Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Aktualności.
  • Aktualności

    Celiakia bez maski. Gdy gluten staje się wrogiem - Międzynarodowy Dzień Celiakii

    16.05.2025 08:51
    Autor: Biuro Komunikacji i Popularyzacji Nauki

    Dolegliwości skórne, przewlekłe zmęczenie, problemy neurologiczne – to czasem celiakia, która potrafi skutecznie ukryć się. 16 maja obchodzimy Międzynarodowy Dzień Celiakii, który ma na celu podnoszenie świadomości na temat tej przewlekłej choroby autoimmunologicznej.

     

    Czym jest celiakia, jakie są jej objawy i sposoby leczenia?

     

    Celiakia, znana również jako choroba trzewna, to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której organizm reaguje nieprawidłowo na gluten – białko występujące w pszenicy, jęczmieniu i w życie. W wyniku tego dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, co utrudnia wchłanianie składników odżywczych. Objawy celiakii mogą się różnić i obejmują m.in.: biegunki lub zaparcia, bóle brzucha i wzdęcia, utratę masy ciała, zmęczenie i osłabienie, anemię, opóźnienie wzrastania u dzieci czy objawy skórne, takie jak np. choroba Duhringa.

     

    Diagnoza celiakii wymaga kompleksowych badań, które mogą obejmować badania krwi na obecność przeciwciał specyficznych dla celiakii (np. przeciwciała przeciw transglutaminazie tkankowej), a także biopsję jelita cienkiego podczas gastroskopii.

    Obecnie nie ma leku na celiakię. Jedynym skutecznym sposobem leczenia jest całkowite i ścisłe wyeliminowanie glutenu z diety. To pozwala na gojenie się jelit i łagodzenie objawów.

     

    Dieta w celiakii

     

    W przypadku zdiagnozowanej celiakii dieta bezglutenowa musi być przestrzegana przez całe życie. Produkty bezglutenowe obejmują m.in.: ryż, kukurydzę, ziemniaki, mięso, ryby, jaja, warzywa i owoce, a także specjalnie oznaczone symbolem „przekreślonego kłosa" produkty bezglutenowe

     

    O „królowej kamuflażu” – czyli o celiakii właśnie w przeddzień Międzynarodowego Dnia opowiadały doktor Katarzyna Kondej-Muszyńska z Uniwersyteckiego Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Białymstoku oraz Wanda Łempicka z Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej w programie „Szlachetne zdrowie” w Polskim Radiu Białystok (w cyklicznym programie o zdrowiu z udziałem specjalistów z UMB oraz szpitali klinicznych).

    Celiakia generalnie kojarzy się jako choroba przewodu pokarmowego. Natomiast może tak się zdarzyć – i bardzo często tak się zdarza – że pacjent może nie mieć żadnych dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego – mówiła doktor Katarzyna Kondej – Muszyńska.

     

    Celiakia może być przyczyną wielu powikłań, ale wczesne rozpoznanie i dieta bezglutenowa mogą znacząco poprawić stan zdrowia. Jeśli przyczyną niedoboru wzrostu u dziecka lub niedokrwistości u dorosłych okaże się celiakia, to prawidłowo prowadzona dieta może doprowadzić do całkowitego ustąpienia dolegliwości – zaznacza dr Kondej-Muszyńska.

     

    Wydarzenia z okazji Międzynarodowego Dnia Celiakii

     

    W piątek, 16 maja (o godzinie 15:00), w Uniwersyteckim Dziecięcym Szpitalu Klinicznym w Białymstoku pojawią się wolontariusze Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. Celem spotkania jest przekazanie pacjentom i ich rodzinom wsparcia oraz wiedzy na temat życia z celiakią oraz zasad diety bezglutenowej. W ramach wizyty wolontariusze przeprowadzą krótkie rozmowy edukacyjne oraz przekażą dzieciom drobne upominki. Zaplanowano również symboliczne wypuszczenie balonów przed budynkiem szpitala, w geście solidarności z pacjentami cierpiącymi na tę chorobę.

     

    O godzinie 21:00 Pałac Branickich (siedziba Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku) zostanie podświetlony na zielono – to kolor świadomości celiakii.

     

    Powrót