W ostatnich dniach w prestiżowym czasopiśmie The Lancet Regional Health – Europe (IF 20.9), ukazała się praca powstała w ramach projektu EP-PARTICLES, który kierowany jest przez dr hab. Łukasza Kuźmę pracującego na co dzień w Klinice Kardiologii Inwazyjnej. W ramach tego projektu zespół badaczy z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku (Emil Julian Dąbrowski, Anna Kurasz, Michał Święczkowski, Piotr Jemielita, Paweł Kralisz, Anna Tomaszuk-Kazberuk, Hanna Bachórzewska-Gajewska, Sławomir Dobrzycki), we współpracy z naukowcami z innych uczelni, zajmuje się badaniem wpływu zanieczyszczeń powietrza i pogody na zdrowie. Opublikowany artykuł „Effect of air pollution exposure on risk of acute coronary syndromes in Poland: a nationwide population-based study (EP-PARTICLES study)”, jest wynikiem analizy obejmującej populację 8 000 000 mieszkańców pięciu województw Polski wschodniej w dziesięcioletnim okresie obserwacji (2011-2020). W badaniu przeanalizowano wpływ poszczególnych składowych zanieczyszczeń powietrza (PM2.5, NO2, SO2, benzo-alfa-piren) na występowanie zawału mięśnia sercowego w okresie krótko- i średnio-terminowym.
Analiza miała również na celu znalezienie najbardziej podatnych podgrup na podstawie danych demograficznych i socjoekonomicznych uzyskanych we współpracy z NFZ i GUS. Dzięki zastosowaniu nowatorskiego modelu GEM-AQ, możliwe było przeprowadzenie analizy o wysokiej rozdzielczości czaso-przestrzennej (siatki rozdzielczości gminnej z godzinnymi wynikami z warstwy powierzchniowej agregowanymi do średnich rocznych). Ponadto badanie było jednym z pierwszych, które oceniło szkodliwy wpływ benzo-alfa-pirenu na występowanie ostrych zespołów wieńcowych.
Główne wyniki tego badania ujawniają negatywny wpływ zarówno krótko- jak i średnioterminowej ekspozycji na zanieczyszczenie powietrza na ryzyko hospitalizacji z powodu zawału mięśnia sercowego. Analiza podgrup pokazała, że najbardziej podatną grupą na niekorzystne skutki krótko- i średnioterminowej ekspozycji są kobiety, chociaż te efekty różnią się w zależności od grup wiekowych i rodzaju zawału (STEMI i NSTEMI). Ryzyko wystąpienia zawału związanego ze wzrostem stężeń zanieczyszczenia powietrza było większe w obszarach wiejskich w porównaniu do miejskich oraz w gminach o niższym średnim dochodzie per capita. Warto jednak zauważyć, że różne zanieczyszczenia wykazały zróżnicowane efekty, a w niektórych przypadkach nie odnotowano istotnego wpływu.
Badania zostały wsparte ze środków pochodzących z Narodowego Centrum Nauki (grant numer UMO-2021/41/B/NZ7/03716) oraz środków Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku (numery umów: UMB-B.SUB.23.509, UMB- B.SUB.23.290, UMB- B.SUB.23.102).
Artykuł dostępny jest pod adresem:
