Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznał 17 milionów na finansowanie 85 projektów wybitnie uzdolnionych studentów studiów jednolitych magisterskich lub absolwentów studiów I stopnia, prowadzących badania naukowe na wysokim poziomie i posiadających wyróżniający się dorobek naukowy. Laureaci zostali wyłonieni spośród 243 wnioskodawców w dwustopniowym postępowaniu konkursowym.
Wśród nich jest Krzysztof Drygalski, który otrzyma 220 tysięcy na realizację projektu pt. Wpływ macierzy zewnątrzkomórkowej i jej remodelingu na metabolizm tkanki tłuszczowej w patogenezie otyłości”. Projekt został uznany za najlepszy spośród wszystkich w dziedzinie nauk medycznych oraz 7 najlepszy w całej tegorocznej edycji Diamentowego Grantu.
„Pomysł na temat badania powstał po mojej wizycie na Sorbonie w ramach programu Erasmus+ i wziął się od artykułu, który prezentowałem tam razem z kolegą w ramach journal clubu dla doktorantów z instytutu, w którym byliśmy", mówi laureat. "Dotyczył on odkrycia mechanizmu w jaki remodeling macierzy zewnątrzkomórkowej powoduje zmianę ekspresji transportera glukozy i tym samym wzrost jej wychwytu. To z pozoru niewiele, jednak jest to mechanizm, którego istnienia do tej pory nie podejrzewano, a który np. może wyjaśnić dlaczego przerzutujące komórki przeżywają odłączenie od guza pierwotnego (przyspiesza się ich metabolizm i proliferacja zależna od dostępności glukozy właśnie). A więc, musi upaść powszechne przeświadczenie, że macierz stanowi jedynie rusztowanie tkanek oraz magazyn czynników odżywczych i wzrostowych. Doświadczenie to pokazuje, że ma ona nie tylko czysto mechaniczną funkcję, ale również poprzez swoje receptory reguluje metabolizm komórek, niezależnie od innych czynników. Z drugiej strony w kontekście otyłości i cukrzycy do tej pory sądzono, że włóknienie tkanki tłuszczowej jest efektem stanu zapalnego spowodowanego lokalną hipoksją wywołaną z kolei hipertrofią adipocytów i towarzyszącym naciekiem zapalnym. Obwiniano zatem nadmierne odkładanie macierzy o wywoływanie w ten sposób insulinooporności tk. tłuszczowej. Do takich wniosków prowadziły badania, które porównywały tkankę tłuszczową, pacjentów otyłych z cukrzycą z pacjentami o prawidłowym BMI. Jednak, nie tłumaczyło to dlaczego nie wszyscy pacjenci z otyłością mają cukrzycę. Co więcej, gdy porównano tkankę tłuszczową pacjentów otyłych z cukrzycą z otyłymi bez cukrzycy okazało się, że im bardziej zwłókniała była tkanka tym lepsza kontrola glikemii u pacjentów. Co sugeruje, że włóknienie w przeciwieństwie do opinii większości naukowców może mieć działanie protekcyjne i być mechanizmem kompensacyjnym w trakcie rozwoju otyłości. Zatem w tym obszarze, badanie ma na celu niejako odpowiedzieć na pytanie co było pierwsze: jajko czy kura? Włóknienie czy insulinooporność? Ostatnim już, trzecim aspektem badania jest poznanie mechanizmu przekaźnictwa receptorów dla kwasu hialuronowego oraz ich roli w fizjologii tkanki tłuszczowej, jak i w patogenezie otyłości. Tutaj ciekawych obserwacji dostarczyły badania z myszami genetycznie pozbawionymi poszczególnych receptorów. Pozbawienie niektórych receptorów powodowało, że zwierzęta były całkowicie odporne na rozwój otyłości, z kolei usunięcie innych powodowało rozwój otyłości olbrzymiej. Tutaj też nie wiemy dlaczego tak się dzieje, a dostępne są jedynie poszlaki. Stąd powstał pomysł na szeroko wachlarzowe badanie, które połączy właśnie te trzy aspekty i być może rzuci nowe światło na patogenezę insulinooporności w tkance tłuszczowej.”