Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Ćwiczenia.
  • Ostatnia zmiana 30.09.2025 przez Zakład Fizjologii

    Ćwiczenia

    Ćwiczenia
    Ćwiczenie 1. Regulamin i szkolenie BHP. Komórka nerwowa. Przekaźnictwo synaptyczne.
    1. Funkcje układu nerwowego.
    2. Morfologia komórek nerwowych w aspekcie przewodnictwa.
    3. Bodziec - definicja, rodzaje.
    4. Pojęcie i geneza potencjału spoczynkowego.
    5. Pojęcie, geneza i wykres potencjału czynnościowego.
    6. Podział i charakterystyka włókien nerwowych.
    7. Przewodzenie impulsów we włóknach nerwowych.
    8. Pojęcie synapsy, typy synaps, budowa synapsy. Procesy zmiany toru przekaźnictwa z
    elektrycznego na chemiczny.
    9. Dywergencja i konwergencja.
    Część praktyczna:
    1. Wybrane ćwiczenie komputerowe.
    Ćwiczenie 2. Czucie, odruchy. Narządy zmysłu.
    1. Receptor, podział receptorów.
    2. Zjawiska elektryczne i jonowe w receptorach.
    3. Adaptacja.
    4. Kodowanie intensywności, lokalizacji i jakości bodźca.
    5. Bodziec adekwatny.
    6. Jednostka czuciowa, rekrutacja jednostek czuciowych.
    7. Układ czuciowy swoisty i nieswoisty.
    8. Łuk odruchowy, odruch.
    9. Budowa narządu wzroku. Akomodacja.
    10. Charakterystyka dołka centralnego i obwodowych części siatkówki. Widzenie skotopowe
    i fotopowe.
    11. Ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne - budowa.
    12. Fizjologia słyszenia.
    13. Podstawy teoretyczne badania słuchu (próby stroikowe).
    Część praktyczna:
    1. Odruch kolanowy.
    2. Narząd wzroku: punkt bliży wzrokowej, ocena ostrości wzroku za pomocą tablic Snellena,
    stwierdzenie plamki ślepej Mariotte’a, tablice barwne Ishihary.
    3. Narząd słuchu: ostrość słuchu oraz próby stroikowe.
    Ćwiczenie 3. Mięśnie
    1. Struktura anatomiczna, histologiczna i biochemiczna mięśni szkieletowych.
    2. Złącze nerwowo-mięśniowe – budowa i czynność.
    3. Molekularny mechanizm skurczu mięśnia szkieletowego.
    4. Rodzaje skurczów mięśni ze względu na rodzaj wykonywanej pracy: skurcz izometryczny,
    izotoniczny, auksotoniczny.
    5. Sumowanie się skurczów, skurcz tężcowy zupełny i niezupełny.
    6. Jednostka ruchowa – definicja, rola, podział.
    7. Receptory czucia mięśniowego: wrzecionko nerwowo-mięśniowe i receptor ścięgnisty
    Golgiego – lokalizacja, budowa, bodźce adekwatne.
    8. Mięśnie gładkie.
    9. Porównanie budowy i czynności mięśni szkieletowych i mięśni gładkich
    Część praktyczna:
    1. Pomiar maksymalnej siły skurczu mięsni szkieletowych
    Ćwiczenie 4. Układ krążenia, cz. I
    1. Cechy charakterystyczne komórek roboczych serca.
    2. Budowa i znaczenie układu bodźcoprzewodzącego serca.
    3. Powstawanie i przewodzenie pobudzeń w sercu, kolejność aktywacji serca.
    4. Zapis elektrokardiogramu. Definicje pojęć: załamek, odcinek, odstęp.
    5. Czynność skurczowa mięśnia sercowego - cykl hemodynamiczny serca.
    6. Objętość wyrzutowa serca, objętość minutowa serca - definicja, wielkość, czynniki od
    których zależą.
    7. Unerwienie serca, wpływ układu współczulnego i przywspółczulnego
    Część praktyczna:
    1. Elektrokardiografia
    Ćwiczenie 5. Układ krążenia, cz. II
    1. Znaczenie fizjologiczne i organizacja czynnościowa układu krążenia.
    2. Ciśnienie tętnicze krwi – pomiar oraz znaczenie pojęć: przepływ burzliwy, przepływ
    laminarny, ciśnienie skurczowe krwi, ciśnienie rozkurczowe krwi.
    3. Tony serca.
    4. Objętość wyrzutowa serca, objętość minutowa serca - definicja, wielkość, czynniki od
    których zależą.
    5. Miejscowa oraz układowa regulacja krążenia krwi.
    Część praktyczna:
    1. Osłuchiwanie serca.
    2. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi.
    Ćwiczenie 6. Układ oddechowy
    1. Funkcje układu oddechowego.
    2. Etapy oddychania.
    3. Drogi oddechowe - anatomiczna i fizjologiczna przestrzeń bezużyteczna.
    4. Miejscowa różnica wentylacji płuc.
    5. Opory klatki piersiowej, tkanki płucnej, dróg oddechowych. Regulacja napięcia mięśniówki
    dróg oddechowych. Czynnik powierzchniowy płuc.
    6. Ciśnienie śródopłucnowe - mechanizm powstawania.
    7. Mechanika wdechu i wydechu (udział mięśni i żeber).
    8. Skład powietrza pęcherzykowego.
    9. Objętości i pojemności płuc.
    Część praktyczna:
    1. Spirometria
    Ćwiczenie 7. Skład i funkcje krwi
    1. Rola krwi.
    2. Skład krwi - osocze, elementy morfotyczne.
    3. Cechy charakterystyczne krwinki czerwonej.
    4. Grupy krwi w układzie AB0 i Rh.
    5. Pojęcie hematokrytu.
    6. Transport tlenu we krwi, krzywa dysocjacji oksyhemoglobiny.
    7. Hemostaza. Rola płytek krwi.
    Część praktyczna:
    1. Oznaczenie hematokrytu.
    2. Oznaczanie grup krwi.
    Ćwiczenie 8. Nerka.
    1. Funkcje nerki.
    2. Nefron, budowa.
    3. Filtracja kłębkowa i jej regulacja.
    4. Czynność kanalików nerkowych.
    - procesy transportowe w poszczególnych odcinkach nefronu.
    - zagęszczanie i rozcieńczanie moczu.
    5. Przestrzenie wodne organizmu. Bilans wodny organizmu.
    6. Gospodarka kwasowo-zasadowa.
    - układy buforowe krwi i tkanek.
    - wskaźniki oceny równowagi kwasowo-zasadowej
    Część praktyczna:
    1. Analiza składu moczu.
    Ćwiczenie 9. Układ wewnątrzwydzielniczy
    1. Definicja, rola, struktura hormonu.
    2. Transport hormonów we krwi.
    3. Regulacja wydzielania hormonów.
    4. Wydzieliny podwzgórzowe.
    5. Przysadka mózgowa - hormon wzrostu.
    6. Wewnątrzwydzielnicza czynność trzustki – insulina, glukagon.
    7. Gruczoł tarczowy - tyroksyna, trójjodotyronina - regulacja wydzielania, działanie
    8. ACTH - mechanizm działania, regulacja wydzielania.
    9. Kortyzol.
    10. Renina-Angiotensyna-Aldosteron. Wazopresyna (ADH).
    11. Homeostaza wapnia w organizmie:
    - witamina D3
    - parathormon
    - kalcytonina
    12. Hormony płciowe żeńskie. Cykl jajnikowy i cykl maciczny. Hormony płciowe męskie.
    Część praktyczna:
    1. Oznaczanie poziomu glikemii za pomocą glukometru.
    Ćwiczenie 10. Układ pokarmowy.
    1. Funkcje przewodu pokarmowego.
    2. Budowa ściany przewodu pokarmowego.
    3. Motoryka poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego.
    4. Rola i funkcja zwieraczy (dolnego przełyku, odźwiernika, krętniczo-kątniczego).
    5. Hormony żołądkowo-jelitowe, wydzielanie, funkcje.
    6. Gruczoły ślinowe.
    7. Żołądek:
    8. Zewnątrzwydzielnicza funkcja trzustki:
    9. Wątroba.
    Część praktyczna:
    1. Ocena względnej masy ciała za pomocą wskaźnika masy ciała (WMC, odpowiadającego
    wskaźnikowi Queteleta lub ang. Body mass index - BMI = masa ciała (kg)/wzrost2(m2).
    2. Ocena zawartości tłuszczu całkowitego na podstawie sumy (mm) fałdów skórnotłuszczowych
    mierzonych w czterech miejscach wg. metody Durnina i Womersley’a (Br J Nutr.
    1974, 32, 77-97).
    3. Ocena wskaźnika WHR.