Aktualności

Ponad 600 osób na miejscu i tysiące przed ekranami komputerów, zaskakujące pytania, inspirujące wystąpienia, debata, pokazy naukowe – tak wyglądała wizyta dr Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w Białymstoku. W czwartek, 18 grudnia 2025 r., studenci, doktoranci i pracownicy uczelni oraz uczniowie i nauczyciele podlaskich szkół mogli spotkać się w polskim astronautą projektowym Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA.

Dr Sławosz Uznański-Wiśniewski to drugi Polak, który znalazł się w przestrzeni kosmicznej, pierwszy który pracował na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Trasa „IGNIS – Polska sięga gwiazd” to inicjatywa realizowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Polską Agencję Kosmiczną we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), a także uczelniami. Jej celem jest inspirowanie środowiska akademickiego polskimi badaniami kosmicznymi oraz nowoczesnymi technologiami.

Nasza misja IGNIS łączy przeszłość i przyszłość, bo ludzkość zawsze chciała sięgnąć gwiazd. Polsce i polskiej społeczności naukowej udało się to dzięki doktorowi Uznańskiemu-Wiśniewskiemu. Dzięki cyklowi spotkań pokazujemy, że nauka jest ciekawa. W czasach, gdy niektórzy wątpią w naukę, to bardzo ważne – podkreślał obecny w Białymstoku Wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Andrzej Szeptycki.

Wydarzenie składało się z dwóch odrębnych części: akademickiej i edukacyjnej. Część akademicka odbywała się we wnętrzach Pałacu Branickich, które na ten czas nabrały kosmicznego charakteru, za sprawą specjalnych animacji i scenografii. W Auli Magna studenci, doktoranci i pracownicy uczelni mogli nie tylko spotkać się z astronautą, który przygotował specjalną prezentację dotyczącą misji kosmicznej i aktywności fizycznej na stacji kosmicznej. Zaprezentowane zostały także 2 (z 13 realizowanych podczas misji) eksperymenty przygotowane przez polskie uczelnie i firmy. Pierwszy to Astroperformance – oparty na zbieraniu i analizie danych medycznych, które mogą być przydatne nie tylko w czasie misji kosmicznych, ale i w rehabilitacji osób po urazach czy sportowców (firma Smarter Diagnostics). Drugi to Immune Multiomics - eksperyment zaplanowany przez naukowców Wojskowej Akademii Technicznej, sprawdzający, jak ludzki organizm zachowuje się w przestrzeni kosmicznej.

Po południu z astronautą spotkać się mogli w Euroregionalnym Centrum Farmacjii UMB uczniowie i nauczyciele. Tam też swoje interaktywne prezentacje przygotowali edukatorzy i popularyzatorzy nauki z zespołu „Heweliusze Nauki”.

Witając astronautę Rektor UMB prof. Marcin Moniuszko mówił, że to wydarzenie jest wielkim świętem nauki, przede wszystkim studentów i doktorantów podlaskich uczelni oraz uczniów podlaskich szkół. Duża grupa ludzi chce czerpać inspirację z tego, co się wydarzyło. Był Pan i jest Pan ogromną inspiracją dla nas wszystkich do tego, by swoimi marzeniami nie bać się sięgać gwiazd.

Dzisiaj chcemy pokazać, jak nauka uprawiana w Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku, Uniwersytecie w Białymstoku i w Politechnice Białostockiej może zainspirować tych, którzy planują kolejne misje kosmiczne – zapowiadał panel dyskusyjny, z udziałem rektorów i dr.Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, prof. Moniuszko.

Chcemy dzisiaj mówić o bardzo wielu osiągnięciach, które głęboko wierzymy, że mogłyby znaleźć się na tej orbicie, również pozaziemskiej – tutaj Rektor Moniuszko wymieniał realizowane w UMB nowoczesne badania genomiczne, metabolomiczne, proteomiczne, w których Uczelnia jest światowym liderem, czy projekty dotyczące żywności funkcjonalnej.

Dr Sławosz Uznański-Wiśniewski pytany na konferencji prasowej o to, na ile polska nauka i technologia mogą rzeczywiście osiągnąć poziom kosmiczny, odpowiadał: Mamy ogromny potencjał naukowy, technologiczny, co zresztą bardzo mocno zademonstrowaliśmy przez ostatnie 30 lat. Trzeba postawić pytanie, jak będzie to wyglądać za kolejne 10 lat. Myślę, że tutaj wszystko zależy od nas, w jaki sposób wykorzystamy potencjał młodych ludzi, potencjał polskich uczelni, polskiego sektora prywatnego, który chce budować te technologie. Jesteśmy gospodarką, która jest innowacyjna w Europie, natomiast wciąż uczymy się jak budować coraz bardziej skomplikowane projekty, produkty technologiczne. W jaki sposób budować gospodarkę opartą o naukę, o technologię, o dużą wartość dodaną tych produktów, które my produkujemy. Jeszcze jesteśmy na początku tej drogi.

Z drugiej strony, pierwsza polska misja naukowo-technologiczna na Międzynarodową Stację Kosmiczną pokazuje, że należymy do najbardziej rozwiniętego świata. Jesteśmy w stanie wykonać misję załogową na to najbardziej niesamowite laboratorium technologiczno-naukowe, które zbudowała kiedykolwiek ludzkość – mówił astronauta.

Dużo pozytywnych emocji i energii wzbudzała sesja pytań od najmłodszych do dr. Uznańskiego-Wiśniewskiego. Dzieci pytały m.in. o to, jak astronauta myje zęby i korzysta z toalety, jak zmienia się jego organizm, i za kim tęskni w kosmosie. Starsi z kolei dopytywali o to, jak technologia kosmiczna może wyglądać za 10-50 lat, o to kiedy ludzkość osiągnie etap multiplanetarny, o problemy na stacji kosmicznej i potrzeby kulturalne astronautów.

Z czym wyjeżdżam z Białegostoku? Z ogromną dawką inspiracji i energii, którą zawsze dostaję od studentów, od młodych ludzi, od dzieci, z którymi się spotykam, którzy już za moment będą wybierali swoją ścieżkę kariery. To daje mi dużą energię do działania – mówił astronauta na koniec wizyty.

Białystok był 16. przystankiem na trasie promującej misję technologiczno-naukową IGNIS, realizowaną na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej z udziałem polskiego astronauty.

Dziękujemy serdecznie wszystkim kołom naukowym, które z takim zaangażowaniem przygotowały prezentacje dla uczestników wydarzenia.

Zapraszamy na retransmisję spotkań, dostępną na kanale Youtube UMB:

Część akademicka

Część edukacyjna