Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Aktualności.

„Genomika dla Polski” (G4PL) to strategiczny projekt badawczo-rozwojowy realizowany przez konsorcjum 12 wiodących polskich jednostek naukowych, którego celem jest stworzenie ogólnokrajowej infrastruktury w zakresie zaawansowanych badań genomicznych. UMB jest jednym z partnerów przedsięwzięcia.

Projekt G4PL ma wypełnić lukę w polskim systemie B+R, polegającą na braku spójnej i jednorodnej infrastruktury do generowania, przetwarzania, przechowywania i udostępniania danych genomicznych, zgodnych z europejskimi oraz międzynarodowymi standardami.

Choć w Polsce kilka ośrodków, w większym lub mniejszym zakresie, zajmuje się realizacją badań genomicznych, to każdy robi to w oparciu o własne standardy. Konsekwencje tego są łatwe do przewidzenia. Działając w pojedynkę, nie jesteśmy istotnym graczem na europejskiej arenie naukowej. Jest za mało wyników badań z Polski w zagranicznych bazach danych. Tym samym praca naszych naukowców nie jest dostatecznie doceniania i dostrzegana. Co więcej, mamy ograniczoną możliwość porównywania naszych badań do tych realizowanych w Europie. To zaś negatywnie przekłada się na wykorzystywanie naszych danych przy procesach transferu technologii czy współpracy z przemysłem.

W ramach projektu ma powstać polska sieć laboratoriów prowadzących badania i oferujących usługi w obszarze genomiki na potrzeby podmiotów naukowych, gospodarczych i jednostek ochrony zdrowia. Sieć zostanie wyposażona w nowoczesną infrastrukturę do badania genomów, m.in. w wysokoprzepustowe sekwenatory do sekwencjonowania długich odczytów i urządzenie do tworzenia map optycznych. Efektem projektu będzie także zebranie nowych kolekcji genomów, w tym pochodzących od pacjentów z chorobami rzadkimi, integracja i re-analiza już istniejących danych oraz ich udostępnianie w ramach ogólnokrajowego repozytorium. Powstaną również nowe narzędzia informatyczne do analizy genomów, wykorzystujące algorytmy sztucznej inteligencji i technologie kwantowe.

Dzięki wdrożeniu jednolitych rozwiązań będzie można skuteczniej walczyć z szeregiem chorób. Będziemy mogli pogłębić wiedzę na temat ich zmienności genetycznej, częstości występowania i predyspozycji do ich powstawania. To powinno usprawnić diagnostykę, wdrożyć personalizację leczenia, ale też lepszą profilaktykę.

W ramach projektu planowane jest także sekwencjonowanie próbek pochodzących od 6-7 tys. dawców. Część z nich będzie stanowić polski wkład do europejskiego projektu Genome of Europe (GoE).

Liderem w konsorcjum jest Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, a kierownikiem projektu dr hab. Luiza Handschuh, prof. ICHB PAN. Projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej, w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027, finansowanie w ramach działania 2.4 Badawcza Infrastruktura Nowoczesnej Gospodarki FENG. Wartość całego projektu to: 248, 3 mln zł (cześć UMB – 17, 5 mln zł). Kwota dofinansowania wynosi: 180, 5 mln zł (UMB – 12,2 mln zł).

Okres realizacji projektu przewidziano na lata 2026-2029.

Osoby odpowiedzialne za realizację projektu po stronie UMB:

Prof. dr hab. Adam Krętowski - Prorektor ds. medycyny cyfrowej i badań klinicznych
Dr inż. Magdalena Niemira – Zastępca Dyrektora ds. badań genomicznych i epigenetyki w Centrum Badań Klinicznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Kierownik Laboratorium Genomiki i Analiz Epigenetycznych CBK UMB.
Paweł Gaiński - Kierownik Biura Transferu Technologii UMB

Lider konsorcjum: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk

Członkowie konsorcjum:

Instytut Genetyki Człowieka PAN

Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN

Politechnika Poznańska

Uniwersytet Warszawski

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Uniwersytet Łódzki

Uniwersytet Gdański

Uniwersytet Jagielloński

Narodowy Instytut Kardiologii Kardynała Stefana Wyszyńskiego – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział w Gliwicach

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Polski Ośrodek Rozwoju Technologii.

Aktualności

UMB w polskiej sieci genomicznej