STRUKTURA KOMÓRKI
1. Cytoplazma – skład
2. Cytoszkielet
3. Błona komórkowa:
a/ budowa i funkcje
b/ transport przez błonę komórkową
4. Siateczka śródplazmatyczna
a/ budowa
b/ funkcja
c/ wyznaczniki enzymatyczne
5. Aparat Golgiego
a/ budowa ultrastrukturalna i lokalizacja w komórce
b/ funkcje
c/ wyznaczniki enzymatyczne
6. Lizosomy
a/ lizosomy pierwotne i zjawisko autofagii
b/ lizosomy wtórne i proces endocytozy
c/ funkcja lizosomów
d/ wyznaczniki enzymatyczne
7. Peroksysomy
a/ budowa i funkcja
b/ wyznaczniki enzymatyczne
8. Proteasomy
9. Mitochondria
a/ liczba i rozmieszczenie mitochondriów w komórce
b/ budowa i funkcja błon mitochondrialnych, łańcuch oddechowy
c/ przestrzeń międzybłonowa
d/ matriks mitochondrialna
e/ funkcja mitochondriów
f/ markery mitochondriów
10. Struktura i funkcja jądra komórkowego i jąderka
11. Wtręty cytoplazmatyczne
II. Struktura komórki.
Preparaty do rysowania:
1. Komórki nabłonka jamy ustnej (wymaz). H+E
4. Deutoplazma węglowodanowa (glikogen wątroby). Karmin Besta.
5. Deutoplazma tłuszczowa. Osm.
7. Paraplazma barwnika (komórki naskórka głowy szczupaka) barwnik naturalny – melanina.
Preparaty do oglądania:
2. Komórka nerwowa (rdzeń kręgowy). H+E
103. Komórka jajowa (jajnik). H+E
6. Deutoplazma tłuszczowa – tłuszcz wyługowany. H+E
8. Aparat Golgiego w komórkach nerwowych (zwoje międzykręgowe). Srebrzenie.
TKANKA NABŁONKOWA
1. Pochodzenie tkanki nabłonkowej.
2. Funkcje tkanki nabłonkowej.
3. Kryteria podziału tkanki nabłonkowej.
4. Budowa i występowanie nabłonka:
a/ jednowarstwowego płaskiego
b/ jednowarstwowego sześciennego
c/ jednowarstwowego walcowatego
d/ wielorzędowego
e/ dwurzędowego
f/ przejściowego
g/ wielowarstwowego płaskiego nierogowaciejącego
h/ wielowarstwowego płaskiego rogowaciejącego (naskórek)
5. Budowa błony podstawnej.
6. Struktury występujące na wolnej powierzchni komórek nabłonkowych:
a/ mikrokosmki
b/ stereocilia
c/ rzęski
d/ glikokaliks
7. Typy połączeń międzykomórkowych w tkance nabłonkowej:
a/ połączenia zamykające
b/ połączenia przylegające (obwódka przylegania, desmosomy, hemidesmosomy)
c/ połączenia jonowo-metaboliczne.
8. Odżywianie tkanki nabłonkowej.
9. Regeneracja nabłonków.
GRUCZOŁY
I. Gruczoły zewnątrzwydzielnicze
1. Gruczoły jednokomórkowe
2. Gruczoły wielokomórkowe
a) gruczoły proste
b) gruczoły rozgałęzione
c) gruczoły złożone
III. Budowa i podział gruczołów ze względu na rodzaj wydzieliny
1. Gruczoły surowicze
2. Gruczoły śluzowe
3. Gruczoły mieszane
IV. Sposoby uwalniania wydzieliny z komórek gruczołowych
1. egzokrynowy
a) merokrynowy
b) apokrynowy
c) holokrynowy
2.endokrynowy
3.wewnętrzny parakrynowy
4.wewnętrzny autokrynowy
III. Tkanka nabłonkowa. Gruczoły zewnątrzwydzielnicze.
Preparaty do rysowania:
11. Nabłonek jednowarstwowy płaski. Srebrzenie.
36. Nabłonek wielorzędowy migawkowy (tchawica). H+E
89. Nabłonek wielowarstwowy płaski (przełyk) H+E
116. Naskórek. H+E
Preparaty do oglądania:
13. Nabłonek jednowarstwowy cylindryczny. H+E – jelito cienkie.
14. Nabłonek dwurzędowy (najądrze). H+E
10. Nabłonek jednowarstwowy płaski. H+E
12. Nabłonek jednowarstwowy sześcienny (kanaliki nerki). Azan
101. Nabłonek wielowarstwowy przejściowy (pęcherz moczowy) Azan
95. Gruczoł cewkowy (jelito grube). H+E
20. Gruczoł jednokomórkowy wewnątrznabłonkowy (jelito grube –komórki kubkowe). Azan
58. Gruczoł pęcherzykowy (ślinianka przyuszna). Azan
KREW
1. Definicja krwi jako tkanki.
2. Skład krwi:
a/ elementy morfotyczne krwi
b/ osocze
3. Budowa i funkcja erytrocytów.
4. Procentowy skład krwinek białych
5. Granulocyty:
a/ cechy charakterystyczne granulocytów
b/ budowa i rola neurofilów
c/ budowa i rola bazofilów
d/ budowa i rola eozynofilów.
6. Agranulocyty
a/ cechy charakterystyczne agranulocytów
b/ budowa i rola monocytów
c/ rodzaje, budowa i rola limfocytów.
7. Płytki krwi – budowa, funkcja.
Studentów obowiązuje znajomość wartości prawidłowych wszystkich elementów morfotycznych krwi.
HEMOPOEZA
I. Teorie hemopoezy
II. Okresy rozwoju tkanki hemopoetycznej
1. Hemopoeza pozazarodkowa
2. Hemopoeza wątrobowa
3. Hemopoeza szpikowa
III. Szereg rozwojowy erytrocytów - erytropoeza
IV. Powstawanie megakariocytów i płytek krwi – trombopoeza
V. Szereg rozwojowy granulocytów - granulopoeza
VI. Powstawanie monocytów - monopoeza
VII. Szereg rozwojowy - limfopoeza.
IV. Krew.
Preparaty do rysowania:
21. Krew żaby.
22. Krew ludzka. Met. Pappenhaina.
23. Retikulocyty.
TKANKA ŁĄCZNA
1. Klasyfikacja tkanki łącznej.
2. Funkcje tkanki łącznej.
3. Budowa i pochodzenie tkanki łącznej.
4. Substancja międzykomórkowa:
a/ istota podstawowa
b/ włókna tkanki łącznej
5. Komórki tkanki łącznej właściwej.
VI. Tkanka łączna właściwa.
Preparaty do rysowania:
27. Tkanka łączna siateczkowata – włókna srebrochłonne (węzeł chłonny). Srebrzenie.
29. Tkanka łączna włóknista wiotka – włókna sprężyste i klejodajne (krezka). Rezorcyno-fuksyna i błękit aniliny.
6. Tkanka tłuszczowa wyługowana. H+E
34. Tkanka łączna włóknista zbita klejodajna (przekrój podł.) H+E
Preparaty do oglądania:
24. Tkanka łączna galaretowata dojrzała (pępowina). Azan
35. Tkanka łączna włóknista zbita sprężysta (przekrój podł.) met. Van Giesona.
68. Tkanka łączna siateczkowata (węzeł chłonny). H+E
28. Tkanka łączna włóknista wiotka – włókna sprężyste (rezorcyno-fuksyna).
30. Fibroblasty i komórki kwasochłonne tkanki łącznej. H+E
TKANKA CHRZĘSTNA I KOSTNA
1) Budowa tkanki chrzęstnej
- komórki tkanki chrzęstnej
- istota międzykomórkowa
2) Rodzaje i występowanie tkanki chrzęstnej
- chrząstka szklista
- chrząstka sprężysta
- chrząstka włóknista
3) Budowa tkanki kostnej
- komórki tkanki (osteoblasty, osteocyty, osteoklasty)
- istota międzykomórkowa
- osteon, blaszka kostna
4) Rodzaje tkanki kostnej
a) kość grubowłóknista
b) kość drobnowłóknista
- kość zbita
- kość gąbczasta
5) Okostna i śródkostna – budowa i funkcja
6) Powstanie kości
- kostnienie na podłożu łącznotkankowym
- kostnienie na podłożu chrzęstnym
7) Połączenie kości
- połączenie włókniste
- połączenie chrząstkowe
- połączenie maziowe
VII. Tkanka łączna chrzęstna i kostna.
Preparaty do rysowania:
36. Chrząstka szklista (tchawica). H+E
37. Chrząstka sprężysta. Orceina.
38. Kość gąbczasta.
39. Kość zbita –przekrój poprzeczny i podłużny.
TKANKA MIĘŚNIOWA
I. Pochodzenie i podział tkanki mięśniowej.
II. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa.
1. Budowa włókna mięśniowego.
a) miofibryle
b) sarkomer
c) gładka siateczka sarkoplazmatyczna.
2. Typy włókien mięśniowych
a) włókna czerwone
b) włókna białe
c) włókna pośrednie
3. Komórki satelitarne mięśniowe.
4. Budowa mięśnia szkieletowego
a) namięsna
b) omięsna
c) śródmięsna
III. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana sercowa
1. Budowa komórek mięśniowych sercowych.
2. Budowa komórek układu przewodzącego przedsionkowo- -komorowego.
3. Komórki mioendokrynowe.
IV. Tkanka mięśniowa gładka.
1. Budowa miocytów.
2. Budowa i występowanie tkanki mięśniowej gładkiej.
VIII. Tkanka mięśniowa.
Preparaty do rysowania:
43. Tkanka mięśniowa gładka – przekrój poprzeczny i podłużny. H+E
42. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana – przekrój poprzeczny i podłużny (język) H+E
45W. Mięsień sercowy, wstawki. H+E
Preparaty do oglądania:
41. Komórki mięśniowe izolowane.
44. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana – przekrój poprzeczny i podłużny (język). Srebrzenie.
TKANKA NERWOWA. UKŁAD NERWOWY
1. Budowa neuronu (komórka nerwowa)
a) ciało komórki nerwowej (perykarion)
b) akson
c) dendryty
2. Kryteria klasyfikacji komórek nerwowych.
3. Budowa neuronów
a) wielobiegunowych
b) dwubiegunowych
c) pseudojednobiegunowych
d) jednobiegunowych
4. Komórki neurogleju występujące w ośrodkowym układzie nerwowym
a) komórki wyściółki (ependyma)
b) astrocyty włókniste
c) astrocyty protoplazmatyczne
d) oligodendrocyty
e) komórki mikrogleju (mezoglej)
5. Komórki neurogleju obwodowego układu nerwowego
a) komórki satelitarne
b) komórki Schwanna (lemocyty)
6. Pień nerwowy
- śródnerwie
- onerwie
- nanerwie
7. Budowa włókna nerwowego
- włókna bezrdzenne
- włókna rdzenne
8. Melinizacja włókien nerwowych w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym.
I. Ośrodkowy układ nerwowy
1/ Organizacja strukturalna ośrodkowego układu nerwowego
- istota szara w mózgu, móżdżku, rdzeniu kręgowym
- istota biała w mózgu, móżdżku, rdzeniu kręgowym
2/ Bariera krew –mózg
3/ Opony mózgowo-rdzeniowe – budowa histologiczna
a/ opona twarda
b/ pajęczynówka
c/ opona miękka
II. Obwodowy układ nerwowy
1/ Zwoje nerwowe - rodzaje, budowa histologiczna
2/ Nerwy –budowa histologiczna
IX. Tkanka nerwowa i glejowa. Układ nerwowy.
Preparaty do rysowania:
47. Zwoje międzykręgowe (komórki pseudounipolarne). H+E
120. Móżdżek (komórki Purkiniego). H+E
Móżdżek – srebrzony.
119. Kora mózgu (komórki piramidalne). H+E
Preparaty do oglądania:
2. Komórki ruchowe rdzenia kręgowego. Błękit toluidyny.
8. Zwoje międzykręgowe wysrebrzane.
53. Nerw osmowany – przekrój poprzeczny.
52. Nerw osmowany – przekrój podłużny.
Embriologia I seminarium
I. Komórki płciowe, pochodzenie komórek płciowych, miejsce ich powstania
1. Pęcherzyki jajnikowe pierwotne, wzrastające, dojrzewające i dojrzałe, budowa i funkcja, cykl jajnikowy
2. Gruczoł śródmiąższowy jajnika, budowa i funkcja
3. Które hormony regulują wzrost i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych
4. Mechanizm owulacji, wpływy hormonalne i zmiany miejscowe, co zawiera owulat
5. Przebieg oogenezy
6. Powstanie ciałka żółtego, budowa i funkcja, które hormony regulują funkcję ciałka żółtego
7. Komórki wnękowe, występowanie, funkcja
8. Przebieg oogenezy
9. Budowa części czynnościowej błony śluzowej trzonu macicy
10. Cykl płciowy miesiączkowy, fazy, czas trwania, kiedy pojawia się cykl płciowy, które hormony regulują przebieg cyklu, zmiany zachodzące podczas każdej z faz
11. Jądro męskie, budowa
12. Nabłonek plemnikotwórczy, budowa i funkcja (spermatogonie, spermatocyty I rzędu, spermatocyty II rzędu, spermatydy, plemniki, komórki podporowe)
13. Rola komórek podporowych (Sertolego)
14. Przebieg spermatocytogenezy (spermatogeneza + spermiogeneza), hormonalna kontrola tych procesów
15. Zaplemnienie, na czym polega, gdzie zachodzi, ejakulat (zawartość plemników w ejakulacie)
16. Zapłodnienie na czym polega, gdzie się odbywa
17. Bruzdkowanie zygoty, organizacja komórki jajowej
18. Budowa moruli, blastocysty wczesnej i późnej
19. Przebieg implantacji
20. Rozwój tarczki zarodkowej:
a. powstanie ektodermy, narząd pierwotny
b. powstanie entodermy, narząd pierwotny
c. powstanie mezodermy wewnątrz zarodkowej, narząd pierwotny
21. Czas trwania okresu zarodkowego
22. Powstanie błony płodowej- pęcherzyka żółtkowego
23. Na czym polega fałdowanie podłużne i poprzeczne.
24. Powstanie prajelita (przednie, środkowe i tylne)
Embriologia Seminarium II
1. Narząd gardłowy- budowa i rola w rozwoju zarodka
- łuki gardłowe- struktura i pochodne łuków
- kieszonki gardłowe-struktura i pochodne kieszonek
- bruzdy gardłowe- struktura i pochodne bruzd
- błony gardłowe- struktura i pochodne błon
2. Rozwój twarzy
3. Rozwój podniebienia
4. Rozwój języka i tarczyce
5. Rozwój nosa
Powtórzenie materiału z embriologii ogólnej
Embriologia Seminarium III
6. Zaburzenia w rozwoju podniebienia- przyczyny, klasyfikacja
7. Zaburzenia rozwoju twarzy – rozszczepy, zespoły chorobowe, Zespoły I łuku
8. Zaburzenia w rozwoju języka, tarczyc, grasicy
9. Przyczyny i konsekwencje nieprawidłowej budowy i nieprawidłowego rozwoju łuków gardłowych
10. Rola komórek grzebieni nerwowych w rozwoju głowy i szyi
Powtórzenie materiału z II seminarium
UKŁAD KRĄŻENIA
- Budowa wsierdzia i śródsierdzia i nasierdzia.
- Budowa tętnic typu sprężystego.
a/ błona wewnętrzna
b/ błona środkowa
c/ błona zewnętrzna
- Budowa tętnic typu mięśniowego.
a/ błona wewnętrzna
b/ błona środkowa
c/ błona zewnętrzna
- Budowa tętniczek.
- Odrębność budowy aorty, tętnicy szyjnej zewnętrznej, tętnic wieńcowych.
- Naczynia włosowate.
a/ budowa
b/ rodzaje śródbłonka
c/ funkcje śródbłonka
- Budowa i rodzaje naczyń żylnych.
a/ budowa i czynność zastawek żylnych
- Zespolenia tętniczo-żylne.