Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Wspomnienie o Stanisławie Wakulińskim .
  • Ostatnia zmiana 07.03.2013 przez Medyk Białostocki

    Wspomnienie o Stanisławie Wakulińskim

    3 lutego 2013 roku zmarł Stanisław Wakuliński, wieloletni pracownik Zakładu Anatomii Prawidłowej Człowieka Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, a jednocześnie nestor podlaskich rzeźbiarzy.

    Urodził się 7 stycznia 1923 r. w rodzinie Jana i Marii z Marczuków w Pobikrach k/Siemiatycz. Ojciec był cieślą. W 1932 r. rodzina Wakulińskich przeprowadziła się do Białowieży. Tu Stanisław ukończył szkołę podstawową, a potem uczęszczał do gimnazjum w Hajnówce. Opowieści rodziców o puszczy, żubrach i bezpośrednie spotkania z przyrodą pozostawiły niezatarty ślad w jego pamięci. Już wówczas zaczął rzeźbić scyzorykiem postaci zwierząt w korze. Około 1939 r. Stanisław wykonał pierwsze prace w drewnie. Przedstawiały one puszczańskie zwierzęta: żubry, jelenie i wilki w dynamicznej walce.

    W okresie okupacji hitlerowskiej (lata 1940-1944) brał udział w działalności ruchu oporu jako członek ZWZ-AK. Bezpośrednio po zakończeniu wojny został wcielony do Wojska Polskiego.

    W latach 1945-1950 uczył się na Wydziale Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych w Gdańsku z siedzibą w Sopocie. Jego nauczycielami byli m.in. prof. Marcin Wnuk i prof. Stanisław Itorno-Popławski. Gdy w 1951 r. przybył do Białegostoku, był jedynym rzeźbiarzem działającym w mieście. Realizował liczne zamówienia na tablice, plakaty i medale. W tym też roku został przyjęty do Związku Polskich Artystów Plastyków.

    Pracował w Liceum Sztuk Plastycznych w Białymstoku. Prowadził zajęcia z rzeźby, rysunku i kompozycji. W 1952 r. pan Stanisław objął funkcję plastyka w Zakładzie Anatomii Prawidłowej Człowieka w ówczesnej Akademii Medycznej w Białymstoku. Zakładem kierował prof. Tadeusz Dzierżykray-Rogalski. Pan Stanisław był autorem rysunków do preparatów muzealnych, wykonanych przez asystentów zakładu i studentów. Głównie dzięki niemu powstało Muzeum Anatomiczne, które w czasie III Zjazdu Polskiego Towarzystwa Anatomicznego wzbudziło uznanie uczestników zjazdu. Ponadto Wakuliński wykonał wiele medali i rzeźb na zamówienie władz uczelni oraz mnóstwo pomocy naukowych m.in. gipsowe modele narządów, tablice anatomiczne i wykresy. Tworzył również tablice zamawiane przez fizjologów, chirurgów i kardiologów. W sumie powstało ich ponad 400.

    W latach sześćdziesiątych był kuratorem kilku plenerów dla młodych rzeźbiarzy w Lipsku nad Biebrzą. Dla tego miasta stworzył pomnik oraz kilka wolnostojących rzeźb. Zresztą okolice Lipska, rozlewiska Biebrzy i Czarnej Hańczy głęboko zapadły mu w serce. Malował liczne pejzaże tych miejsc. Są to najczęściej oleje, ale również akwarele, które przedstawiają przyrodę czystą i niezniszczoną przez człowieka.

    Rzeźby Wakulińskiego znalazły się w wielu miejscowościach naszego regionu (m.in. w Łapach, Ełku, Kolnie, Mońkach, Sejnach, Lipsku, Grabówce, Wysokiem Mazowieckiem, Płonce Kościelnej, Olszewie). Za to w Białymstoku artyście nie udało się zrealizować żadnego monumentu. Nawet gdy jego projekty zdobywały w konkursach nagrody i wyróżnienia. Artysta wygrał m.in. konkurs na pomnik Bohaterów Ziemi Białostockiej, jednak splot wydarzeń spowodował, że nie doszło do realizacji tego założenia. Więcej szczęścia miał jego syn Jan, którego pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego mogą podziwiać białostoczanie w centrum miasta.

    W latach siedemdziesiątych Stanisław Wakuliński zaprojektował i wykonał ołtarz główny, a także ołtarze boczne, konfesjonały, chrzcielnicę oraz żyrandole do kościoła Najświętszego Serca Jezusa przy ul. Traugutta w Białymstoku. Jego dziełem są ołtarze główne w kościołach: św. Jadwigi Śląskiej w Łojach, św. Stanisława w Białaszewie oraz w kościele w Braniewie.

    W latach dziewięćdziesiątych artysta zaprojektował i wykonał ołtarz główny, chrzcielnicę, konfesjonały i wystrój wnętrza kaplicy Sybiraków przy kościele p.w. Ducha Świętego w Białymstoku. Zrealizował także inne rzeźby o charakterze sakralnym w innych białostockich świątyniach: w kościele Św. Kazimierza - figury Jana Pawła II oraz Chrystusa Błogosławionego, do kościoła Najświętszego Serca Chrystusa - pomnik Papieża Polaka.

    Na emeryturę przeszedł w 1993 r. W UMB przepracował 41 lat. Był człowiekiem bardzo pracowitym, większość wolnego czasu spędzał w pracowni, wciąż tworząc.

    W przygotowaniu wspomnienia wykorzystałem folder „ Rzeźba Stanisława Wakulińskiego” Izabeli Suchockiej.

     

    Mieczysław Sopek

    Dr n med., były wieloletni pracownik Zakładu Anatomii Prawidłowej Człowieka UMB

  • 70 LAT UMB            Logotyp Młody Medyk.