.png)
Szanowni Państwo,
To już 70 lat, ponad 30 tysięcy absolwentów, wiele osobistych wspomnień, emocji, niezwykłych życiorysów.
Pierwsza inauguracja roku akademickiego na AMB odbyła się 2 października 1950 roku. Dzisiaj chciałbym nawiązać do tamtego dnia i powtórzyć słowa pierwszego rektora profesora Tadeusza Kielanowskiego wypowiedziane wówczas do studentów i pracowników: - Widzę tu wielu przyszłych docentów, kierowników klinik, profesorów, sławy naukowe, widzę też oddanych pacjentom lekarzy, zapracowanych, cierpliwych i rozumiejących każdego cierpiącego człowieka.
I chociaż słowa te są wciąż aktualne, to nie wszyscy, do których chciałbym je skierować, mogą wysłuchać ich razem z nami w tej pięknej sali koncertowej Opery i Filharmonii Podlaskiej. Nie mogą być dzisiaj z nami nasi koledzy z kraju i zagranicy, dla których planowaliśmy zorganizowanie w tym roku zjazdu absolwentów.
W roku jubileuszu 70-lecia UMB nasze plany pokrzyżowała pandemia koronawirusa.
Na pierwszej linii
Aktualna sytuacja epidemiologiczna nie jest łatwa. Mamy znaczący wzrost liczby osób zakażonych, w tym przypadki dotyczące naszych studentów i pracowników. Rośnie też liczba chorych wymagających hospitalizacji czy pomocy respiratora. Wierzę jednak, że stosując zasady bezpieczeństwa, możemy żyć i pracować prawie normalnie - tak, jak to jest tylko możliwe (…).
Chciałbym w tym miejscu bardzo gorąco podziękować wszystkim pracownikom Uniwersytetu Medycznego i naszych szpitali klinicznych, którzy od początku byli i są nadal zaangażowani w walkę tym nowym wirusem. Wielkie podziękowania należą się w pierwszej kolejności koleżankom i kolegom z oddziałów chorób zakaźnych: zespołom prof. Roberta Flisiaka oraz prof. Sławomira Pancewicza i prof. Joanny Zajkowskiej. Podziękowania kieruję również do pracowników kliniki kierowanej przez docenta Artura Sulika oraz profesor Elżbietę Ołdak. Uniwersytecki Dziecięcy Szpital Kliniczny jest jedyną jednostką w naszym mieście opiekującą się dziećmi z chorobą Covid-19.
Podziękowania należą się także dyrektorom szpitali klinicznych: profesor Annie Wasilewskiej, doc. Janowi Kochanowiczowi oraz byłemu dyrektorowi szpitala USK Markowi Karpowi. Raz jeszcze wszystkim pracownikom naszych szpitali klinicznych bardzo, bardzo dziękujemy!
Od pierwszych, najtrudniejszych momentów, kiedy obawy związane z epidemią były największe, kiedy o nowym koronawirusie nie było wiadomo wiele, nasi pracownicy byli pierwszą linią pomocy. Pragnę podkreślić też zaangażowanie naszych koleżanek i kolegów w opiekę nad pacjentami leczonymi z powodu innych chorób, opiekę nad pacjentami, którzy mieli ograniczony dostęp do lekarza rodzinnego czy opieki ambulatoryjnej.
Jako uczelnia podjęliśmy zdecydowane działania i zaangażowaliśmy znaczące środki, w celu zakupu sprzęt do szybkiego testowania wirusa SARS-Cov2, co znacząco ułatwiało diagnostykę pacjentów przyjmowanych w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym w trybie pilnym.
Dziękuję bardzo rektorowi prof. Marcinowi Moniuszko, który zaangażował się w organizację jak najszybszego testowania genetycznego wirusa w Białymstoku - najpierw w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, a następnie wspólnie z panią doc. Joanną Reszeć i zespołem naszej uczelni w Akademickim Ośrodku Diagnostyki Patomorfologicznej i Genetyczno-Molekularnej. Szczególne podziękowania należą się dr Oksanie Kovalczuk, dr Natalii Wawrusiewicz-Kurylonek i panu dr Piotrowi Majewskiemu, którzy bez wahania jako pierwsi rozpoczęli wykonywanie w naszym mieście diagnostycznych testów genetycznych w kierunku COVID-19.
Dziękuję również wszystkim naszym naukowcom, którzy podjęli działania w obszarze badań nad wirusem SARS-Cov2 oraz naszym studentom za udział w akcji „Zbroimy Medyków”.
Nie mamy wątpliwości, że ta trudna sytuacja epidemiologiczna uwidoczniła, jak ważną rolę w systemie ochrony zdrowia w naszym mieście i regionie odgrywa UMB i jego szpitale kliniczne. Mamy nadzieję, że docenią to także nasi decydenci w wymiarze systemowym i finansowym.
Studenci
Mimo trwającej wokół nas pandemii podjęliśmy decyzję o powrocie do normalnych zajęć w znaczącej części ćwiczeń klinicznych, laboratoriów czy przedmiotów praktycznych.
Będziemy na bieżąco monitorować sytuację dotyczącą bezpieczeństwa studentów i pracowników w czasie zajęć. Wierzymy jednak, że nie da się wykształcić dobrego lekarza, pielęgniarki czy przedstawiciela innych zawodów medycznych bez nabytych umiejętności przy łóżku chorego oraz praktycznych zajęć zawodowych (…).
Wierzę, że doświadczenia wyniesione z tej uciążliwej i niespodziewanej sytuacji pozwolą nam jeszcze lepiej zorganizować życie akademickie. Mamy świadomość, że platformy edukacyjne nie są doskonałe. Uczymy się wszyscy, zarówno kadra jak i studenci. Dlatego proszę Państwa o wyrozumiałość, konstruktywną krytykę wdrożonych rozwiązań i zachęcam do zgłaszania pomysłów na poprawienie dydaktyki zarówno w tradycyjnej formie, jak i w wersji on-line.
Dear students,
Despite the difficult epidemic situation, we decided to return to normal classes in a significant part of clinical exercises, laboratories or practical subjects.
We will monitor the safety of students and employees during the classes on an ongoing basis. However, we believe that it is impossible to educate a good doctor, nurse or representative of other medical professions without skills acquired at the patient’s bedside and practical professional activities.
Difficult experiences in implementing e-learning, carried out in the form of remote exams, defense of diploma theses or PhD dissertations were a huge challenge.
I believe that the experience gained from this serious and unexpected situation will allow us to organize our academic life even better. We are aware that learning platforms are not perfect. We all learn, both staff and students. Therefore, I am asking you for your understanding, constructive criticism of the implemented solutions and I encourage you to submit ideas for improving didactics both in the traditional form and in the on-line version.
Zwracam się teraz do studentów 1-go roku:
Gratuluję Wam, że wybraliście naszą uczelnię. Będziemy was wspierać i zadbamy żeby czas studiów był najlepszy w Waszym życiu. Nasz Uniwersytet to zwarty kampus w ścisłym centrum miasta, który cały czas modernizujemy i rozbudowujemy. Szpitale kliniczne, główna siedziba uczelni i akademiki są położone w bardzo niewielkiej odległości od siebie. Na uczelni kwitnie bogate życie studenckie: działają kluby: Co Nie Co, Herkulesy oraz liczne koła zainteresowań, mamy kilkadziesiąt kół naukowych, najstarsze radio akademickie w Polsce, utytułowany chór. Ponadto odbywają się u nas regaty żeglarskie, zawody w siatkówce, koszykówce, piłce nożnej, biegach przełajowych. Oprócz wydarzeń sportowych społeczność akademicką integrują również imprezy muzyczne (karaoke) i kulinarne.
„Uśmiech to nic innego jak błysk radości naszej duszy, drgnięcie płomienia, który świeci w nas samych i promieniuje na zewnątrz” (Dante Alighieri)
I tego uśmiechu (nawet jeżeli jest ukryty pod ochronną maską) na progu nowego roku akademickiego życzę wszystkim studentom. Jestem przekonany, że pandemia nie przyćmi „błysku radości duszy” i waszych najpiękniejszych lat studenckich.
Uczelnia
Dzisiejsza inauguracja to także właściwy moment, żeby podsumować nasze działania podejmowane w minionej kadencji przez ostatnie 4 lata i zaprezentować plany na przyszłość (…).
Jesteśmy jedną z niewielu uczelni w kraju, a chyba jedyną w regionie, która zwiększa sukcesywnie liczbę studentów. W ciągu ostatnich 4 lat zwiększyliśmy liczbę studiujących o blisko 1000 osób, w tym na kierunkach niedoborowych dla systemu ochrony zdrowia: czyli na kierunku lekarskim o 40 proc., i na pielęgniarstwie o 36 proc.. Aktualnie studiuje u nas 5516 osób i jest to największa liczba w historii naszej uczelni.
Znaczący (o ponad 50 proc.) był również wzrost liczby studentów zagranicznych oraz liczby osób na studiach doktoranckich lub w ramach (otwartej w zeszłym roku) szkoły doktorskiej. Oba te kierunki, wpisujące się w strategię naszego rozwoju, stanowią kluczowy element umiędzynarodowienia i dalszej poprawy jakości prowadzonych badań naukowych.
Wzrost liczby studentów nie skutkował przy tym pogorszeniem jakości kształcenia. Wprost przeciwnie nasi absolwenci uzyskują corocznie wysokie oceny w ramach państwowych egzaminów końcowych. W ostatniej sesji egzaminacyjnej po raz kolejny nasi stomatolodzy zajęli pierwsze miejsce na Lekarsko-Dentystycznym Egzaminie Końcowym, a koledzy z Wydziału Lekarskiego w rankingu LEK-u znaleźli się tuż za podium.
Niewątpliwie największym sukcesem naukowym UMB jest pozycja wicelidera wśród uczelni medycznych i 11 miejsce wśród wszystkich szkół wyższych w rozstrzygniętym w pod koniec ubiegłym roku konkursie na uczelnię badawczą - uzyskaliśmy bardzo wysoką ocenę ekspertów międzynarodowych i dofinansowanie do przygotowanego programu rozwoju w wysokości 50 mln zł.
Łącznie w okresie ostatnich czterech lat pozyskaliśmy na działalność naukową i dydaktyczną dodatkowe środki zewnętrzne w wysokości 493 mln zł co jest 4-krotnością rocznego budżetu uczelni, w tym 207 mln na granty naukowe, 205 mln na infrastrukturę badawczą i dydaktyczną, 52 mln na programy dydaktyczne. Dodatkowo 15 mln pozyskaliśmy na działalność związaną z misją społeczną uczelni.
Jako jedyna uczelnia w Polsce jesteśmy liderem projektu Impress z programu Horyzont 2020. Na realizację tych międzynarodowych studiów doktoranckich uzyskaliśmy współfinansowanie z Ministerstwa Zdrowia i Unii Europejskiej w wysokości 15 mln zł.
Otrzymaliśmy też z inicjatywy Pana Premiera grant Ministerstwa Zdrowia na powstanie i rozwój pierwszego w naszym kraju Centrum Sztucznej Inteligencji w Medycynie.
Znaleźliśmy się także wśród 10 najlepszych w Polsce ośrodków rozwijających badania kliniczne, które otrzymały prestiżowy grant z Agencji Badań Medycznych na realizację Centrum Wspierania Badań Klinicznych.
Rozwijamy współpracę międzynarodową - dzięki zaangażowaniu Działu Współpracy Międzynarodowej zawarliśmy od 2018 roku kilkadziesiąt nowych umów z uczelniami i jednostkami naukowymi z całego świata oraz pozyskaliśmy szereg grantów z Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.
Nauka
W obszarze badań naukowych w ostatnich 4 latach zanotowaliśmy: 3-krotny wzrost liczby pozyskiwanych grantów, wzrost o 55 proc. rocznej liczby publikacji w bazie Web of Science i dwukrotny wzrost liczby cytowań rejestrowanych przez tą prestiżową bazę naukową: nasze prace w 2019 r były cytowane blisko 12 tysięcy razy.
Rozbudowujemy naszą infrastrukturę naukową. W ciągu najbliższych dwóch lat powstaną nowoczesne laboratoria: Centrum Genomu, Biobankowania i Analizy Danych, Centrum Prewencji i Medycyny Spersonalizowanej, Centrum Medycyny Regeneracyjnej, Białostockie Centrum Obrazowania Molekularnego oraz Ośrodek Przeciwdziałania Zdrowotnym i Społecznym Skutkom Procesu Starzenia.
Zakończyliśmy trwającą 11 lat rozbudowę Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego. Dzięki dodatkowo pozyskanym funduszom z Ministerstwa Zdrowia i Regionalnego Programu Operacyjnego rozpoczynamy budowę Centrum Psychiatrii, modernizację Uniwersyteckiego Dziecięcego Szpitala Klinicznego oraz kończymy tak bardzo potrzebną inwestycję: Centrum Pulmonologii i Oddział Intensywnej Terapii w Szpitalu Zakaźnym na Dojlidach.
W trakcie ostatniej kadencji dbaliśmy o nasze dobra rodowe: przeprowadziliśmy remont Auli w Pałacu Branickich, otworzyliśmy piwnice pałacowe dla zwiedzających. Powstała też wirtualna ścieżka dotycząca naszej historii regionalnej. Aktualnie jesteśmy na ukończeniu remontu dawnych apartamentów królewskich w naszym Pałacu Branickich.
Powstanie tam Aula Nobilium - jako wyraz uznania dla absolwentów naszej uczelni, oraz osób zasłużonych dla Uniwersytetu i naszego miasta.
Stworzyliśmy niezwykły portal jubileuszowy z wirtualnym albumem „UMB to my - Opowiem Ci swoją historię”, który sukcesywnie wypełnia się kolejnymi fascynującymi opowieściami. Naszym marzeniem jest, aby cała społeczność akademicka włączyła się w jego współtworzenie. Zachęcam abyście także Państwo podzielili się swoimi historiami.
Przyszłość
A jakie są nasze plany na kolejne 4 lata? Dzisiaj wymienię tylko niektóre z planowanych działań. Szczegółowy projekt strategii rozwoju UMB jest bowiem w trakcie opracowania i będzie obejmował program do 2030 roku.
W zakresie rozwoju naukowego obejmuje on działania zapisane w projekcie przygotowanym do konkursu na uczelnie badawczą: w tym wspieranie rozwoju młodej kadry, umiędzynarodowienie i współpracę z czołowymi ośrodkami naukowymi na świecie, rozbudowę centrów naukowych o charakterze core facilities oraz tworzenie masy krytycznej wokół badań dotyczących medycyny wysokiej jakości (HD Medicine), BIG Data i Sztucznej Inteligencji. Planujemy proces integracji programów badawczych, będziemy szczególnie wspierali duże projekty, dające możliwość wspólnego wykorzystania danych i materiału biologicznego zgromadzonego w biobanku oraz projekty populacyjne (Białystok+, prospektywne rejestry onkologiczne i dotyczące innych chorób cywilizacyjnych).
Ważnym elementem rozwoju naukowego będzie zwiększenie zaangażowania studentów w badania naukowe poprzez m.in. znaczące finansowanie projektów studenckich, edukację w zakresie pozyskiwania funduszy czy przygotowania publikacji naukowych.
Planowana jest także dalsza poprawa infrastruktury dydaktycznej i klinicznej kierunków praktycznych (w tym liczymy na różne formy współpracy ze szpitalami samorządowymi). Planujemy rozbudowę centrum symulacji medycznych o moduły dotyczące wirtualnej chirurgii i symulowanej endoskopii.
Będziemy chcieli poszerzać naszą ofertę edukacyjną o kierunki bio-techniczne: m.in. we współpracy z innymi uczelniami z regionu i z zagranicy planujemy uruchomienie kierunku bioinformatyka (Big data w medycynie) oraz radiofarmacji.
Niezbędna jest także informatyzacja procesów dydaktycznych (m.in. rozwój platform e-learning-owych, do tworzenia harmonogramów, rozliczenia pensum dydaktycznego czy wykorzystania sal dydaktycznych). Będziemy w dalszym ciągu podejmować działania w kierunku poprawy jakości kształcenia poprzez sukcesywne analizy ankiet studenckich oceniających nauczycieli akademickich oraz planujemy wdrożenie egzaminu nabytych umiejętności praktycznych (Objective Structured Clinical Examination) celem ewaluacji efektów kształcenia.
W ramach działań wspierających właściwą aktywność fizyczną studentów planujemy budowę boiska wielofunkcyjnego oraz remont hali sportowej.
Nadzieja
Wiemy, że nie będzie to łatwy rok akademicki. Mam nadzieję i wierzę, że uda nam się zakończyć go bez zawieszania ćwiczeń klinicznych, laboratoriów czy zajęć praktycznych. Wszystkich studentów i pracowników proszę o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa: dystansu społecznego, dezynfekcji rąk i noszenia maseczek w sytuacjach zalecanych przez Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Sanitarny.
Zwracam się do naszych studentów i doktorantów: wierzę, że mimo tych ograniczeń będziecie państwo z radością i poświęceniem zdobywać wiedzę, a wasi wykładowcy i asystenci będą wytrwale i z zaangażowaniem wspierać was w tych staraniach.
Proszę o dalszy wysiłek i wytrwałość naszych pracowników szpitali klinicznych - to od Was zależy nasze wspólne bezpieczeństwo. Powinniśmy dawać przykład empatii, zaangażowania w pomoc pacjentom oraz respektu, ale nie strachu przed koronawirusem. Tylko działając razem i konsekwentnie się wspierając przejdziemy przez ten trudny okres pandemii.
Wszystkim państwu życzę dużo zdrowia, proszę dbajcie o siebie - odpoczynek, sen i aktywność fizyczna na świeżym powietrzu to gwarancja dobrej kondycji i skutecznego działania układu odpornościowego.
Przybyłym gościom dziękuję za przyjęcie zaproszenia i udział w naszej Inauguracji. Dziękuję bardzo wszystkim Państwu.
JM rektor UMB prof. dr hab. Adam Jacek Krętowski
Skróty i śródtytuły pochodzą od redakcji
