Cukrzyca nie boli. Może nawet przez dziesięć lat nie dawać żadnych objawów. Kiedy jednak upomni się o uwagę, konsekwencje od razu będą poważne.
Światowy Dzień Cukrzycy obchodzony jest co roku 14 listopada. Z tej okazji w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku zorganizowano dzisiaj (14 listopada 2025 r.) spotkanie prasowe, na którym poruszono problem jednej z chorób towarzyszących cukrzycy - stopy cukrzycowej.
Jej powstanie to konsekwencja przewlekłej, niezbyt skrupulatnie kontrolowanej cukrzycy. W skrajnych warunkach może prowadzić do ciężkich komplikacji, w tym do amputacji kończyn. Czy ryzyko jest duże? W Polsce nawet milion osób nie wie, że ma cukrzycę (choruje 9 mln). A ze statystyk NFZ wynika, że ze wszystkich amputacji wykonywanych w naszym kraju, 70 proc. to te, związane z powikłaniami po cukrzycy. W ostatnim roku na Podlasiu wykonano aż 80 takich amputacji.
Za małe buty
Adam Zieleniecki - aktor Białostockiego Teatru Lalek, najbardziej znany z roli policjanta Adama w filmowej serii „U Pana Boga…”. ma stopę cukrzycową. Nie ma też kilku palców u nogi. Jak się dowiedział o tym, że choruje?
Na planie filmowym raz dostałem za małe buty. Dzień zdjęciowy trwał około 9 godzin. Nie czułem żadnego dyskomfortu. Po prostu, jak zdjąłem buty, zobaczyłem, że odcisnąłem sobie na stopie taką gulę. Była też rana na małym placu. Od tego się zaczęło. Ostatecznie trzeba było uciąć palce – opowiada Zieleniecki i dodaje: Cukrzyca tylko brzmi bardzo przyjemnie. Słodko. Niestety jest to cichy zabójca.
Amputacja palców u stopy mocno komplikuje życie prywatne i zawodowe pana Adama. W pracy nie może już grać w dynamicznych scenach, takich które wymagają dużego ruchu, biegania.
Człowiek chce dać z siebie więcej, ale teraz już nie zawsze może. Cieszę się jednak, bo trafiłem do specjalistów i udało się to wszystko wyleczyć – kończy opowieść pan Adam.
Nic nie boli, nic nie dolega
Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, w której organizm ma problem z prawidłowym regulowaniem poziomu cukru we krwi (glukozy) z powodu zaburzeń w wydzielaniu lub działaniu insuliny. Zaliczana jest już do grupy chorób cywilizacyjnych. Jeżeli w rodzinie mamy osoby chorujące na cukrzycę, warto samemu się przebadać.
Prof. Małgorzata Szelachowska, diabetolog, endokrynolog, zastępca kierownika Kliniki Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych: To, co powinno nas zaniepokoić, to wszelkiego rodzaju odrętwienia, czyli uczucie zimna w kończynach. Przy neuropatii skóra na stopach staje się bardzo delikatna, śliska, cienka. Nawet włosy wypadają na łydkach. Trzeba uważać na to, żeby nie skaleczyć stopy, trzeba uważać nawet przy obcinaniu paznokci.
Z opowieści Pani Profesor wynika, że jej pacjenci nie czują, kiedy cały dzień chodzą z twardym przedmiotem w bucie, albo gdy poparzyli stopy, bo myli się w bardzo gorącej wodzie. W skrajnych przypadkach pojawiają się zaburzenia wzroku, a także zawały.
Ryzyko śmiertelności pacjenta, który miał taką amputację w ciągu pięciu lat, wynosi 30 procent. I jest większe niż pacjenta z nowotworem jajnika, prostaty, czy piersi, bo tam to ryzyko szacuje się na około 20 procent – alarmuje prof. Małgorzata Szelachowska. Przy czym - jak zaznacza - prof. Szelachowska, wcześnie wykryta i kontrolowana cukrzyca, leczona u specjalistów stopa cukrzycowa, pozwala na pełne wyleczenie.
Edukacja
Dziś spotkaliśmy się z okazji Światowego Dnia Cukrzycy. To bardzo dobrze, że mówimy o tym, że jest ta kampania informacyjna. Być może pacjenci, którzy nie wykonują badań profilaktycznych, którzy zapominają o tym, być może właśnie w tym dniu przypomną sobie, że warto sprawdzić glikemię, że warto sprawdzić, czy podstępnie nie rozwija się cukrzyca – tłumaczyła dr hab. Marzena Wojewódzka-Żelezniakowicz, zastępca dyrektora ds. lecznictwa USK w Białymstoku.
Anna Rzemek, Dyrektor Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ zachęca wszystkich do edukacji w temacie cukrzycy: Powikłaniom w tej chorobie możemy sami zapobiec, stosując proste zasady profilaktyczne. Chcemy zachęcić wszystkich państwa, którzy mają problem z poziomem cukru, albo już mają zdiagnozowaną cukrzycę, żeby zwracali uwagę na swoje codzienne zachowania.
Profilaktyka
W poniedziałek, 17 listopada, Szpital USK w Białymstoku zaprasza do skorzystania z bezpłatnych konsultacji dotyczących stopy cukrzycowej. W godzinach 12:00-14.00 w Poradni Diabetologicznej z gabinetem zabiegowym stopy cukrzycowej w USK w Białymstoku (ul. M.Skłodowskiej- Curie 24A), dyżurować będą specjaliści, którzy ocenią stan stóp u osób z cukrzycą. Nie jest wymagane skierowanie, ale obowiązuje rejestracja telefoniczna – tel. 693 826 600
Badanie będzie trwać ok. 10 minut i obejmie: ocenę czucia (za pomocą monofilamentu), ocenę tętna na tętnicach stóp oraz rozmowę edukacyjną z pacjentem. Po zakończeniu badania każda osoba otrzyma kartę informacyjną oraz dopasowane do swojego poziomu ryzyka zalecenia profilaktyczne.
Z badania skorzystać mogą osoby z rozpoznaną cukrzycą bez względu na wiek czy typ choroby. Akcja nie obejmuje pacjentów w trakcie aktywnego leczenia stopy cukrzycowej.














