Aktualności

Zaćma (częściowe lub całkowite zmętnienie soczewki oka) jest jedną z głównych przyczyn występowania ślepoty na świecie. Szczególnie często dotyka ona osoby cierpiące na cukrzycę typu 2. Mimo wielu badań nad tą chorobą, mechanizmy jej rozwoju nadal pozostają niedostatecznie wyjaśnione. Celem realizowanego projektu jest pogłębienie wiedzy na temat procesów biochemicznych towarzyszących rozwojowi zaćmy, poprzez analizę składu płynu komorowego oka (ang. aqueous humour, AH), który można pobrać podczas operacji usunięcia zmętniałej soczewki.

Projekt będzie realizowany w dwóch etapach. W pierwszym - dojdzie do zoptymalizowania metody przygotowania próbek AH do niecelowanej analizy metabolomicznej za pomocą techniki GC-MS. Ze względu na niewielką objętość dostępnego materiału badawczego (zazwyczaj 30–50 μL od pacjenta) oraz złożoność procesu badawczego, optymalizacja będzie uwzględniać wytyczne nowoczesnej metody planowania eksperymentu (DoE, ang. Design of Experiment), która umożliwia jednoczesne badanie wielu czynników przy minimalnej liczbie prób. Warto podkreślić, że będzie to pierwsze użycie metody DoE do tego typu oznaczeń.

Drugi etap projektu będzie polegał na zastosowaniu opracowanej metody do porównania profilu AH pobranego od pacjentów z zaćmą, zarówno tych zmagających się z cukrzycą typu 2, jak i od osób, które nie cierpią na tę chorobę. Analiza porównawcza profili metabolitów pozwoli lepiej zrozumieć wpływ cukrzycy na biochemię oka oraz mechanizmy prowadzące do rozwoju zaćmy.

W dalszej perspektywie planowane jest również zestawienie otrzymanych wyników z analizami innych materiałów biologicznych, takich jak surowica czy osocze. Umożliwi to odpowiedź na pytanie: czy obserwowane zmiany mają charakter lokalny, czy ogólnoustrojowy.

Realizacja projektu ma potrwać od 07.08.2025 do 06.08.2026, a przyznane przez Narodowe Centrum Nauki dofinansowanie wynosi

48 070 zł.