ruchowej mięśni oddechowych - nerw przeponowy, nerwy międzyżebrowe.
   2. Dolne drogi oddechowe - tchawica i drzewo oskrzelowe. Budowa płuc i opłucnej.
   3. Budowa serca w aspekcie unaczynienia płuc (krążenia płucnego).

W1, W2, W3, W5

1

Aparat fonacyjny mowy – krtań:

1. 1. Szkielet krtani - chrząstki krtani i ich połączenia.
   2. Jama krtani, ze szczególnym uwzględnieniem głośni i szpary głośni.
   3. Funkcja krtani - mięśnie krtani - ich lokalizacja, czynność i unerwienie (przebieg nerwów krtaniowych).
   4. Porównanie budowy krtani osoby dorosłej i dziecka.

W1, W2, W3, W5

1

Aparat artykulacyjno - rezonansowy mowy - gardło i jama ustna - część I

Gardło

1. 1. Podział gardła i ukształtowanie poszczególnych pięter gardła.
   2. Mięśnie gardła i ich czynność w procesie połykania i artykulacji.
   3. Pierścień chłonny gardła.

W1, W2, W3, W5

1

Aparat artykulacyjno - rezonansowy mowy - gardło i jama ustna - część II

Jama ustna właściwa:

1. 1. Szkielet kostny jamy ustnej - budowa żuchwy, szczęki i kości podniebiennej.
   2. Ściana górna - budowa i znaczenie podniebienia twardego i miękkiego w procesie połykania i artykulacji.
   3. Dno jamy ustnej.
   4. Budowa i czynność języka (unerwienie).

W1, W2, W3, W5

1

Aparat artykulacyjno - rezonacyjny mowy - jama nosowa i zatoki przynosowe:

1. 1. Budowa jamy nosowe j- ściany, przestrzenie, okolice błony śluzowej i związane z nimi funkcje.
   2. Unaczynienie i unerwienie jamy nosowej.
   3. Topografia zatok przynosowych.
   4. Znaczenie zatok przynosowych.

W1, W2, W3, W5

1

Programowanie mowy - układ nerwowy w aspekcie procesu mowy - część I:

1. 1. Ogólny podział mózgowia.
   2. Lokalizacja ośrodków korowych, ze szczególnym uwzględnieniem okolic zaangażowanych w proces mowy w aspekcie zaburzeń mowy m.in. afazji, mutyzmu, dysleksji, autyzmu (ośrodki mowy, ośrodki ruchowe, asocjacyjne pola korowe - somatognozja).
   3. Różnice półkulowe.

W1, W2, W3, W5

1

Programowanie mowy - układ nerwowy w aspekcie procesu mowy - część II:

1. 1. Drogi integrujące czynność oun - drogi kojarzeniowe (pęczek łukowaty), drogi spoidłowe, torebka wewnętrzna i jej znaczenie.
   2. Ośrodki układu limbicznego zaangażowane w proces mowy (hipokamp, ciała migdałowate).
   3. Wybrane struktury podkorowe (ciało prążkowane, wzgórze).

W1, W2, W3, W5

Narząd słuchu i równowagi:

1. 1. Szczegółowa budowa ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego.
   2. Proces słyszenia z uwzględnieniem struktur oun zaangażowanych w proces słyszenie.
   3. Narząd równowagi z uwzględnieniem struktur oun.

W4, W5

1

Podstawy budowy i funkcji układu ruchowego w aspekcie komunikacji międzyludzkiej (komunikacja niewerbalna):

1. 1. Kości i stawy kończyny górnej oraz kończyny dolnej. Grupy mięśniowe i zaopatrujące je nerwy obwodowe.
   2. Mięśnie tułowia w aspekcie motoryki ciała.
   3. Omawiane struktury anatomiczne w aspekcie przykładowych czynności ruchowych.

W3, W5

1

Podstawowe wiadomości z zakresu układu moczowo- płciowego i endokrynnego (ze szczególnym uwzględnieniem wpływu hormonów na narządu aparatu mowy).

W3, W5

1

SEMINARIA

1. Aparat oddechowy mowy
   1. Szkielet klatki piersiowej - mostek, żebra, kręgosłup, ich połączenia i ruchy oddechowe.
   2. Mięśnie oddechowe - główne (przepona i mięśnie międzyżebrowe) i dodatkowe (mięśnie szyi: m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy i mm. pochyłe; mięśnie klatki piersiowej i grzbietu: mm. piersiowe większy i mniejszy, m. zębaty przedni, m. najszerszy grzbietu; mm. brzucha).
   3. Działanie mięśni oddechowych w czasie spokojnego oddychania, głębokiego wdechu i wydechu, wydechu z tzw. podparciem (wydłużony wydech w czasie śpiewu), tłoczni brzusznej.
   4. Prezentacja omawianych mięśni, płuc i serca.

W1, W2, W3, W5

6

Aparat fonacyjny mowy:

1. 1. Obrazy laryngoskopowe krtani.
   2. Położenie i topografia krtani, prezentacja narządu i przebiegu nerwów krtaniowych.
   3. Prezentacja fantomów i preparatów krtani.

W1, W2, W3, W5

6

          Aparat artykulacyjno- rezonansowy mowy - gardło i jama ustna - część II:

1. 1. Staw skroniowo- żuchwowy i mięśnie żucia.
   2. Zęby, zwarcie i zgryz zębów w aspekcie procesu artykulacji.
   3. Przedsionek jamy ustnej- budowa warg i policzków.
   4. Mięśnie wyrazowe twarzy okolicy szpary ust biorące udział w procesie artykulacji. Nerw twarzowy w aspekcie unerwienia mięśni wyrazowych twarzy.

1. 5. Prezentacja omawianych kości czaszki,  gardła, jamy ustnej i mięśni.
   6. Udział struktur jamy ustnej w artykulacji głosek.

W1, W2, W3, W5

6

Realizacja procesu programowania mowy na poziomie układu nerwowego - układ nerwowy w aspekcie procesu mowy:

1. 1. Ogólna budowa pnia mózgu i móżdżku w aspekcie zaburzeń mowy typu dyzartrii.
   2. Udział móżdżku w procesie mowy.
   3. Twór siatkowaty pnia mózgu w aspekcie kontroli oddychania.
   4. Jądra nerwów czaszkowych i nerwy czaszkowe biorące udział w procesie mowy.
   5. Afazja w praktyce klinicznej - uwarunkowania anatomiczne, prezentacja przypadków, dyskusja.

W1, W2, W3, W5

6

Układ wzrokowy w aspekcie komunikacji międzyludzkiej (mowa pisana).

W1, W2, W3, W5

3

Układ pokarmowy ze szczególną analizą podstaw anatomicznych rehabilitacji mowy po zabiegach laryngektomii (wykształcenie mowy przełykowej).

W1, W2, W3, W5

3

LITERATURA PODSTAWOWA

(3-5 pozycji)

1. Szpinda M.: Anatomia prawidłowa człowieka. Tom 3 - czaszka, głowa i szyja. Edra Urban & Partner, Wrocław 2022

2. Drake R., Vogl A.W, Mitchell A.W.M.: Gray Anatomia. Podręcznik dla studentów. Tom 3. Anatomia głowy i szyi, neuroanatomia. Edra Urban & Partner, Wrocław 2020.

3. Ignasiak Z.: Anatomia narządów wewnętrznych i układu nerwowego człowieka. Edra Urban & Partner, Wrocław 2020.

4. Ignasiak Z.: Anatomia układu ruchu. Edra Urban & Partner, Wrocław 2021.

5. Gilroy A., Schuenke M., Ross L.: Atlas anatomii. MedPharm Polska, Wrocław 2018

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

(3-5 pozycji)

1. Netter F.H.: Atlas anatomii człowieka. Polskie mianownictwo anatomiczne. Edra Urban & Partner, Wrocław 2020.
2. Aleksandrowicz R., Ciszek B.: Anatomia kliniczna głowy i szyi. PZWL, Warszawa 2007.
3. Narkiewicz O., Moryś J.: Neuroanatomia czynnościowa i kliniczna. PZWL, Warszawa 2013.
4. Obrębowski A.: Wprowadzenie do neurologopedii. Termedia, Poznań 2018.
5. Waugh A., Grant A.: Anatomia i fizjologia człowieka w warunkach zdrowia i choroby. Edra Urban & Partner, Wrocław 2012.

WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA ZAJĘĆ (ZGODNIE Z REGULAMINEM PRZEDMIOTU/JEDNOSTKI)

Sposób zaliczenia zajęć

Egzamin. Na łączny wynik egzaminu pisemnego (testy MCQ oraz testy uzupełniania odpowiedzi) składają się punkty uzyskane z samego egzaminu (max. 40) oraz punkty dodatkowe odzwierciedlające pracę studenta w trakcie zajęć. Punkty dodatkowe są obliczane indywidualnie na podstawie łącznego wyniku uzyskanego przez studenta ze wszystkich kolokwiów. Punkty dodatkowe stanowią 1/10 całkowitego wyniku uzyskanego ze wszystkich kolokwiów przez studenta.

Zasady zaliczania nieobecności

Nieobecność należy usprawiedliwić bezpośrednio po ustąpieniu przyczyny nieobecności, najpóźniej na pierwszym seminarium, w którym uczestniczy student po okresie nieobecności. W przypadku nieobecności z przyczyn zdrowotnych obowiązuje zaświadczenie lekarskie, a w przypadkach losowych zaświadczenie odpowiednich władz.

Możliwości i formy wyrównywania zaległości

Nie ma możliwości przystąpienia do kolokwium w innym terminie. W przypadku konieczności osiągnięcia minimum dopuszczenia do egzaminu (16 pkt) student ma prawo do przystąpienia do jednego kolokwium w ciągu roku pod warunkiem usprawiedliwienia nieobecności spowodowanej chorobą (zwolnienie lekarskie) lub wypadkiem losowym (zaświadczenie odpowiednich władz). Dodatkowy termin zaliczenia będzie podany po zakończeniu wszystkich zajęć z anatomii przewidzianych planem. Nie ma możliwości przystąpienia do dodatkowego terminu zaliczenia z ostatniego kolokwium.

Zasady dopuszczenia do egzaminu/zaliczenia

Obecność na zajęciach. Uzyskanie minimum 16 punktów łącznie z 4 kolokwiów dopuszcza do sesji egzaminacyjnej. 4 kolokwia w formie sprawdzianów pisemnych (testy MCQ oraz testy uzupełniania odpowiedzi) ocenianych w punktach (kolokwium I - 8 pkt; kolokwium II - 16 pkt; kolokwium III - 12 pkt; kolokwium IV - 16 pkt). Łączna ilość punktów możliwych do uzyskania w trakcie kolokwiów wynosi 52. Punktacja uzyskana w trakcie kolokwiów jest oceną ostateczną i nie może być poprawiana. Uzyskanie powyżej 46 punktów umożliwia przystąpienie do egzaminu w terminie zerowym.

KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW UCZENIA SIĘ Z ZAJĘĆ ZAKOŃCZONYCH EGZAMINEM

(opisowe, procentowe, punktowe, inne….)

na ocenę 3

na ocenę 3,5

na ocenę 4

na ocenę 4,5

na ocenę 5

od 20.0 do 27.999 pkt

od 28.0 do 31.999 pkt

od 32.0 do 35.999 pkt

od 36.0 do 37.999 pkt

powyżej 38.0 pkt

Data opracowania sylabusa: 29.06.2022

Sylabus opracował(a): dr n. med. Magdalena Anna Szkudlarek