Zaangażowanie Komisji Europejskiej (KE) w promocję równości płci w badaniach i innowacji została wyrażona w Strategii Równości Płci na lata 2020-2025, która określa zakresy działań KE we wszystkich obszarach polityki Unii Europejskiej.
Publikacja She Figures 2021 pokazuje ograniczone postępy w porównaniu z sytuacją przedstawioną w analogicznym raporcie oraz sprawozdaniu z postępów Europejskiej Przestrzeni Badawczej z 2018 r. Oba dokumenty podkreślają istniejącą lukę pomiędzy przyjętą polityką i strategią na szczeblu unijnym i krajowym oraz ich wdrażaniu na szczeblu instytucjonalnym.
Ze względu na specyfikę sektora badawczego KE uznała, że potrzebne są konkretne kroki w celu przezwyciężenia utrzymujących się barier strukturalnych uniemożliwiających grupom niedoreprezentowanym równy rozwój.
Komisja Europejska wspiera działania na rzecz równości płci m.in. poprzez:
- Instrumenty finansowe: program Horyzont Europa na lata 2021-2027
- Europejską Przestrzeń Badawczą (EPB) – we współpracy z państwami członkowskimi oraz organizacjami badawczymi.
26 listopada 2021 r. Rada Unii Europejskiej przyjęła Konkluzje o strukturze zarządzania Europejską Przestrzenią Badawczą oraz Pakiet na rzecz badań naukowych i innowacji w Europie.
W tych Konkluzjach zawarto priorytety i ramy zarządzania EPB, w tym Program Polityki na lata 2022–2024.
W Programie Polityki kwestia równości płci znalazła swoje odzwierciedlenie w Działaniu 5. „Promocja równości płci oraz wsparcie inkluzywności z uwzględnieniem “Deklaracji z Lublany o Równouprawnieniu Płci w dziedzinie Badań i Innowacji”.
Celem działań KE jest ulepszenie europejskiego systemu badań i innowacji oraz wsparcie takiego środowiska pracy, w którym wszystkie talenty, niezależnie od płci, będą mogły się swobodnie rozwijać. Ponadto, lepsze zintegrowanie wymiaru płci w projektach będzie służyło poprawie jakości samych badań, a także ich zastosowania dla społeczeństwa wiedzy, technologii oraz innowacji.
KE uwzględniła kwestie dotyczące równości płci w programie Horyzont Europa poprzez:
- Wprowadzenie dla projektów z deadline w 2022 r. konieczności posiadania Planu Równości Płci (GEP), który dla niektórych kategorii podmiotów prawnych z państw członkowskich UE i krajów stowarzyszonych stał się kryterium kwalifikowalności.
- Gender Equality: a strengthened commitment in Horizon Europe
- Horizon Europe Work Programme 2021-2022 General Annexes
- Traktowanie wymiaru płci jako integralnej części badań i innowacji – wymogu branego pod uwagę w ramach kryterium doskonałości.
- Gendered Innovations 2 Expert Report
- Horizon Europe Program Guide (Gender Equality and Inclusiveness)
- Zmierzanie do osiągnięcia pułapu pięćdziesięciu procent kobiet w radach, grupach ekspertów i komisjach oceniających związanych z programem Horyzont Europa oraz uznanie równowagi płci w zespołach badawczych za kryterium uwzględniane przy tworzeniu rankingu wniosków.
Badacze mogą zadeklarować swoją płeć spośród trzech kategorii: kobieta, mężczyzna, osoba niebinarna.
W Programie Horyzont Europa włączanie wymiaru równości płci w treść badań i innowacji jest obowiązkowe, chyba że wytyczne danego konkursu stanowią inaczej.
Źródłem informacji jest strona KPK