Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Aktualności.
  • Aktualności

    SPORT SPOD ZNAKU GRYFA CZYLI AKADEMICKI ZWIĄZEK SPORTOWY NA UMB 1950-2025

    10.12.2025 16:04
    Autor: Samodzielna Pracownia Historii Medycyny i Farmacji

    W grudniu cykl „Historia et Medicina. Eksponat miesiąca Muzeum UMB” poświęcony jest historii sportu akademickiego w Białymstoku.

    Akademicki Związek Sportowy (AZS), powstał w Krakowie w 1909 roku. Białostocki AZS jest związany z początkami Akademii Medycznej. Z inicjatywy studentów AMB: Ryszarda Kinalskiego i Mieczysława Rukata 10 października 1950 roku w Sali Kolumnowej Pałacu Branickich odbyło się zebranie założycielskie koła AZS w Białymstoku. Deklaracje członkowskie podpisało wówczas 80 ze 107 obecnych studentów. Uzgodniono, że godłem AZS Białystok będzie biały Gryf na zielonym polu, co korespondowało z ogólnopolskim logotypem AZS i herbem Branickich.

    Pierwszy „stadion lekkoatletyczny” zaaranżowano wiosną 1951 roku w pałacowym ogrodzie górnym. Zimą ćwiczono w salce WOAK przy ul. Kilińskiego, a następnie w sali sportowej III LO. Od stycznia 1954 roku do użytku oddano salę gimnastyczną w Domu Studenta nr 1. Dzięki studentom AMB powstały dwie skocznie narciarskie. Pierwsza w 1951 roku – „Pętak” w  Ogrodniczkach koło Supraśla. Drugą zbudowano w 1957 roku w Białymstoku przy ul. Kawaleryjskiej.  W ramach treningu studenci biegali z Akademika nr 1 w Białymstoku do Ogrodniczek. Studenci AMB aktywnie uczestniczyli w licznych turniejach sportowych, odbywających się  na arenie krajowej i międzynarodowej. Osiągali oni przy tym niemałe sukcesy, m.in. w siatkówce, koszykówce czy lekkoatletyce.

    W sportowym życiu akademickim brali udział nie tylko studenci, ale także absolwenci i wykładowcy uczelni, m.in. rektorzy – prof. Stanisław Legeżyński i prof. Ludwik Komczyński. Pierwszy był pasjonatem narciarstwa biegowego i siatkówki, a prof. L. Komczyński – lekkoatletą oraz prezesem AZS Białystok 1957-1963. Wśród studentów wyróżniali się: Ewa Dołmatow-Kuźmińska – wicemistrzyni Europy w siatkówce kobiet, Zbigniew Bujnowski – siatkarz, trener sekcji kobiet, Albin Czech – mistrz Polski w biegu maratońskim, Jerzy Nawara – czołowy polski tenisista stołowy.

     

    Prezentowane eksponaty:

    1. Dyplom AZS Białystok za zajęcie I miejsca w siatkówce kobiet na zawodach o Puchar Polski, 1952r. Zbiory Muzeum UMB i Pałacu Branickich.

    2.  Puchar przechodni Rektora AMB prof. L. Komczyńskiego dla najlepszego roku studenckiego żeńskiego w siatkówce, 1966r. Zbiory Studium Wychowania Fizycznego i Sportu.

    3. Medal XXV lat AZS Białystok należący do prof. L. Komczyńskiego, 1975r. Zbiory Muzeum UMB i Pałacu Branickich.

    4. Przypinka jubileuszowa XXV lat AZS Białystok, 1975r. Zbiory Muzeum UMB i Pałacu Branickich.

    5. Wpinka AZS. Zbiory Muzeum UMB i Pałacu Branickich

    6. Proporczyk AZS Białystok, 1961r. Zbiory Muzeum UMB i Pałacu Branickich.

    7. Legitymacja zawodnika Klubu Sportowego „Włókniarz”, studenta AMB Wojciecha Łebkowskiego, lata 70. XX w. Zbiory Muzeum UMB i Pałacu Branickich.

    8. Drewniane narty zjazdowe, kijki bambusowe i buty narciarskie, lata 50. XX w. Zbiory Muzeum UMB i Pałacu Branickich. 

     

    Powrót