PRZEDMIOT:                                  FARMAKOLOGIA KLINICZNA

KIEROWNIK PRZEDMIOTU:                Prof. dr hab. Halina Car

Kadra

Rok IV:

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU Z FARMAKOLOGII KLINICZNEJ

Ćwiczenie 1A

Farmakoterapia chorób układu oddechowego (Część 1):

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Leki stosowane w leczeniu i zapobieganiu astmy oskrzelowej. - nowe wytyczne.
2. Profilaktyka i leczenie chorób zapalnych dróg oddechowych.
3. Farmakoterapia stanów alergicznych.
4. Glikokortykosteroidy (GK).

OBOWIĄZUJĄCY MATERIAŁ DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHORÓB UKŁADU ODDECHOWEGO:

1. Leczenie i profilaktyka astmy oskrzelowej –algorytmy postępowania i  nowe wytyczne.
2. GK: korzyści i ryzyko terapii stosowania GK w schorzeniach układu oddechowego.
3. Obliczania dawek, określanie działań niepożądanych, interakcji leków, algorytmów terapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii.

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania.

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w chorobach układu oddechowego.

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

Ćwiczenie 1B

Farmakoterapia chorób układu oddechowego (Część 2) i pokarmowego.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Leki stosowane w leczeniu POCHP.
2. Leki regulujące motorykę przewodu pokarmowego:

  - leki p/wymiotne

  - leki przeczyszczające

  - leki p/biegunkowe

  - leki rozkurczowe

  - inne leki, np. stosowane w terapii choroby refluksowej, zespołu jelita drażliwego.

3. Farmakoterapia choroby wrzodowej, chorób zapalnych jelit, pęcherzyka żółciowego, trzustki. Niewydolność wątroby. Podstawy terapii dożylnej, koloidy, krystaloidy, żywienie parenteralne i enteralne.

OBOWIĄZUJĄCY MATERIAŁ DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHORÓB UKŁADU ODDECHOWEGO i POKARMOWEGO:

1. Leki stosowane w leczeniu POCHP - nowe wytyczne, obliczania dawek, określanie działań niepożądanych, interakcji leków, algorytmów terapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii.
2. Omawianie farmakoterapii wybranych jednostek chorobowych:

a) choroba refluksowa przełyku

b) choroba wrzodowa

c) wrzodziejące zapalenie jelita grubego

d) choroba Leśniowskiego-Crohna.

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania.

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w chorobach układu oddechowego i pokarmowego.

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

Ćwiczenie 2A

Farmakoterapia infekcji bakteryjnych przewodu pokarmowego, dróg moczowych oraz stanów zagrażających życiu.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Grupy antybiotyków i chemioterapeutyków stosowanych w leczeniu zakażeń, zakresy aktywności przeciwbakteryjnej, działania niepożądane, interakcje.
2. Zasady racjonalnej antybiotykoterapii, kojarzenia antybiotyków.
3. Stosowanie antybiotyków w profilaktyce zakażeń bakteryjnych
4. Profilaktyka i leczenie chorób infekcyjnych przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, zakażeń układu moczowego.
5. Antybiotyki w dermatologii.
6. Antybiotykoterapia zakażeń zagrażających życiu.
7. Mikrobiom, probiotyki i synbiotyki

OBOWIĄZUJĄCY MATERIAŁ DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHEMIOTERAPII CHORÓB UKŁADU POKARMOWEGO, MOCZOWEGO I STANÓW ZAGRAŻAJĄCYCH ŻYCIU:

1. Kliniczne zastosowanie chemioterapeutyków p/bakteryjnych:

- infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych

- zastosowanie leków p/bakteryjnych w leczeniu schorzeń przewodu pokarmowego

- infekcje H. pylori

- zatrucia bakteryjne (Salmonella, Shigella i inne)

- infekcje Clostridium difficile

- zakażenia układu moczowego

2. Infekcje układowe:

- antybiotykoterapia zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica

3. Profilaktyczne stosowanie leków antybakteryjnych.

4. Postępowanie w przypadku szczepów wieloopornych.

5. Obliczania dawek, określanie działań niepożądanych, interakcji leków, algorytmów terapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii.

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w chorobach infekcyjnych.

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

Ćwiczenie 2B

Podstawowe zasady chemioterapii nowotworów.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Immunomodulatory.

2. Zasadnicze grupy leków p/nowotworowych - zakres terapeutycznego działania, najczęstsze działania niepożądane.

3. Zasady kojarzenie leków przeciwnowotworowych.

OBOWIĄZUJĄCY MATERIAŁ DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHEMIOTERAPII CHORÓB NOWOTWOROWYCH:

1. Immunosupresja i immunostymulacja.

2. Farmakoterapia najczęściej występujących chorób nowotworowych, wytyczne, dobór chemioterapii, ograniczenia.

3. Powikłania leczenia przeciwnowotworowego, możliwości zapobiegania i łagodzenia.

4. Nadzór onkologiczny.

5. Obliczania dawek, określanie działań niepożądanych, interakcji leków, algorytmów terapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii.

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania.

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w chorobach nowotworowych i immunomodulatorów.

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

Ćwiczenie 3A

Farmakoterapia zakażeń etiologii wirusowej i grzybiczej, parazytozy.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Podstawowe leki p/pierwotniakowe i p/robacze
2. Leki stosowane w terapiach zakażeń wirusowych, mechanizmy, działania niepożądane, interakcje.  
3. Immunoprofilaktyka i szczepionki.
4. Leki stosowane w infekcjach grzybiczych:

- antybiotyki p/grzybicze

- syntetyczne leki p/grzybicze

OBOWIĄZUJĄCY MATERIAŁ DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHORÓB INFEKCYJNYCH O ETIOLOGII WIRUSOWEJ I GRZYBICZEJ ORAZ PARAZYTOZ:

1. Farmakoterapia parazytoz:

- zapalenia płuc o etiologii Pneumocystis jirovecii

- pełzakowic

- rzęsistkowicy

- toxoplazmozy

- zakażeń robakami płaskimi i obłymi (jelitowe i tkankowe)

2. Infekcje wirusowe – farmakoterapia zakażeń układu oddechowego, pokarmowego, HIV, HSV, WZW, CMV

- immunoprofilaktyka

3. Problemy i nowe kierunki terapii p/grzybiczych:

- zasady farmakoterapii

- grzybice układowe

- problem antybiotykooporności

4. Obliczania dawek, określanie działań niepożądanych, interakcji leków, algorytmów terapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii.

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania.

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w parazytozach i chorobach infekcyjnych o etiologii grzybiczej.

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

Ćwiczenie 3B

Farmakoterapia chorób układów wydzielania wewnętrznego. Cukrzyca.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Problemy terapeutyczne związane z dysfunkcją układów wydzielania wewnętrznego:

- cukrzyca

2. Farmakoterapia stanów zagrażających życiu.

OBOWIĄZUJĄCY MATERIAŁ DO DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHORÓB UKŁADU WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO:

Omawianie farmakoterapii wybranych jednostek chorobowych:

a) cukrzyca

b) kwasica ketonowa i mleczanowa

c) stan hipoglikemiczny w zakresie obliczania dawek, działań niepożądanych, interakcji leków, algorytmów terapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania.

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w chorobach układu wydzielania wewnętrznego.

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

Ćwiczenie 4A.

Farmakoterapia chorób układów wydzielania wewnętrznego. Tarczyca.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Problemy terapeutyczne związane z dysfunkcją układów wydzielania wewnętrznego:

- zaburzenia funkcji gruczołu tarczowego.

2. Farmakoterapia stanów zagrażających życiu.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHORÓB GRUCZOŁU TARCZOWEGO:

Omawianie farmakoterapii wybranych jednostek chorobowych:

a) nadczynność i niedoczynność tarczycy

b) nadczynność podczas ciąży

c) przełom tarczycowy

d) choroba Gravesa i Basedowa

e) przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto)

- w zakresie obliczania dawek, działań niepożądanych, interakcji leków,algorytmówterapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w chorobach układu wydzielania wewnętrznego (gruczoł tarczowy).

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

V ROK :

Semestr zimowy:

Ćwiczenie 1.

Leczenie chorób układu sercowo-naczyniowego.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Strategie terapeutyczne podstawowych stanów w kardiologii:

- nadciśnienie tętnicze

- niewydolność serca

- zaburzenia rytmu

- choroba wieńcowa

2. Stany nagłe w kardiologii:

a) zawał mięśnia sercowego - postępowanie przedszpitalne, szpitalne i poszpitalne.

b) powikłania zawału lub inne stany zagrożenia życia wymagające zdecydowanej interwencji:

- obrzęk płuc

- wstrząs kardiogenny

- objawowe arytmie

- nagłe zatrzymanie krążenia

3. Farmakoterapia krwawień i skaz krwotocznych, leczenie niedokrwistości

OBOWIĄZUJĄCY MATERIAŁ DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHORÓB Z ZAKRESU CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA:

Omawianie farmakoterapii wybranych jednostek chorobowych:

a) nadciśnienie tętnicze

b) choroba niedokrwienna serca

c) ostre zespoły wieńcowe z uniesieniem ST i bez uniesienia ST

d) zaburzenia rytmu

e) niewydolność serca (ostra, przewlekła)

w zakresie obliczania dawek, działań niepożądanych, interakcji leków, algorytmów

terapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w chorobach układu krążenia.

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

Ćwiczenie 2.

Farmakoterapia schorzeń ośrodkowego układu nerwowego. Terapia bólu i stanów zapalnych.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO POWTÓRZENIA Z FARMAKOLOGII:

1. Farmakoterapia zaburzeń nastroju i zespołów lękowych. Zasady leczenia zaburzeń snu, drgawek.
2. Farmakoterapia osób w wieku podeszłym. Terapia choroby Alzheimera, choroby Parkinsona.
3. Ogólna charakterystyka leków stosowanych w anestezjologii. Środki nasenne, zwiotczające mięśnie, p/bólowe o działaniu ośrodkowym, dożylne środki znieczulenia ogólnego.
4. Środki przeciwbólowe:

- NLPZ nowej (inhibitory COX 2) i starej generacji, leki silnie działające, ich wykorzystanie w leczeniu bólu ostrego i przewlekłego, profilaktyka bólu.

- leczenie bólu nowotworowego, drabina analgetyczna WHO, farmakoterapia w stanach terminalnych, opieka paliatywna.

5. Leki stosowane w terapii chorób układu kostno-stawowego i tkanek miękkich.
6. Farmakoterapia stanów zagrożenia życia.

ZAKRES OBOWIĄZUJĄCEGO MATERIAŁU DO ĆWICZEŃ TEORETYCZNYCH Z ZAKRESU CHORÓB OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO:

Omawianie farmakoterapii wybranych jednostek chorobowych:

a) zaburzenia lękowe

b) zaburzenia nastroju

c) zaburzenia snu

d) choroba Alzheimera

e) choroba Parkinsona

f) leczenie bólu

w zakresie obliczania dawek, działań niepożądanych, interakcji leków, algorytmów

terapii, komplementarnej terapii i indywidualizacji terapii

ZAKRES MATERIAŁU OBOWIĄZUJĄCY DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ PRAKTYCZNYCH:

1. Umiejętność przeprowadzenia badania podmiotowego oraz przedmiotowego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.

2. Umiejętność uzasadnienia zastosowanego leczenia oraz dawkowania

3. Znajomość mechanizmu działania leków stosowanych w chorobach układu krążenia.

4. Interakcje lekowe pomiędzy stosowanymi lekami oraz możliwe skutki niepożądane.

5. Umiejętność prezentacji przypadków klinicznych.

6. Przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych.

Na zajęciach obowiązuje: fartuch, zmiana obuwia, własne słuchawki lekarskie.

Białystok, 01.10.2025