KOLOKWIUM Z MIKROBIOLOGII
odbędzie się 26.01.2024 r. (piątek) o godz.11:00. Sala zostanie podana po ustaleniu przez starościnę roku.
Zakres kolokwium obejmuje treści tematyczne wykładów i ćwiczeń.
Ćwiczenie 13.12.2023 – GRUPA 1 i 2
Zasady pobierania i transportu materiałów biologicznych do badań mikrobiologicznych.
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Ogólne zasady pobierania i transportu materiałów do badań mikrobiologicznych.
- Szczegółowe zasady pobierania: moczu, krwi, płynu mózgowo-rdzeniowego, wymazów z górnych dróg oddechowych, plwociny, BAL, wymazy z ran, ropa.
- Zasady pobierania materiałów w diagnostyce zakażeń układu moczowo-płciowego.
Prowadzący zajęcia: dr n. med. Piotr Majewski
Ćwiczenie 6.12.2023 – GRUPA 1, 2
Dezynfekcja i sterylizacja – metody i kontrola oraz czynniki wpływające na ich skuteczność.
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Podstawowe definicje: dekontaminacja, dezynfekcja, sterylizacja, antyseptyka, środek dezynfekcyjny, sanityzacja.
- Podział metod dezynfekcji.
- Charakterystyka grup środków dezynfekcyjnych.
- Cechy charakterystyki środka dezynfekcyjnego.
- Zasady przygotowywania środków dezynfekcyjnych i przeprowadzania dezynfekcji chemicznej.
- Czynniki wpływające na skuteczność dezynfekcji.
- Zasady dezynfekcji rąk.
- Zasady postępowania aseptycznego.
- Sterylizacja:
- definicja,
- cel,
- zasady wyboru metod sterylizacji,
- metody sterylizacji z podziałem na sterylizację fizyczną, chemiczną i mechaniczną,
- charakterystyka i mechanizmy działania metod sterylizacji na drobnoustroje,
- czynniki wpływające na skuteczność sterylizacji.
- Kontrola procesu sterylizacji:
- wskaźniki fizyczne, chemiczne i biologiczne,
- zasady kontroli sterylizacji i interpretacja uzyskiwanych wyników.
Prowadzący zajęcia: dr n. med. Piotr Majewski
Ćwiczenie 29.11.2023 – GRUPA 1, 2
Podstawy antybiotykoterapii, metody badania lekowrażliwości drobnoustrojów na antybiotyki i chemioterapeutyki oraz interpretacja wyników, oporność bakterii na antybiotyki.
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Znaczenie pojęć: wrażliwość mikrobiologiczna, minimalne stężenie hamujące (MIC), minimalne stężenie bakteriobójcze (MBC), szczep oporny (R), szczep wrażliwy (S), inokulum.
- Podział metod badania lekowrażliwości: metody jakościowe; metody ilościowe; metody półilościowe.
- Zasada, odczyt i interpretacja badania lekowrażliwości metodami:
- dyfuzyjnymi: metodą dyfuzyjno-krążkową, metodą z zastosowaniem pasków z gradientem stężeń antybiotyku, (np. E-testy),
- rozcieńczeniowymi: metodą rozcieńczeniową w bulionie, metodą rozcieńczeniową w agarze, metodą stężeń granicznych.
- Zagadnienia wprowadzające do antybiotykoterapii:
- antybiotyk, chemioterapeutyk, terapia przeciwdrobnoustrojowa,
- terapia empiryczna, celowana, sekwencyjna, skojarzona,
- mechanizmy działania antybiotyków,
- efekty działania – dz. bakteriobójcze i bakteriostatyczne,
- skuteczność działania antybiotyków – parametry PK/PD: czas powyżej MIC (T>MIC), stężenie maksymalne do MIC (Cmax/MIC), wielkość pola pod krzywą (AUC24/MIC),
- efekt poantybiotykowy (PAE),
- spektrum działania antybiotyków i chemioterapeutyków,
- działania niepożądane.
- Charakterystyka najważniejszych grup antybiotyków: β-laktamowe, aminoglikozydy, chinolony, makrolidy, tetracykliny, glikopeptydy, linkozamidy.
- Oporność bakterii na antybiotyki: oporność mikrobiologiczna, szczep dziki, oporność naturalna, oporność nabyta.
- Genetyczne podstawy oporności bakterii na antybiotyki: mutacja, koniugacja, transformacja, transdukcja.
- Kliniczne fenotypy oporności: MRSA, ESBL, MBL, HLAR, MLSB, KPC, OXA-48, NDM.
- Leki przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe – grupy, przykłady leków, mechanizm działania, krótka charakterystyka.
Prowadzący zajęcia: dr n. med. Piotr Majewski
Ćwiczenie 22.11.2023 – GRUPA 1, 2
Zasady diagnostyki mikrobiologicznej – metody hodowli drobnoustrojów (kolonia bakteryjna, grzybicza) i identyfikacji (właściwości biochemiczne, serologiczne, metody genetyczne).
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Podstawowe pojęcia: kolonia bakteryjna, podłoże hodowlane.
- Podział podłóż hodowlanych ze względu na:
- konsystencję: stałe, półpłynne, płynne,
- skład i funkcje: naturalne, półsyntetyczne, sztuczne, proste, wzbogacone, specjalne, wybiórcze, wybiórczo-różnicujące, różnicujące, transportowe, transportowo-wzrostowe.
- Zasady hodowli drobnoustrojów: zawartość składników odżywczych w podłożu, pH, ciśnienie osmotyczne, temperatura, potencjał oksydo-redukcyjny, czas inkubacji.
- Typy wzrostu bakterii na podłożach płynnych.
- Techniki posiewów na podłożach płynnych i stałych.
- Morfologia kolonii bakteryjnej – cechy ją opisujące.
- Badanie cech biochemicznych, metody immunologiczne w identyfikacji drobnoustrojów.
- Inne metody identyfikacji: metody molekularne (PCR, real time-PCR), spektrometria MALDI-TOF.
Prowadzący zajęcia: dr n. med. Piotr Majewski
Ćwiczenie 15.11.2023 – GRUPA 1, 2
Organizacja i regulamin ćwiczeń. Zasady BHP w laboratorium mikrobiologicznym. Zasady diagnostyki mikrobiologicznej – metody mikroskopowania, preparaty barwione metodą Grama, morfologia komórki bakteryjnej, grzybiczej.
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Rodzaje mikroskopów stosowanych w mikrobiologii. Zasada działania i zastosowanie.
- Mikroskop świetlny – budowa i zasady posługiwania się podczas oglądania gotowych preparatów.
- Znajomość pojęć: powiększenie, rozdzielczość, imersja.
- Barwienie metodą Grama – zasada barwienia, wykonanie barwienia.
- Morfologia drobnoustrojów (bakterie, grzyby):
- kształt,
- wielkość,
- sposób ułożenia w preparacie,
- sposób barwienia w metodzie Grama.
- Podział metod barwienia: barwienie proste, złożone, pozytywne, negatywne, pozytywno-negatywne.
- Budowa komórki prokariotycznej, eukariotycznej oraz wirusów.
Prowadzący zajęcia: dr n. med. Piotr Majewski
Ćwiczenie 13.11.2023 – GRUPA 3
Zasady pobierania i transportu materiałów biologicznych do badań mikrobiologicznych.
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Ogólne zasady pobierania i transportu materiałów do badań mikrobiologicznych.
- Szczegółowe zasady pobierania: moczu, krwi, płynu mózgowo-rdzeniowego, wymazów z górnych dróg oddechowych, plwociny, BAL, wymazy z ran, ropa.
- Zasady pobierania materiałów w diagnostyce zakażeń układu moczowo-płciowego.
Prowadzący zajęcia: mgr Łukasz Korczak
Ćwiczenie 6.11.2023 – GRUPA 3
Dezynfekcja i sterylizacja – metody i kontrola oraz czynniki wpływające na ich skuteczność.
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Podstawowe definicje: dekontaminacja, dezynfekcja, sterylizacja, antyseptyka, środek dezynfekcyjny, sanityzacja.
- Podział metod dezynfekcji.
- Charakterystyka grup środków dezynfekcyjnych.
- Cechy charakterystyki środka dezynfekcyjnego.
- Zasady przygotowywania środków dezynfekcyjnych i przeprowadzania dezynfekcji chemicznej.
- Czynniki wpływające na skuteczność dezynfekcji.
- Zasady dezynfekcji rąk.
- Zasady postępowania aseptycznego.
- Sterylizacja:
- definicja,
- cel,
- zasady wyboru metod sterylizacji,
- metody sterylizacji z podziałem na sterylizację fizyczną, chemiczną i mechaniczną,
- charakterystyka i mechanizmy działania metod sterylizacji na drobnoustroje,
- czynniki wpływające na skuteczność sterylizacji.
- Kontrola procesu sterylizacji:
- wskaźniki fizyczne, chemiczne i biologiczne,
- zasady kontroli sterylizacji i interpretacja uzyskiwanych wyników.
Prowadzący zajęcia: dr n. med. Piotr Majewski
Ćwiczenie 23.10.2023 – GRUPA 3
Podstawy antybiotykoterapii, metody badania lekowrażliwości drobnoustrojów na antybiotyki i chemioterapeutyki oraz interpretacja wyników, oporność bakterii na antybiotyki.
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Znaczenie pojęć: wrażliwość mikrobiologiczna, minimalne stężenie hamujące (MIC), minimalne stężenie bakteriobójcze (MBC), szczep oporny (R), szczep wrażliwy (S), inokulum.
- Podział metod badania lekowrażliwości: metody jakościowe; metody ilościowe; metody półilościowe.
- Zasada, odczyt i interpretacja badania lekowrażliwości metodami:
- dyfuzyjnymi: metodą dyfuzyjno-krążkową, metodą z zastosowaniem pasków z gradientem stężeń antybiotyku, (np. E-testy),
- rozcieńczeniowymi: metodą rozcieńczeniową w bulionie, metodą rozcieńczeniową w agarze, metodą stężeń granicznych.
- Zagadnienia wprowadzające do antybiotykoterapii:
- antybiotyk, chemioterapeutyk, terapia przeciwdrobnoustrojowa,
- terapia empiryczna, celowana, sekwencyjna, skojarzona,
- mechanizmy działania antybiotyków,
- efekty działania – dz. bakteriobójcze i bakteriostatyczne,
- skuteczność działania antybiotyków – parametry PK/PD: czas powyżej MIC (T>MIC), stężenie maksymalne do MIC (Cmax/MIC), wielkość pola pod krzywą (AUC24/MIC),
- efekt poantybiotykowy (PAE),
- spektrum działania antybiotyków i chemioterapeutyków,
- działania niepożądane.
- Charakterystyka najważniejszych grup antybiotyków: β-laktamowe, aminoglikozydy, chinolony, makrolidy, tetracykliny, glikopeptydy, linkozamidy.
- Oporność bakterii na antybiotyki: oporność mikrobiologiczna, szczep dziki, oporność naturalna, oporność nabyta.
- Genetyczne podstawy oporności bakterii na antybiotyki: mutacja, koniugacja, transformacja, transdukcja.
- Kliniczne fenotypy oporności: MRSA, ESBL, MBL, HLAR, MLSB, KPC, OXA-48, NDM.
- Leki przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe – grupy, przykłady leków, mechanizm działania, krótka charakterystyka.
Prowadzący zajęcia: mgr Łukasz Korczak
Ćwiczenie 16.10.2023 – GRUPA 3
Zasady diagnostyki mikrobiologicznej – metody hodowli drobnoustrojów (kolonia bakteryjna, grzybicza) i identyfikacji (właściwości biochemiczne, serologiczne, metody genetyczne).
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Podstawowe pojęcia: kolonia bakteryjna, podłoże hodowlane.
- Podział podłóż hodowlanych ze względu na:
- konsystencję: stałe, półpłynne, płynne,
- skład i funkcje: naturalne, półsyntetyczne, sztuczne, proste, wzbogacone, specjalne, wybiórcze, wybiórczo-różnicujące, różnicujące, transportowe, transportowo-wzrostowe.
- Zasady hodowli drobnoustrojów: zawartość składników odżywczych w podłożu, pH, ciśnienie osmotyczne, temperatura, potencjał oksydo-redukcyjny, czas inkubacji.
- Typy wzrostu bakterii na podłożach płynnych.
- Techniki posiewów na podłożach płynnych i stałych.
- Morfologia kolonii bakteryjnej – cechy ją opisujące.
- Badanie cech biochemicznych, metody immunologiczne w identyfikacji drobnoustrojów.
- Inne metody identyfikacji: metody molekularne (PCR, real time-PCR), spektrometria MALDI-TOF.
Prowadzący zajęcia: mgr Łukasz Korczak
Ćwiczenie 9.10.2023 – GRUPA 3
Organizacja i regulamin ćwiczeń. Zasady BHP w laboratorium mikrobiologicznym. Zasady diagnostyki mikrobiologicznej – metody mikroskopowania, preparaty barwione metodą Grama, morfologia komórki bakteryjnej, grzybiczej.
Zagadnienia obowiązujące na ćwiczenie:
- Rodzaje mikroskopów stosowanych w mikrobiologii. Zasada działania i zastosowanie.
- Mikroskop świetlny – budowa i zasady posługiwania się podczas oglądania gotowych preparatów.
- Znajomość pojęć: powiększenie, rozdzielczość, imersja.
- Barwienie metodą Grama – zasada barwienia, wykonanie barwienia.
- Morfologia drobnoustrojów (bakterie, grzyby):
- kształt,
- wielkość,
- sposób ułożenia w preparacie,
- sposób barwienia w metodzie Grama.
- Podział metod barwienia: barwienie proste, złożone, pozytywne, negatywne, pozytywno-negatywne.
- Budowa komórki prokariotycznej, eukariotycznej oraz wirusów.
Prowadzący zajęcia: mgr Dominika Iwaniuk
Pierwszy wykład z mikrobiologii dla I roku Położnictwa
odbędzie się 6.10.2023 r. (piątek) w godz. 17:00-18:30
w Auli 1.7 WNoZ.
Pierwsze ćwiczenia rozpoczną się w dniach:
grupa 3 – 9.10.2023 r. (poniedziałek) godz. 11:30-13:00
grupa 1 – 15.11.2023 r. (środa) godz. 16:15-17:45
grupa 2 – 15.11.2023 r. (środa) godz. 17:45-19:15
w sali dydaktycznej Zakładu Diagnostyki Mikrobiologicznej i Immunologii Infekcyjnej.
Pozostałe ćwiczenia będą odbywały się zgodnie z harmonogramem zajęć.
Na pierwsze ćwiczenia student obowiązany jest:
- Przyjść ubrany w biały fartuch laboratoryjny z długimi rękawami oraz miękkie obuwie (obowiązuje bezwzględnie zmiana obuwia – nie wolno używać ochraniaczy na buty). Fartuch na czas wszystkich zajęć należy pozostawiać w szatni studenckiej zakładu (nie można używać na innych zajęciach). Fartuchy po skończonych zajęciach będą poddane utylizacji (na koniec semestru zimowego).
- Wszyscy studenci przed rozpoczęciem zajęć oczekują całą grupą w holu przed zakładem.