KARTA MODUŁU ZAJĘĆ/SYLABUS

Wydział Nauk o Zdrowiu UMB

dotyczy cyklu kształcenia rozpoczynającego się w roku akad.  2022/2023

Kierunek studiów

Ratownictwo Medyczne

Profil studiów

□  ogólnoakademicki    x  praktyczny  

Nazwa jednostki organizacyjnej realizującej moduł zajęć

Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka

Osoba(y) prowadząca(e)

prof. dr hab. Janusz Dzięcioł, dr n. med. Agnieszka Lebelt, dr n. med. Karol Ostrowski, lek. Leszek Garbowski

Poziom studiów

I stopnia  (licencjackie)  x   II stopnia (magisterskie) □  jednolite magisterskie □

Forma studiów

stacjonarne  □   niestacjonarne □

Rok studiów

I  x    II   □   III  □   I V  □   V  □         

Semestr studiów:

1   □   2  x    3   □   4  □  5  □   6  □ 7   □   8  □    9   □  10  □ 

Nazwa modułu zajęć

Anatomia

Język wykładowy

polski   x     angielski   □

Miejsce realizacji:

zajęć praktycznych

nie dotyczy

praktyk zawodowych

nie dotyczy

Opis zajęć:

Założenia i cel zajęć:

Celem zajęć jest przekazanie studentom podstaw wiedzy z anatomii prawidłowej człowieka oraz umiejętność rozpoznania poszczególnych struktur anatomicznych.

Metody kształcenia:

Wykłady multimedialne, ćwiczenia praktyczne, techniki interaktywne, fantomy, diagnostyka obrazowa

Symbol i numer przedmiotowego efektu uczenia się

Efekt uczenia się

A.W1., A.W2., A.W3., A.U1., A.U2., K.5.

Odniesienie do kierunkowych efektów uczenia się

Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów uczenia się:

Formujące*

Podsumowujące**

WIEDZA

W1

Zna i rozumie mianownictwo anatomiczne.

A.W1.

Obserwacja pracy studenta w trakcie ćwiczeń, zaliczenia cząstkowe, kolokwia, bieżąca informacja zwrotna, samoocena          

Egzamin pisemny

W2

Zna i rozumie budowę ciała ludzkiego w ujęciu topograficznym oraz czynnościowym.

A.W2.

W3

Zna i rozumie anatomiczne podstawy badania przedmiotowego.

A.W3.

UMIEJĘTNOŚCI

U1

Potrafi lokalizować poszczególne okolice ciała i znajdujące się w nich narządy oraz ustalać położenie narządów względem siebie.

A.U1.

Obserwacja pracy studenta w trakcie ćwiczeń, zaliczenia cząstkowe, kolokwia, bieżąca informacja zwrotna, samoocena           

Egzamin praktyczny

U2

Potrafi wykazywać różnice w budowie ciała osoby dorosłej i dziecka.

A.U2.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K1

Jest gotów do dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń, dokonywania samooceny deficytów i potrzeb edukacyjnych.

K.5.

Ocena aktywności w czasie zajęć, obserwacja pracy na ćwiczeniach

Przedłużona obserwacja przez opiekuna

NAKŁAD PRACY STUDENTA (BILANS PUNKTÓW ECTS)

Forma aktywności studenta

Obciążenie studenta (godz.)

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (wg planu studiów)

90

Udział w wykładach (wg planu studiów)

40

Udział w seminariach (wg planu studiów)

15

Udział w ćwiczeniach (wg planu studiów)

35

Udział w zajęciach praktycznych (wg planu studiów)

Udział w konsultacjach związanych z zajęciami

Samodzielna praca studenta (przykładowa forma pracy studenta)

35

Samodzielne przygotowanie do seminariów

5

Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń

20

Samodzielne przygotowanie do zajęć praktycznych

Wykonanie projektu, dokumentacji, opisu przypadku, prezentacji, itd. …………………………….

Obciążenie studenta związane z praktykami zawodowymi (wg planu studiów)

Samodzielne przygotowanie się do zaliczeń etapowych

Samodzielne przygotowanie do egzaminu/zaliczenia końcowego i udział w egzaminie/zaliczeniu końcowym

15

Sumaryczne obciążenie pracy studenta                                                                                                     Godziny ogółem:

125

Liczba punktów ECTS

5

Forma zajęć

Treści programowe poszczególnych zajęć

Symbol przedmiotowego efektu uczenia się

Liczba godzin

WYKŁADY

Wprowadzenie podstawowych pojęć z zakresu anatomii. Budowa ciała ludzkiego oraz jego układy. Okolice i linie ciała ludzkiego. Płaszczyzny i osie ciała.

Układ kostno-stawowo-mięśniowy. Ogólna budowa kości i ich rola biologiczna. Rozwój i wzrost kości. Kształt kości. Podział kośćca. Szkielet osiowy - główne elementy budowy kręgosłupa, czaszki, klatki piersiowej, kości kończyny górnej i dolnej. Rodzaje połączeń kości – połączenia ścisłe i ruchome. Budowa stawu – stałe i niestałe elementy stawu. Typy stawów. Mechanika stawów. Połączenia w obrębie kości czaszki, kręgosłupa, klatki piersiowej, kończyny górnej i dolnej. Ogólne wiadomości o rodzajach, budowie i czynnościach mięśni. Charakterystyka mięśni poprzecznie prążkowanych i gładkich. Mięśnie głowy i szyi, grzbietu, klatki piersiowej, brzucha, kończyny górnej i dolnej - grupy topograficzne, czynność.

Układ nerwowy. Podział układu nerwowego. Ośrodkowy układ nerwowy - podział, budowa, czynność. Opony, układ komorowy,  unaczynienie, drogi ruchowe, czuciowe. Obwodowy układ nerwowy - nerwy czaszkowe, rdzeniowe. Zakres unerwienia, objawy uszkodzenia nerwów. Unerwienie segmentowe
i obwodowe.

Narządy zmysłów. Budowa narządu wzroku i słuchu.

Układ krążeniowo-oddechowy. Okolice i linie klatki piersiowej. Budowa ogólna i znaczenie układu krążenia. Serce-położenie, budowa, unaczynienie, unerwienie. Osierdzie.

Budowa naczyń tętniczych i żylnych. Krążenie duże i małe. Krążenie płodowe. Podział, budowa i znaczenie układu oddechowego. Oddychanie płucne i tkankowe. Mechanizm oddychania. Położenie gruczołu sutkowego, odpływ chłonki. Ogólne wiadomości o układzie chłonnym - węzły, naczynia chłonne, rola.

Układ pokarmowy. Ściany jamy brzusznej. Miejsca zmniejszonej oporności ścian. Budowa i funkcja układu pokarmowego. Otrzewna. Gruczoły przewodu pokarmowego. Budowa wątroby i trzustki. Krążenie wrotne. Pęcherzyk żółciowy i  drogi żółciowe. Śledziona.

Układ moczowo-płciowy. Budowa, topografia i czynność nerek, moczowodów, pęcherza moczowego, cewki moczowej. Budowa, topografia, czynność narządów płciowych żeńskich
i męskich. Topografia narządów miednicy mniejszej.

Układ endokrynny. Rodzaje gruczołów i ich rola
w organizmie. Budowa i położenie i czynność gruczołów wewnątrzwydzielniczych.

W1-W3

40

ĆWICZENIA

Osteologia. Kręgosłup – ogólna budowa kręgów i różnice pomiędzy poszczególnymi odcinkami kręgosłupa. Kości składające się na ogólną budowę klatki piersiowej – mostek
i żebra. Kości kończyny górnej i dolnej – główne elementy budowy dotyczące powierzchni stawowych. Kości mózgoczaszki i twarzoczaszki i ich zasadnicze części. Punkty kostne wyczuwalne badaniem dotykowym. Rentgenogramy.

Połączenia. Połączenia kręgosłupa oraz połączenia stawowe żeber i mostka. Krzywizny kręgosłupa (pojęcie lordozy, kyfozy i skoliozy). Połączenia między kośćmi czaszki (szwy – wieńcowy, strzałkowy i węgłowy) i ciemiączka. Staw skroniowo-żuchwowy. Stawy kończyny górnej i jej obręczy (staw ramienny, łokciowy, promieniowo-nadgarstkowy) –budowa i mechanika.  Połączenia kończyny dolnej. Budowa
i połączenia miednicy. Staw  biodrowy, kolanowy, skokowo-goleniowy- budowa i mechanika.

Układ mięśniowy. Mięśnie grzbietu powierzchowne oraz głębokie – położenie i czynność. Mięśnie powierzchowne
i głębokie klatki piersiowej- położenie i czynność. Przepona –budowa, otwory, czynność. Mięśnie brzucha –wymienić, czynność, ściany brzucha, miejsca zmniejszonej oporności. Przepukliny. Mięśnie kończyny górnej – mięśnie obręczy, ramienia, mięśnie przedramienia i ręki – grupy mięśni
i czynność. Mięśnie kończyny dolnej – obręczy, uda, podudzia, stopy – grupy i czynność. Mięśnie głowy i szyi.

Ośrodkowy układ nerwowy. Kresomózgowie – płaty
i ośrodki w nich się znajdujące. Międzymózgowie – ośrodki podkorowe międzymózgowia, czynność  podwzgórza. Śródmózgowie – podział. Tyłomózgowie wtórne – podział. Podział i czynność móżdżku.  Rdzeniomózgowie – ogólna budowa rdzenia przedłużonego. Pień mózgu – części składowe i czynność. Rdzeń kręgowy- budowa i ośrodki. Układ komorowy i  krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego. Opony mózgowia i ich przestrzenie. Unaczynienie mózgowia. Diagnostyka obrazowa OUN-  MRI, KT. Podział,  ośrodki
i rola układu autonomicznego. Narząd wzroku i słuchu.

Obwodowy układ nerwowy. Nerwy czaszkowe
i  rdzeniowe - splot szyjny, ramienny, lędźwiowy i krzyżowy – gałęzie  długie i zakres ich unerwienia oraz objawy porażenia nerwów.

Układ krążenia. Położenie i budowa serca (przedsionki, komory i przegroda serca). Zastawki serca (żylne i tętnicze) – budowa i czynność. Budowa ścian serca. Budowa osierdzia. Unaczynienie i unerwienie serca.

Układ naczyniowy. Krążenie duże i małe. Aorta-przebieg, gałęzie. Naczynia tętnicze kończyny górnej i dolnej, głowy, szyi, klatki piersiowej i jamy brzusznej.  Miejsca badania tętna.  Żyły powierzchowne  i głębokie kończyny górnej i dolnej. Żyła główna górna i dolna.

Układ oddechowy. Jama nosowa – podział, budowa (okolica węchowa i oddechowa). Zatoki przynosowe – lokalizacja, miejsca ujść, rola. Gardło, krtań, tchawica, oskrzela główne – budowa, położenie i czynność. Płuca – podział anatomiczny (płaty, segmenty) korzeń płuca. Podział drzewa oskrzelowego. Opłucna i jej zachyłki, jama opłucnej.

Układ limfatyczny. Węzły chłonne i naczynia chłonne, położenie i funkcje.

Układ pokarmowy. Jama ustna i narządy jamy ustnej – budowa. Ślinianki – położenie, czynność i dokąd uchodzą. Gardło – budowa, topografia. Pierścień gardłowy limfatyczny. Przełyk, żołądek, jelito cienkie i grube– budowa, położenie
i czynność.

Wątroba, pęcherzyk żółciowy i trzustka - budowa, położenie i czynność. Drogi żółciowe. Krążenie wrotne.

Układ moczowy. Nerki, moczowód, pęcherz moczowy, cewka moczowa – położenie, budowa i czynność.

Układ płciowy żeński i męski. Budowa, położenie i rola jajników, jajowodów, macicy i pochwy. Droga komórki     jajowej. Budowa, położenie i rola jąder, najądrzy, nasieniowodu, pęcherzyków nasiennych i gruczołu krokowego. Droga plemnika.

Gruczoły wydzielania wewnętrznego - budowa, położenie
i czynność.

W1-W3, U1, U2, K1

35

SEMINARIA

Wybrane zagadnienia z anatomii klinicznej.

W1-W3, U1, U2, K1

15

Anatomiczne podstawy wybranych zabiegów medycznych (udrożnienie dróg oddechowych, intubacja, konikotomia, wkłucia, nakłucia opłucnej, cewnikowanie).

Anatomiczne podstawy powstawania głównych objawów neurologicznych.

Wybrane zagadnienia z anatomii radiologicznej.

LITERATURA PODSTAWOWA

(3-5 pozycji)

1. Ignasiak Z.: Anatomia narządów wewnętrznych i układu nerwowego człowieka. Edra Urban & Partner, Wrocław 2020.
2. Ignasiak Z.: Anatomia układu ruchu. Edra Urban & Partner, Wrocław 2021.
3. Drake R.L., Vogl A.W., Mitchell A.W.M.: Anatomia Gray. Podręcznik dla studentów. Tom 1-3. Edra Urban & Partner, Wrocław 2016-2021.
4. Netter F.H.: Netter Atlas anatomii człowieka. Edra Urban & Partner, Wrocław 2022.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

(3-5 pozycji)

1. Sobotta J.: Atlas anatomii człowieka Sobotta. Tom 1. Ogólne pojęcia anatomiczne. Narządy ruchu. Edra Urban & Partner, Wrocław 2019.
2. Sobotta J.: Atlas anatomii człowieka Sobotta. Tom 2. Narządy wewnętrzne. Edra Urban & Partner, Wrocław 2019.
3. Sobotta J.: Atlas anatomii człowieka Sobotta. Tom 3. Głowa, szyja i układ nerwowy. Edra Urban & Partner, Wrocław 2019.
4. Michajlik A., Ramotowski W.: Anatomia i fizjologia człowieka. PZWL, Warszawa 2003.

WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA ZAJĘĆ (ZGODNIE Z REGULAMINEM PRZEDMIOTU/JEDNOSTKI)

Sposób zaliczenia zajęć

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie minimum 50% ćwiczeń. Materiał podzielony jest na cztery cykle tematyczne: I-osteologia, układ mięśniowy, II-ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy, III-układ sercowo-naczyniowy, oddechowy, IV-układ pokarmowy, moczowo-płciowy, wydzielania wewnętrznego. Każdy cykl kończy się kolokwium pisemnym, z którego można uzyskać 10 punktów, łącznie 40 punktów.

Zasady zaliczania nieobecności

Nieobecność należy usprawiedliwić bezpośrednio po ustąpieniu przyczyny nieobecności, najpóźniej na pierwszym ćwiczeniu, w którym uczestniczy student po okresie nieobecności. W przypadku nieobecności z przyczyn zdrowotnych obowiązuje zaświadczenie lekarskie, a w przypadkach losowych zaświadczenie odpowiednich władz. Nieobecność usprawiedliwiona na ćwiczeniach jest traktowana jako ćwiczenie niezaliczone. Nieobecność nieusprawiedliwiona na wykładzie lub ćwiczeniu uniemożliwia zaliczenie bloku tematycznego – nie ma dodatkowych terminów na uzupełnienie zaległości.

Możliwości i formy wyrównywania zaległości

Nieobecność nieusprawiedliwiona na wykładzie lub ćwiczeniu uniemożliwia zaliczenie bloku tematycznego – nie ma dodatkowych terminów na uzupełnienie zaległości.

Zasady dopuszczenia do egzaminu/zaliczenia

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uzyskanie minimum 16 punktów ze wszystkich kolokwiów. Do terminu „0” egzaminu student może przystąpić po uzyskaniu minimum 36 punktów.

KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW UCZENIA SIĘ Z ZAJĘĆ ZAKOŃCZONYCH EGZAMINEM

(opisowe, procentowe, punktowe, inne….)

na ocenę 3

na ocenę 3,5

na ocenę 4

na ocenę 4,5

na ocenę 5

51-60%

61-70%

71-80%

81-90%

91-100%

Data opracowania sylabusa: 14.07.2022

Sylabus opracował(a): dr n. med. Agnieszka Lebelt