Aktualności

W Centrum Futuri, w środowe popołudnie (5 listopada 2025 r.), odbyło się spotkanie, na którym zaprezentowano potencjał naukowy kilku jednostek badawczych UMB. Pokazano także możliwości wzajemnej współpracy.

To kolejne z cyklu spotkań dotyczących prezentacji możliwości współpracy naukowej wewnątrz Uczelni. Frekwencja była tak duża, że zabrakło miejsc siedzących na sali wykładowej Centrum Futuri.

Tym razem kulisy swojej pracy pokazały: Białystok Plus, Centrum Badań Klinicznych, Laboratorium Metabolomiki i Proteomiki, Laboratorium Genomiki i Analiz Epigenetycznych, Biobanku (kolekcja onkologiczna), Centrum Medycyny Regeneracyjnej. Zaprezentowano dostępne kolekcje materiału biologicznego i powiązanych danych klinicznych, procedury związane z udostępnianiem materiału biologicznego i danych, a także możliwości współpracy naukowej czy wsparcia badawczego.

Jak zaznaczył podczas rozpoczęcia wydarzenia Rektor UMB prof. Marcin Moniuszko, w tym wszystkim chodzi o to, żeby najwięcej z tego, co się naukowego dzieje w UMB, wykorzystali badacze z UMB.

My oczywiście jesteśmy otwarci na inne współpracę, wchodzimy w różne konsorcja międzynarodowe i krajowe, ale przede wszystkim cel jest taki, żeby nasi naukowcy byli beneficjentami tego, co tu się dzieje – podkreślił Rektor.

UMB robi wiele, żeby zachęcać naukowców do współpracy wewnątrz Uczelni. W Centrum Futuri działa swoisty Core Lab, czyli wspólna przestrzeń badawcza. Może z niej skorzystać każdy naukowiec (w szczególnych przypadkach nawet spoza UMB). Do wykorzystania są bardzo nowoczesne urządzenia, wraz z całym zapleczem technicznym, a nawet szkolenia z ich obsługi. Jest możliwość, aby w ramach współpracy, zlecić tu wykonanie potrzebnych badań, a samemu zająć się tylko analizą otrzymanych wyników. Nawet rozliczenia zużytych odczynników czy materiałów eksploatacyjnych odbywają się na atrakcyjnych warunkach. W pakiecie jest dostęp do sporego pokoju socjalnego, z kuchnią, ekspresem do kawy i dużym stołem do wspólnego spożywania posiłków. To szczególnie atrakcyjnie, bo z racji obecności w budynku wielu naukowców z różnych dziedzin, często powstaje spontaniczna potrzeba tzw. „burzy mózgów”.

My, jako naukowcy, wewnątrz UMB zwykle się znamy. Wiemy, kto jest w czym dobry, co ciekawego robi. Podczas takich spotkań jest szansa dowiedzieć się na jakich zasadach funkcjonują dane jednostki badawcze, na jakich konkretnie warunkach można z nimi współpracować albo z jakich ich zasobów czy danych badawczych można korzystać – dopowiada dr hab. Andrzej Eljaszewicz, który prezentował potencjał Centrum Medycyny Regeneracyjnej.

Łączenie potencjałów uczelnianych jednostek ma także wymiar bardzo pragmatyczny: to efektywniejsze wykorzystywanie środków na badania. Zasoby badawcze UMB już teraz są ogromne.

W ramach badania Białystok Plus zgromadzono przeszło 350 tys. różnych próbek. Te związane z ogólnymi badaniami człowieka to oczywistość, ale są np. unikalne badania stomatologiczne, badania rezonansu ciała czy kondensaty wydychanego powietrza. Wystarczy mieć pomysł na badania, zgłosić się do jednostki i można analizować potrzebne wyniki, bez wykonywania własnych badań.

Biobank UMB od prawie 10 lat gromadzi próbki w ramach kolekcji onkologicznej. Ta najciekawsza (a kolekcji liczy już prawie 4 tys. próbek), pochodzi od pacjentów z nowotworami płuca, żołądka, jelita grubego, trzustki, jajnika, szyjki macicy, trzonu macicy oraz mózgu. Wszystkie opisane i skatalogowane według jednolitych standardów biobankowania. Pracuje nad tym 20-osobowy zespół Biobanku.

Centrum Badań Klinicznych prowadzi największy polski rejestr pacjentów chorych na cukrzycę (PolReD). Jednak sercem jednostki są jej unikalne laboratoria, m.in. Laboratorium Metabolomiki i Proteomiki oraz Laboratorium Genomiki i Analiz Epigenetycznych. Za odkryty tu nieinwazyjny test oparty na detekcji mikroRNA w surowicy, służący do innowacyjnej diagnostyki raka jajnika, naukowcy z CBK otrzymali w tym roku nagrodę Podlaskiej Marki w kategorii „Odkrycie”. To najbardziej prestiżowa nagroda na Podlasiu.

Na kolejnym spotkaniu w ramach tego cyklu, zaplanowanym na grudzień, przedstawione zostaną badania realizowane w Centrum Medycyny Doświadczalnej oraz Centrum Radiofarmacji.