Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Profesor dr hab. Józef Tarmas.
  • Ostatnia zmiana 05.02.2024 przez Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka

    Profesor dr hab. Józef Tarmas

     

    Kierownik Zakładu w latach - 1964-1975

    (9.01.1917 - 29.12.1975)

     

    Lekarz, anatom; ur. w Maczkach k/Będzina; studia: Wydział Lekarski Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie 1937 - 1939 i Uniwersytetu Jagielońskiego w Krakowie 1945 - 1950; dr 1951; dr hab. 1963; prof. 1970. Autor wielu prac naukowo-badawczych.

     

     

     

     

     

    BIOGRAFIA    

     

    JÓZEF TARMAS urodził się 9 stycznia 1917r. w Maczkach koło Będzina, gdzie ukończył szkołę powszechną. Do szkoły średniej uczęszczał w Mysłowicach i tam w 1935 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. W latach 1937 – 1939 studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.
    Podczas wojny przebywał w Ząbkowicach koło Sosnowca, pracując kolejno jako robotnik, laborant oraz pomoc lekarza zakładowego w Elektrochemicznych Zakładach i Hucie Szkła.
        W 1945 r. podjął na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie przerwane przez wojnę studia lekarskie pracując jednocześnie jako asystent w Klinice Neurochirurgii Akademii Medycznej
    w Krakowie (1946 – 1947), a następnie jako asystent w Oddziale Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Miejskim w Katowicach – Bogucicach (1947 – 1948). W 1948 r. rozpoczął pracę
    w Zakładzie Anatomii Prawidłowej Śląskiej Akademii Medycznej, gdzie przeszedł wszystkie szczeble  od asystenta, starszego asystenta do adiunkta. Po otrzymaniu dyplomu lekarza
    w Akademii Medycznej w Krakowie w 1950r. nie przerywając pracy w Zakładzie Anatomii Prawidłowej rozpoczął pracę jako adiunkt w Dziale Klinicznym Chorób Zawodowych w przemyśle węglowym i hutniczym Instytutu Medycyny Pracy w Zabrzu, gdzie uzyskał kolejno I i II stopień specjalizacji w zakresie chorób wewnętrznych.
         W 1951r.  po obronie pracy pt. „Stosunki oponowe w dole przysadki mózgowej” otrzymał stopień doktora medycyny w Śląskiej Akademii Medycznej.
         W 1963r. w oparciu o rozprawę habilitacyjną pt. „Morfologiczne i histochemiczne zmiany w komórkach nerwowych  mózgowia królików pod wpływem małych dawek promieni X” uzyskał stopień docenta w Śląskiej Akademii Medycznej.
         Profesor Tarmas brał czynny udział w pracy dydaktycznej i organizacyjnej Śląskiej Akademii Medycznej prowadząc od początku istnienia Zakładu Anatomii Prawidłowej ćwiczenia
    i seminaria. Od 1950 r. objął kierownictwo ćwiczeń, a w okresie długotrwałej choroby Kierownika Zakładu, prowadził wykłady i egzaminował studentów z anatomii. Był współautorem „Skryptu do ćwiczeń z anatomii topograficznej” wydanego pod redakcja prof. dr S. Kohmanna.
         W latach 1950 – 1961 pracując w Dziale Klinicznym Instytutu Medycyny Pracy prowadził zajęcia dydaktyczne w zakresie rentgenodiagnostyki wewnętrznych chorób zawodowych i toksykologii przemysłowej oraz organizował i przeprowadzał szkolenia dla personelu inżynieryjno – technicznego przemysłu metalurgicznego na temat zagrożeń toksykologicznych w tym przemyśle.
         W 1964r. decyzją Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej został przeniesiony do Akademii Medycznej w Białymstoku i powołany na stanowisko docenta etatowego i kierownika katedry i Zakładu Anatomii Prawidłowej Człowieka.
         Po objęciu kierownictwa zgodnie z reformą studiów zreorganizował od podstaw pracę dydaktyczną, kładąc szczególny nacisk na zagadnienie anatomii topograficznej, rentgenowskiej i dynamicznej. Zreorganizował tez pracę naukową w Zakładzie poszerzając problematykę i wzbogacając warsztat naukowy o badania doświadczalne. Zorganizował pracownię mikromorfologii i histochemii ośrodkowego układu nerwowego. W rozwoju naukowym zespołu asystenckiego przyjął następujące kierunki problemowe:
    1) morfologia i histochemia ośrodkowego układu nerwowego ze szczególnym uwzględnieniem układu siatkowego i neurosekrecji podwzgórzowej,

    2) uszkadzający wpływ czynników fizycznych i chemicznych na czynność różnych narządów,

    3) antropomorfologia ze szczególnym uwzględnieniem dysmorfizmu płciowego i dziedziczenia cech,

    4) paleoantropolgia.
        Profesor Józef Tarmas udzielał się czynnie w pracy Polskiego Towarzystwa Anatomicznego pełniąc kolejno funkcję sekretarza Śląskiego Oddziału, wiceprzewodniczącego a następnie przewodniczącego Oddziału Białostockiego. Wchodził w skład Komitetu Redakcyjnego Folia Morfologica oraz Komitetu Redakcyjnego Roczników Akademii Medycznej w Białymstoku.
        Profesor Józef Tarmas był zaangażowany również w pracy wychowawczej młodzieży studenckiej czego wyrazem było przewodniczenie Radzie
    Pedagogicznej I roku studiów od 1964r, czynny udział w Radzie Szkoły oraz pełnienie funkcji prodziekana do spraw młodzieży w latach 1966 – 1968 Akademii
    Medycznej w Białymstoku. Zorganizował Studenckie Kolo Naukowe Anatomów, z którego część członków po uzyskaniu dyplomu odbyła studia doktoranckie pod jego kierownictwem. W ramach pomocy organizacyjno- dydaktycznej dla rozwijającej się Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku brał udział w organizacji i realizacji zajęć dydaktycznych z anatomii i fizjologii na Wydziale Pedagogicznym .
        W dorobku prof. dr hab. J. Tarmasa znajdują się liczne prace naukowe drukowane w czasopismach krajowych i zagranicznych. Są to prace morfologiczne, morfologiczno - kliniczne z zakresu chorób zawodowych oraz kliniczne.
        Pasję naukową Profesora stanowiła dynamika obrazów morfologicznych komórek ośrodkowego układu  nerwowego jako wyraz odbywających się w nich złożonych procesów, myśl tę wszczepiał tym wszystkim, którzy związali swe losy z pracownią ośrodkowego układu nerwowego.
        Prof. dr hab. J. Tarmas dokonał oceny 3 rozpraw habilitacyjnych i 15 recenzji rozpraw doktorskich. Był promotorem 11 rozpraw doktorskich i opiekunem w 2 przewodach habilitacyjnych. Przedwczesna śmierć nie pozwoliła zakończyć 3 wszczętych przewodów doktorskich, których był promotorem oraz 1 przewodu habilitacyjnego. Za całokształt pracy naukowo-dydaktycznej w 1970 roku uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego. W uznaniu zasług był kilkakrotnie odznaczany i nagradzany. Otrzymał Srebrną Odznakę Zasłużonemu dla rozwoju woj. katowickiego. Odznakę za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia, Medal 10-lecia PRL, Medal 1000-lecia Państwa Polskiego, Kawalerski Krzyż Orderu Odrodzenia Polski.

     

    Irena Gałasińska – Pomykoł

     

    „Ci , którzy odeszli”

                 BIOGRAFIE
    PROFESORÓW I ZASŁUŻONYCH PRACOWNIKÓW 1950 – 1990, Wydawnictwo uczelniane, Białystok