Rozwój i funkcjonowanie Kliniki Ginekologii było zawsze  związane z istnieniem Państwowego Szpitala Klinicznego. Już w okresie jego zasiedlania i zaraz po wprowadzeniu klinik chirurgicznych, jako jedna z pierwszych specjalności zabiegowych rozpoczęła działalność I Katedra i Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych( 15.06.1965 r. ). Jej zespół wywodził się z Kliniki Położnictwa i Chorób Kobiecych, usytuowanej na ul. Warszawskiej 15,

(1 ) Zespół budynków Woj. Szpitala Zespolonego przy ul. Warszawskiej 15, skąd wywodziła się Klinika Ginekologii ) a kierował nim Prof. Stefan Soszka. Zespół, który pozostał na ul. Warszawskiej 15 utworzył II Katedrę i Klinikę Położnictwa  i Chorób Kobiecych pod kierownictwem Doc. Józefa Musiatowicza. 

(2) Z chwilą przeniesienia części Kliniki do PSK    I Katedrę objął prof. Stefan Soszka, kierownikiem  II Katedry Ginekologii  Septycznej  i Położnictwa pozostał prof. J. Musiatowicz.

 

            Po wielomiesięcznym „rozruchu”  I Katedra i Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych stała się jedna z największych i najbardziej prężnie funkcjonujących jednostek Akademii Medycznej w Białymstoku. W jej strukturze  działały: oddział położniczy z salą porodową i połogiem oraz  pododdziałem  neonatologii, oddział patologii ciąży, oddział ginekologii z blokiem operacyjnym, oddział ginekologii septycznej z septyczną salą porodową. O randze Kliniki przesądziło bardzo silne zaplecze naukowe, które stanowiły dobrze na owe czasy wyposażone pracownie. Były to: Pracownia  Endokrynologiczna ( z pracownią izotopową, jedyna w PSK ) kierowana przez Doc.  Aleksandra Krawczuka, Pracownia Morfologiczna i Bakteriologiczna kierowana przez Doc. Wandę Kazanowską  i Pracownia Fizjologii Mięśni gładkich Narządu Rodnego – kierowana przez dr n. med. Ottona Zasztowta.

 

 

(2a) Prof. S. Soszka  kładł zawsze duży nacisk na szkolenie zawodowe młodego personelu.

(3) Pracowników zespołu II Katedry Ginekologii Septycznej i Położnictwa integrowała wspólna praca zarówno w Klinice , jak i pracowników naukowych.

            

             Poza działalnością kliniczną, prowadzoną na bardzo wysokim poziomie, kadra Kliniki była zaangażowana w pracach badawczych obejmujących m.in. profilaktykę raka szyjki macicy, endokrynologię okresu pokwitania dziewcząt, ocenę czynności skurczowej macicy wraz z badaniem wewnątrzkomórkowym potencjałów elektrycznych, analizę procesów krzepnięcia i fibrynolizy. Stan taki utrzymywał się do 1971 r. kiedy to został powołany Instytut Położnictwa i Chorób Kobiecych. Był on nadal zlokalizowany na bazie  PSK oraz  czasowo Woj. Szpitala Położniczo-Ginekologicznego na ul. Warszawskiej 15. W  strukturze Instytutu działały na terenie PSK następujące jednostki: Klinika Ginekologii – kierownik i dyrektor Instytutu Prof.  Stefan Soszka. Klinika Położnictwa i Perinatologii – kierownik Prof. Aleksander Krawczuk; Klinika Neonatologii kierownik Prof. Barbara  Kańska; Zakład Endokrynologii Ginekologicznej kierownik dr hab. Marian Szamatowicz; Zakład Fizjologii Mięśni Gładkich Narządu Rodnego  kierownik dr Otton Zasztowt oraz Zakład Profilaktyki Chorób Nowotworowych Narządu Rodnego  IM i Dz i Pracownia  Morfologiczna  kierownik Zakładu i Pracowni Prof. Wanda Kazanowska.

 

(3a) Popołudnia i wieczory pracownicy spędzali przeważnie w pracowniach naukowych zlokalizowanych w piwnicach szpitala.

           

( 4) Prof. S. Soszka – Dyrektor Instytutu Położnictwa i Ginekologii  - 1971

( 4a ) Młodzi pracownicy mieli zawsze możliwość kontaktu ze swoimi kierownikami i nauczycielami – Prof. S. Soszka w  środku, Prof. A. Krawczuk pierwszy z lewej, Prof. J.  Musiatowicz z prawej, lek. med. P. Knapp drugi z lewej, lek. med. K. Olszewski  pierwszy z prawej   1980 .

(5 ) Położników zawsze wspierał zespół lekarzy – neonatologów ( pierwsza z lewej w drugim rzędzie dr med. W. Iwaszko, w środku dr med.  J. Kołodziejczyk, dr med. K. Goszczyńska, siedzą prof. S. Soszka i dr med. B. Kańska  - 1968).

 

            Silne zaangażowanie w działalność Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych kliniki ginekologicznej i związanych z nią bezpośrednio jednostek, przełożyło się na aktywność  praktyczną w postaci zainspirowania i  skonstruowania przez zespół Prof. Wolińskiego z Politechniki Warszawskiej pierwszego, polskiego lasera energetycznego CO₂ do leczenia zmian dolnego odcinka narządu płciowego.

(6) W tym zakresie  w  chwili obecnej Klinika posługuje się o wiele nowszą i bardziej profesjonalną aparaturą .

 

             Urządzenie to powstało dzięki bezpośrednim staraniom dyrekcji PSK i zostało wdrożone do praktyki klinicznej. Za opracowaniem i wdrożeniem prof. prof. Wanda Kazanowska i Piotr Knapp otrzymali nagrodę Komitetu Nauki i Techniki.           Pomimo, iż nie wszystkie realizowane pomysły znalazły przełożenie na wdrożenia funkcjonujące w praktyce życia codziennego, to jednak wiele z nich miało charakter innowacyjny. Dr n. med. A. Malarewicz (obecnie Profesor w Uniwersytecie Świętokrzyskim) był inspiratorem budowy oryginalnego fluorokoposkopu. Prototypem wyraził zainteresowanie znany autorytet w zakresie kolposkopii Prof. Singer z Londynu.  Natomiast prototypowe urządzenie zbudowane  w WAT pod kierunkiem Prof. T. Steca, celem detekcji mikrofalowej guzów gruczołu piersiowego było wykorzystane w rozprawie doktorskiej dr M. Fogiel.

 

 

( 6 a) Wszystkie dobre pomysły naukowe powstawały  podczas spotkań  w pracowniach Kliniki ( od lewej dr med. P. Knapp, dr med. J. Goszczyński – wieloletni dyrektor szpitala, dr med. J. Poznański – ordynator oddz. ginekologii septycznej, prof. W. Kazanowska – Kierownik Zakładu Profilaktyki  Chorób Nowotworowych Narządu Rodnego IMiDz  1996 r.

 

            Profil badań naukowych Instytutu był zbliżony do tego, który wcześniej realizowano w Katedrach , Klinikach i Pracowniach.

Klinika Ginekologii funkcjonowała pod kierunkiem Prof. Stefana Soszki do chwili  Jego odejścia na emeryturę w 1984 r. Niewątpliwie do największych osiągnięć Kliniki i jej  kierownika należy  zaliczyć wdrożenie w skali województwa przesiewowych badań profilaktycznych w zapobieganiu raka szyjki  macicy. Była to priorytetowa inicjatywa  w skali kraju ( początek lat 60-tych), równoległa do podobnych działań w przodujących pod tym względem krajach europejskich  ( Finlandia, Dania, Norwegia, Islandia ). Nie od rzeczy, należy wspomnieć w tym miejscu o zasługach Doc. K. Kuczyńskiej, która wdrożyła  przesiewowy system bakteriologiczny, na wzór klasyfikacji  Iroveca. Funkcjonował on  w regionie północno-wschodnim Polski, a nawet w pewnym okresie  upowszechniany w dużej części kraju. Pozwolił na zapobieganie dość powszechnym w tym okresie i groźnym infekcją narządu płciowego u kobiet. Był stosowany jako obligatoryjny równolegle z przesiewem cytologicznym. Na przyjęcie  oryginalnych algorytmów postępowania  w  nowotworach szczególnie dolnego odcinka narządu płciowego i u kobiet starszych miały niewątpliwy wpływ  pionierskie badania prof. W. Łotockiego nad rolą  trofiki tkanek w omawianych stanach. W badaniach swoich wykorzystał po raz pierwszy w kraju techniki fluorescencji pierwotnej celem uwidocznienia neurotransmiterów układu wegetatywnego.  Jak wskazano powyżej opracowania te stały się podstawą postępowania praktycznego.

 

(7) Klinikę wizytowali często uczeni z najlepszych Uczelni z kraju i zagranicy ( siedzą od lewej prof. S. Soszka i prof. B.Honigberg, stoją dr K. Kuczyńska i prof. W. Kazanowska. Nasi pracownicy odbywali staże zagraniczne –dr med.  K. Kuczyńska szkoliła się w Amert Hospital Massachusets.

(8) Prof. W. Łotocki podczas posiedzenia sesji Suwalskiego Tow. Ginekologicznego – 1996 r.

(8a) Intensywne prace kliniczne i naukowe nie byłyby możliwe bez wsparcia zawsze ofiarnych sióstr położnych i pań laborantek  1974r.

 

            Kolejnym kierownikiem Kliniki  został Prof. Marian Szamatowicz, który pełnił tę funkcję przez 21 lat, również do czasu odejścia ma emeryturę  w 2005 r. Tak długi okres kierowania  jednostką , pozwolił  prof. M. Szamatowicz  na  stopniowe dostosowywanie  jej do najbardziej nowoczesnych wzorców Klinik europejskich. Dowodem tego nich będzie fakt, iż wprowadził on do praktyki klinicznej, po raz pierwszy w kraju,  techniki zapłodnienia  pozaustrojowego, osiągając w tym  zakresie pełny sukces i stając się „ojcem pierwszego polskiego dziecka z probówki”. Za wyraz uznania dla całości  osiągnięć naukowych i zawodowych Profesora należy uznać również powierzenie mu funkcji prezesa, a następnie członka honorowego PTG .  

(9) Prof.  dr hab. Marian Szamatowicz – Kierownik Kliniki Ginekologii

 

(10) Prof. dr hab. M. Szamatowicz – Dyrektor  Instytutu Położnictwa i Ginekologii wraz z zespołem.

 

            Od roku 2005 do 2014 Kliniką Ginekologii kierował  Prof. Piotr Knapp.

 

 

 

            

Zespół Kliniki Ginekologii I Ginekologii Onkologicznej 2013 rok

 

            Wcześniej w 2001 roku został rozwiązany Instytut Położnictwa i Chorób Kobiecych, zlikwidowano jednostki na tzw. obcej bazie. Część bazy łóżkowej i administracyjno-dydaktycznej została  w roku 2005 udostępniona nowo powołanej Klinice Rozrodczości i Endokrynologii Ginekologicznej .Jest to ta sama Klinika Ginekologii i zupełnie inna. W latach 2006-2008 została przeprowadzona modernizacja. Powstał nowy na wskroś nowoczesny blok operacyjny z 3-ma salami operacyjnymi i z salą nadzoru pooperacyjnego, powstały trzy nowoczesne oddziały, została całkowicie zmodernizowana izba przyjęć chorych. Można powiedzieć, że Klinika Ginekologii funkcjonuje w warunkach odpowiadających standardom  XXI- wieku.

 

 

Blok operacyjny Kliniki Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej

 

            Prowadzi ona pełny profil diagnostyki i leczenia chorób kobiecych z bardzo dużą komponentą endoskopową ( laparoskopia, histeroskopia ). Wyrazem uznania osiągnięć w tym zakresie było powierzenie Prof. Jackowi Szamatowiczowi krajowego kierownictwa Sekcji Endoskopii PTG.

Pracownia Cytologiczna Kliniki

 

            Nadal dominującym kierunkiem badawczym jest profilaktyka schorzeń nowotworowych narządów płciowych kobiety, ale także  inne, jak uroginekologia czy medycyna rozrodu.

          

 

  

               Od lipca 2014 Kierownikiem Kliniki jest Prof. dr hab. n. med. Jacek Szamatowicz, który kontynuuje i rozwija działalność kliniczną i naukową Kliniki.